پسر سه سالهام دوست دارد با پاها بازی کند
نویسنده : مهتاب منوچهری روانشناس تربیتی از دانشگاه علامه طباطبایی
پسری سه ساله دارم که به بازی با پا علاقه دارد. وقتی با بزرگترها بازی میکند مدام پاهایشان را بغل میکند و به صورتش میچسباند و گاهی میبوسد، بعضی اوقات از این کار خجالت میکشد و میرود زیر پتو بازی میکند. آیا این کارش طبیعی ست؟
مادر عزیز سلام
می دانید که کودکان همواره در حال یادگیری هستند و رفتارهای مختلفی که از آنها سر میزند، پاسخی است به آنچه که از محیط اطراف دریافت کردهاند؛ بنابراین، این بازی کودک سه ساله شما هم رفتاری است که به نوعی آموخته شده و واکنش اطرافیان نسبت به این بازی، در کودک هیجان مثبت یا منفی ایجاد میکند.
این رفتار چگونه آموخته شده؟
* ممکن است در بازیهایی که با کودکتان کردهاید، از پای او یا خودتان بهعنوان یک وسیله بازی استفاده کرده باشید.
* گاهی مادری که کودک خود را از شیر میگیرد، برای کاهش فشار روی فرزندش به او اجازه میدهد ارتباط با دست، پا یا بخشی از بدنش ادامه داشته باشد.
*ممکن است کودک چنین بازی یا رفتاری را در همسن و سالهای خود مشاهده کرده و آموخته باشد.
و دلایل مختلف دیگر.
چرا کودک از این کار خود خجالت میکشد؟
علت این امر، واکنشهایی است که او از جانب شما و دیگر افراد دریافت میکند:
«این کار خوبی نیست، نکن!»
«یعنی چه؟ مگه پای من اسباب بازیه؟»
« دست به پای من نزن»
و......
آیا باید مانع این بازی او شوید؟
شاید بازی کودک شما با پای بزرگترها به خودی خود اشکالی نداشته باشد؛ اما در درازمدت و در ارتباط با افراد مختلف میتواند برای خود او، برای شما و برای اطرافیانی که در ارتباط با او قرار می گیرند، آزاردهنده باشد.
رفتارهایی که مانع حل مشکل میشوند:
گاهی ما در برخورد با یک موضوع، کارهایی میکنیم که می تواند باعث ایجاد مشکلات جدیدی شود. خندیدن به این کار کودک، همراهی و شرکت در این بازی، حرف زدن درباره موضوع در حضور او و... میتواند باعث تشویق و جلب توجه بیشتر او شود.
دعوا، تنبیه، بحث و جدل یا مخالفت مستقیم هم نتیجه منفی خواهد داشت: یا باعث شرمندگی او میشود یا لجبازی او را (به خصوص با توجه به سن کودک) تشدید کرده و حل مسئله را به تعویق میاندازد.
بهترین راه برخورد چیست؟
* اولین قدم آن است که جایگزین مناسبی برای پا پیدا کنید! یک وسیله یا اسباب بازی که مورد توجه و علاقه کودک باشد و وقت بیشتری را با آن بگذراند، تهیه کنید.
* از هرگونه توضیح، تشویق یا تنبیه، استدلال، بحث و هر کاری که این موضوع را محور ارتباط شما با کودک قرار میدهد ،پرهیز کنید.
* وقتی کودک بازی با پای شما یا اطرافیان را شروع می کند، از جا بلند شوید و کار او را قطع کنید؛ همزمان، وسیله مورد علاقهاش را در اختیارش قرار دهید.
* به کودک کمک کنید از بازی با خودش هم لذت ببرد. این کار با ایجاد فرصتهای تنها بازی کردن و تشویق او امکانپذیر خواهد بود.