دیدنی ترین پارکهای ملی آفریقا
بهترین اندوخته طبیعی آفریقا
اسم: پارک ملی سرنگیتی (Serengeti)
کجاست؟ تانزانیا، شرق آفریقا
«سرنگیتی»، با مساحتی درحدود ۱۴٬۷۶۳ کیلومتر مربع، قدیمیترین و محبوبترین پارک ملی تانزانیاست و در زبان «ماسایی» بهمعنای «دشت پهناور» است. این منطقه به دلیل وسعت و تنوع زیاد جانوریاش، بهعنوان بهترین اندوخته طبیعی (nature reserve) در قاره آفریقا شناخته میشود. از ماه دسامبر تا جولای، «مهاجرت بزرگ» در سرنگیتی رخ میدهد و بیش از یک میلیون گاو وحشی، گورخر و غزال بین این منطقه و «ماساییمارا» جابهجا میشوند؛ یک مهاجرت قدیمی که یکی از زیباترین دیدنیهای آفریقا محسوب میشود. در این منطقه بیش از ۵۰۰ گونه پرنده مختلف از جمله درنای تاجدار، لکلک آفریقایی و عقاب زندگی میکنند. سرنگیتی بهجز مکانی مناسب برای مهاجرت سمداران، پناهگاه حیوانات دیگری هم هست، از جمله؛ شیر (سرنگیتی بزرگ ترین جمعیت شیرهای آفریقا را در خود جای داده و این به دلیل زیاد بودن طعمه برای این جانوران در این منطقه است. هماکنون نزدیک به ۳۰۰۰ شیر در این زیستبوم زندگی میکنند)، پلنگ آفریقایی، فیل آفریقایی، کرگدن سیاه و گاومیش آفریقایی. سرنگیتیِ خارقالعاده همچنین سکونتگاه گونههای دیگری مثل یوز، آهو، کفتار، عنتر، سگ وحشی و زرافه است. بهدلیل گوناگونی جانداران و اهمیت اکولوژیکی این پارک، از سوی سازمان یونسکو به عنوان میراث جهانی ثبت شدهاست و بهوسیله سازمان بینالمللی حفاظت از محیط زیست، حفاظت میشود.
کوههای فضایی
اسم: منطقه حفاظتشده تسینگی دیبمارا (Tsingy de Bemaraha)
کجاست؟ ماداگاسکار، جنوبشرقی آفریقا
«تسینگی»، اسم قلههای نوکتیز این منطقه است که در زبان ماداگاسکاری «با نوک پا راه رفتن» معنی میشود و موقعیت جغرافیایی شگفتانگیز این منطقه را بهخوبی توضیح میدهد؛ قلههای آهکی سوزنی شکلی که براثر فرسایش بارانهای اسیدی ایجاد شدهاند و در لابهلای آنها کندوی زنبور وحشی وجود دارد؛ بومیان در گذشته برای استفاده از کندوها، به این صخرهها میآمدند و بهخاطر لبههای نوک تیز این صخرهها، نوک پا روی آنها راه میرفتهاند. این صخرهها که یکی از عجیبترین فرمهای صخرهای کره زمین بهشمار میروند دارای شکافهایی به عمق 100 متر هستند؛ عجیبتر آنکه درختانی در کف این شکافها روییده که تنهشان 100 متر طول دارد تا به نور خورشید برسد و ریشهشان 100 متر در زمین فرو رفته تا به آب برسد. این پارک همچنین گستره وسیعی از جنگلهای «کرنا» (کرنا یا مانگرو جامعه گیاهی شامل درختان و بوتههایی است که در زیستگاههای آب شور و ساحل مناطق گرمسیری میرویند) دارد و زیستگاه هفت گونه «لمور» (لمورها گروه ویژهای از نخستیها و از وابستگان میمونهای بیدم هستند که زیستگاه اصلیشان ماداگاسکار است) و انواع جوندگان و پرندهها است. تسینگی، جزو میراث جهانی یونسکو است و مساحت آن 1575 کیلومتر مربع است.
مریخ روی زمین
اسم: پارک ملی نامیب ناکلافت (Namib-Naukluft)
کجاست؟ صحرای نامیب، غرب آفریقا
آفریقا غیر از جنگلهای انبوه با پوشش گیاهی و جانوری غنی، صحراهای عجیب و غریب زیادی هم دارد؛ یکی از زیباترین این صحراها، صحرای «نامیب» است که پارک ملی و حفاظتشده «نامیب ناکلافت» را در خود جای دادهاست. مساحت کلی این پارک ملی 49.768 کیلومترمربع است یعنی بزرگ تر از کل کشور سوئیس؛ همین امر باعث شدهاست نامیب ناکلافت، بزرگ ترین پارک ملی آفریقا و چهارمین پارک ملی دنیا باشد. تپههای این بیابان به رنگ قرمز و نارنجی سیر هستند و شرایط آبوهوایی این منطقه، آن را شبیهترین مکان به سیاره مریخ کردهاست؛ محققان امیدوارند با تحقیق و بررسی روی بیابانهای نامیب ناکلافت بتوانند درباره شرایط زندگی در مریخ اطلاعات بیشتری به دست آورند. بهجز قسمتهای شمالی پارک که اغلب صخرههای سنگی هستند، در سراسر این صحرای بزرگ دشتهای شنی زیادی وجود دارد که در آنها گلههای آهو، دستههای پرندگان و نوع کمیابی از گورخر دیده میشود. شبها هم انواع خزندگان، موریانهها و خفاشها از لانه بیرون میآیند و در دشتها رفتوآمد میکنند. همچنین صخرههای تکی محل مناسبی برای کرکس و شاهینها هستند. شاید تصور وجود آب در مناطق بیابانی خیلی دور از ذهن باشد، اما در نامیبکلافت در 30 متری از سطح زمین، رودخانهای بهطول یک کیلومتر جاری است.
همزیستی انسان و حیوان
اسم: پارک ملی آمبوسلی (Amboseli )
کجاست؟ کنیا، شرق آفریقا
پارک ملی «آمبوسلی» با مساحت ۳۹۲ کیلومترمربع در نزدیکی کوه معروف «کلیمانجارو» قرار دارد. این پارک قطعا جزو پارکهای بزرگ آفریقا نیست اما یکی از شگفتانگیزترین آنهاست؛ چراکه شما در این پارک میتوانید با مردم قبیله «ماسایی» که ساکنان بومی این پارک هستند ملاقات کنید و با آداب و رسوم آنها آشنا شوید. افراد قبیله ماسایی از کشور «سودان»، مهاجرت و از طریق مرزهای «اتیوپی» وارد کنیا شدهاند. ماساییها اعتقاد سرسختی به حفظ رسوم و سنت قدیمی خود دارند و بههمیندلیل به شدت با پیشرفت و استفاده از تکنولوژی مبارزه میکنند. یکی دیگر از دلایل محبوبیت این پارک، امکان تماشا و برخورد نزدیک با گونههایی است که تا حالا آنها را تنها در فیلمها دیدهایم؛ فیلها، بوفالوها، گورخرها و یوزپلنگها بهراحتی درمیان بومیان باستانی آفریقا و به دور از مزاحمتهای بشری زندگی میکنند. این پارک همچنین مشهورترین زیستگاه فیلهای آفریقایی است و در کنار آن حضور پرندههای عجیب بومی کنیا، بابونها (گونهای از میمون) و اسبهای آبی بر شکوه این ذخیره مهم طبیعی زمین افزودهاست. کاملترین نما از رشته کوههای کلیمانجارو هم از این پارک قابل رؤیت است. آمبوسلی برای محافظت از بازدیدکنندهها و گونههای جانوری، قوانین سختگیرانهای وضع کرده که سرپیچی از آنها ممکن است منجر به مرگ شود!
محل تلاقی اکوسیستمهای مختلف
اسم: پارک تالاب ایسیمانگالیسو (ISimangaliso Wetland Park)
کجاست؟ آفریقای جنوبی
در زبان محلی، «ایسیمانگالیسو» بهمعنای معجزه و شگفتی است؛ این اسم برای این منطقه که در فهرست میراث جهانی قرار دارد، نامی کاملا مناسب بهشمار میرود. ایسیمانگالیسو، سومین منطقه حفاظتشده بزرگ در آفریقای جنوبی است که در استان «کوزوالو ناتال» واقع شده. این پارک تالاب پهناور، حافظ ۲۸۰ کیلومتر خط ساحلی است که پنج اکوسیستم مهم در آن به همآمیختهاند: سواحل و صخرههای مرجانی، تالاب و باتلاق، بیشهزار، جنگلهای ساحلی و دریاچهها؛ چیزی که در کمترجایی از دنیا میتوان شاهد آن بود. بنابراین تعجبی ندارد که منطقه از نظر تنوع حیات وحش، بینظیر باشد؛ شما در این پارک هم میتوانید اسب آبی و کروکودیل و لاکپشتهای غولپیکر را ببینید، هم لئوپارد (از خانواده گربهسانان و شبیه پلنگ) و بز کوهی و کرگدن و 526 گونه پرنده! سافاری (گشتوگذار در حیات وحش و تماشای حیوانات از فاصله بسیار نزدیک که عموما با خودروهای دو دیفرانسیل انجام میشود)، شنا، غواصی، ماهیگیری و قایقرانی تفریحاتی است که در ایسیمانگالیسو میتوان از آنها لذت برد.
منابع: باشگاه خبرنگاران جوان، اِلیگشت، کارناوال، سفرمی، برترینها و منشور