خبری که به شدت مبهم است!

مجید حسین زاده |   روزنامه نگار

سایت باشگاه خبرنگاران  با این مقدمه که این روزها در هیاهوی شهرها، دام های مهیب و تاریکی با نام مشاوره خانوادگی و ازدواج برای دختران گسترده شده است، می نویسد: «دختر جوان پس از ماه ها تلاش برای انتخاب بهترین گزینه همراهی در زندگی آینده، به توصیه یکی از دوستان با یکی از مرکز مشاوره با وکیل به صورت تلفنی تماس گرفت و مشکل خود را با یکی از متخصصان مشاوره در میان گذاشت. پاسخی که شنید عمق فاجعه بی سر و سامانی و نبود نظارت بر عملکرد این مراکز خودمختار را می رساند. دختر جوان با شنیدن این پاسخ در جای خود میخکوب شد و چیزی را که به او پیشنهاد شده بود، باور نمی کرد. وکیل و مشاور در شرم آورترین حالت ممکن به دختر جوان پیشنهاد کرد که برای فهم بیشتر جنس مخالف بهتر است با مراجعه به آن مرکز به مدت چند ماه به ازدواج موقت چند پسر درآید تا بتواند انتخاب دقیقی داشته باشد! کسی که به عنوان مشاور پشت خط بود، حتی پا را از این نیز فراتر گذاشت و به دختر جوان پیشنهاد داد که می تواند برای یکی دو سال به صیغه یکی از مردان آن مرکز در آید تا بتواند راحت تر و در فضایی صمیمی تر از او کمک بگیرد!» نکته عجیب درباره این خبر، به شدت مبهم بودن آن است. نویسنده این خبر در حالی به این نتیجه گیری رسیده که «این مراکز رعب آور، چاهی بر سر راه دختران جوان هستند» که هیچ زحمتی برای ارائه مستندات حتی به صورت کلی به خود نداده و حتی مشخص نیست منظور نویسنده از «مرکز مشاوره تلفنی با وکیل» چیست و چگونه وکیلی در یک مشاوره تلفنی با یک شخص ناشناس چنین پیشنهادی را مطرح می کند؟ استفاده از عبارت هایی همچون «شاهد عمق فاجعه بی سر و سامانی و نبود نظارت بر عملکرد این مراکز خودمختار هستیم»، کمی عجیب به نظر می رسد زیرا اگر این خبر درست باشد، فقط یک مرکز چنین تخلفی کرده و اطلاعاتی درباره فراگیری و فراوانی این رفتار داده نشده است. 

   سخت ترین حکم را صادر خواهیم کرد

معاون نظارت سازمان نظام روان شناسی کشور درباره این خبر به "زندگی سلام" می گوید: «شب گذشته خبر را دیدم و امروز به محض رسیدن به سازمان روان شناسی کشور، پیگیری ها را شروع خواهم کرد که اصلا این فرد مشاور بوده یا نه. هرچند خبر بسیار ناقص است و هیچ اطلاعاتی درباره این مراکز مشاوره داده نشده و حتی در این مطلب به بودن سندهایی درباره این ادعا هم اشاره نشده است که در اختیار ما قرار دهند. با این حال، مطمئن باشید که این پرونده پیگیری خواهد شد اما با قاطعیت می گویم که این فرد مجوز فعالیت در این حوزه را نداشته است. اگر هم واقعا مجوز داشته باشد، سخت ترین حکم را برای وی صادر و به زودی در این باره شفاف سازی خواهیم کرد.»

   نظارت دوره ای بر مشاوران داریم

دکتر «حاتمی» درباره ادعای این خبر که هیچ نظارتی بر مشاوران و مراکز مشاوره وجود ندارد، می گوید: «به هیچ وجه این گونه نیست و بر همه مراکز مشاوره ای که از سازمان مجوز داشته باشند، نظارت دوره ای صورت می گیرد و حراست و بازرسی سازمان در این زمینه، فعال هستند. مراکزی هم که مجوز نداشته باشند، در بازرسی ها شناسایی و به پلیس امنیت معرفی می شوند. با این حال و متاسفانه افراد سوء استفاده گری هستند که با عنوان روان شناس و مشاور به خصوص در شبکه های مجازی فعالیت می کنند و تا حدودی غیر قابل کنترل شده اند. البته گروهی روی همین افراد هم نظارت دارند اما کافی نیست و هر سایت و کانال و صفحه ای  را می بندیم، فردایش صفحه دیگری باز می کنند. توجه داشته باشید که ما از نظر شخصیتی و روانی هم برای صدور مجوز به مشاورها بسیار حساس هستیم و برای صدور مجوز فعالیت به عنوان مشاور دو مرحله داریم. اولا ارزیابی شخصیتی توسط سه استاد دانشگاهی فرد صورت می گیرد که باید صلاحیت اش تایید شود، سپس یک کمیسیون هم باید به صورت حضوری او را ارزیابی کند تا صلاحیت فرد تایید شود.»

   به 2 صورت آشکار و نامحسوس نظارت داریم

عضو شورای مرکزی سازمان نظام روان شناسی درباره نحوه نظارت بر مراکز مشاوره می گوید: «در کشور تقریبا 500 کلینیک و پنج هزار نفر مجوز فعالیت به عنوان مشاور دارند. نظارت ما بر مشاوران و مراکز مشاوره به دو صورت است، یکی به صورت بازدید و آشکار و دیگری به صورت نامحسوس. در این بین، مراکزی که شناخته شده تر هستند، کمتر بازدید می شوند اما مراکز دیگر را حتما و به صورت دوره ای و نامحسوس بازرسی می کنیم. نکته مهم دیگر این است که ما بر تمام مراکز مجوزدار به طور نامحسوس نظارت می کنیم حتی آن هایی بهزیستی مجوز داده است، چراکه مسئولیت هر نوع خدمات روان شناسی با سازمان روان شناسی است. یعنی ما هم باید مجوز بدهیم و هم نظارت داشته باشیم اما باید بپذیریم که امکانات مان برای نظارت کافی نیست.»

   هیچ مرکز مشاوره تلفنی مجوز ندارد

دکتر حقدادی درباره تلفنی بودن مرکز مشاوره اشاره شده در این خبر و مجوزدار بودنش

 می گوید: «به هیچ مرکز مشاوره تلفنی، مجوز نداده ایم و اگر بهزیستی هم مجوزی در این باره داده از نظر سازمان روان شناسی کشور غیر مجاز است بنابراین این مرکز مجوز نداشته است.»

چند نکته مهم که به بهانه این اتفاق باید مورد توجه مردم قرار بگیرد

از دقت در انتخاب مشاور تا شکایت از غیرمتخصص ها

دکتر مهدی سودآوری |   روان شناس و استاد دانشگاه

بحث پیشنهادهای بی شرمانه جنسی به صورت کلی، نیازمند بررسی و درمان اصولی است اما در ادامه مطلب به صورت خاص به خبر پیشنهاد مشاور به خانمی برای ازدواج موقت می پردازیم.

   در انتخاب مرکز مشاوره باید دقت کرد

متاسفانه در محیط های مشاوره ای به علت آسیب پذیری بالاتر مراجعان، احتمال وقوع این چنین رفتارهایی چه از جانب مراجع و چه مشاور بیشتر است اما باید توجه کرد که در متن خبر آمده است که وکیل و مشاور. در واقع ممکن است این خانم به دنبال مشاوره حقوقی با یک وکیل تماس گرفته باشند. لفظ «مشاوره» و «مشاور» یک کلمه عمومی است و به هر نوع مشاوره ای اطلاق می شود. مشاوره تحصیلی، حقوقی، روان شناسی، مالی و... و متاسفانه برخی افراد از همین کلمه سوءاستفاده می کنند زیرا تقریبا به کل مشاوره های روان شناسی در جامعه مشاوره اطلاق می شود. در نتیجه برخی افراد غیر متخصص با سوءاستفاده از این کلمه اقدام به فریب افراد می کنند. متاسفانه رشته روان شناسی از نظر دخالت افراد غیر متخصص، بسیار آسیب‌پذیر و فعالیت های همین افراد در کل به وجهه روان شناس ها آسیب فراوان وارد کرده است. مردم باید توجه کنند، صرفا کلینیک هایی که از بهزیستی یا سازمان نظام روان شناسی و مشاوره مجوز رسمی دارند  و  فهرست آن ها در سایت بهزیستی موجود است،  صلاحیت مشاوره های روان شناسی و ازدواج و همچنین روان درمانی را دارند. از مردم خواهش می کنیم که در انتخاب کلینیک و روان شناس مناسب دقت کافی را مبذول دارند زیرا یک حرف اشتباه می تواند باعث ویرانی جبران‌ناپذیر زندگی ها شود.

   ضرورت مراجعه به مشاوره انکارپذیر نیست

موضوع بعدی، توصیه های بعضی از پیج ها و کانال ها به والدین به بهانه این خبر مبنی بر این است که خودتان با فرزندان تان دوست باشید تا بتوانید نقش مشاور را بر عهده بگیرید و دچار این آسیب ها نشوید! این حرف مانند این است که بگوییم والدین محترم لطفا با فرزندان خود دوست باشید تا اگر نیاز به جراحی مغز داشتند، خود شما به عنوان یک فرد دلسوز، این جراحی را انجام دهید تا از خطاهای پزشکی اجتناب کنید. مشاوره روان شناسی، به شدت تخصصی و پیچیده است که حتی بسیاری از دانش آموختگان رشته های روان شناسی و مشاوره قادر به انجام آن نیستند. چطور می توان انتظار داشت افراد غیر متخصص آن را انجام دهند؟! مگر این که منظور شنیدن همان نصیحت های بزرگ ترهای فامیل باشد که در ضمن ارزشمند بودن، علمی و قابل تعمیم به همگان در هر زمان و مکانی نیست.

   افراد غیر متخصص را به سازمان معرفی کنید

مردم ما می دانند که اشتباه  یا حتی فساد اخلاقی یک فرد، دلیل بر آسیب زا بودن آن تخصص نیست. در تمامی مشاغل انسان های شریف و انسان های فاسد وجود دارند. این جا وظیفه اصلی به دوش خود مردم و رسانه هاست که با پیگیری این گونه خبرها، افراد شارلاتان و غیر متخصص را شناسایی و به جامعه معرفی کنند. اگر حرف های مشاوری، علمی به نظر نمی رسد، باید پیگیری و ادعاهایش بررسی شود. در همین مطلب، آیا اجباری است که دختر دقیقا همان پیشنهاد را انجام دهد؟ از مردم خواهشمندیم که در صورت برخورد با این گونه موارد حتما به مراجع ذی صلاح اطلاع دهند زیرا هیچ سازمانی قادر به نظارت 24 ساعته بر کار همه افراد نیست اما قطعا در صورت طرح شکایت، پیگیری جدی انجام خواهد شد. چه سازمان نظام روان شناسی، چه بهزیستی و حتی کانون وکلا همیشه قاطعانه با تخلفات اخلاقی افراد تحت نظارت خود برخورد کرده اند.

 نگرانی تان کاملا درست و به جاست. شما را درک می کنیم ولی با توجه به این شرایط، شما دو سال قبل نیز قطعا این نگرانی را داشته اید و به طور طبیعی باید در این مورد صحبت کرده باشید ولی این را نمی دانیم که آیا در زمان عقد راجع به این موضوع صحبت کرده یا توافقاتی داشته اید و از طرفی کسی که باید تصمیم بگیرد، همسر شماست؟ بنابراین موارد زیر را برای کمک به شما عرض می کنم.

   شرایط و دلایل شوهرتان را بررسی کنید

این دیدگاه همسرتان احتمالا خواستگاه و دلایلی برای خودش دارد. بنابراین شما سعی کنید آن ها را بشناسید تا بتوانید با ایجاد چالش در آن ها، کمی شوهرتان را نرم کنید. شاید شوهر شما شرایط مالی و اقتصادی خودش را بررسی کرده و به این نتیجه رسیده که اگر خانه بخرد به صرفه تر خواهد بود و شاید هم سکونت در منزل استیجاری را برای خودش کسر شأن می داند یا خاطره خوشی از مستاجری ندارد. به هر حال این شما هستید که می توانید با استدلال این دیدگاه را نقد و تعدیل کنید.

   ادبیات تان را تغییر دهید

این خواسته شما یک انتظار معقول است و اگر در یک زمان و مکان مناسب و با ادبیاتی ملایم و پیشنهادی مطرح شود، احتمال مخالفت با آن کمتر می شود. مگر این که حاشیه ها و مسائل دیگری درباره این موضوع وجود دارد که شما در پیامک خود به آن اشاره نکرده اید ولی با وجود این بهتر است که شما در فرصتی مناسب و زمانی که همسرتان وضعیت روحی مناسبی دارد و زمان کافی نیز برای نتیجه گیری در اختیار دارید با وی به گفت و گو بنشینید. در این گفت و گو سعی کنید همواره نظر وی را محترم بشمارید و قاطعانه آن را نقض نکنید بلکه از وی بخواهید که راجع به این تصمیم برایتان توضیح دهد و شما را متقاعد کند. سپس خواسته خود را در قالب پیشنهاد و همراه با دلایل منطقی مطرح کنید. به هیچ عنوان او را برای جواب دادن و پذیرش نظرتان تحت فشار نگذارید بلکه از وی بخواهید که درباره آن فکر کند. در این فرایند هیچ گاه مثال فرد یا افراد دیگری را برای شوهرتان نزنید و او را با دیگران مقایسه نکنید چرا که در این صورت بیشتر لجبازی خواهد کرد.

   از خانواده ها کمک بگیرید

با توجه به این که بخشی از مسئولیت و هماهنگی های مربوط به عروسی شما بر عهده خانواده ها و مخصوصا خانواده همسرتان است، فکر می کنم آن ها نیز در جریان این تصمیم وی هستند. شما می توانید به نحوی که احساس نکنند برایشان تعیین تکلیف می کنید، موضوع را مطرح کنید. ابتدا از آن ها بخواهید که نظرشان را درباره این تصمیم اعلام کنند و سپس خواسته خود را بیان کنید. اگر بتوانید آن ها را متقاعد کنید، قطعا در راضی کردن شوهرتان نقش موثری خواهند داشت.