بپرس تا بگم
تعداد بازدید : 14
روزهای امتحان بداخلاقم!
وقتهایی که امتحان دارم خیلی بداخلاق میشم. با کوچکترین حرفی ، دادوبیداد راه میندازم و بعدش پشیمون میشم.
نویسنده : مرضیه خوشنیت | کارشناسارشد روانشناسی تربیتی
دوست خوبم ابتدا باید به شما آفرین بگویم که برای حل مشکلت پیشقدم شدی. چون اشارهای به سن و جنسیتات نکردی، بهصورت کلی درباره دلایل خشم و عصبانیت و راههای کنترل آن در نوجوانی باهم صحبت میکنیم. عصبانیت یک واکنش کنترلنشده به خشم و رنج درونی است که نمیتوانیم آن را به شیوه درست ابراز کنیم. این واکنش معمولا باعث پشیمانی میشود پس باید با شناسایی درست دلایل خشم، آن را کنترل و مدیریت کنیم تا واکنشی مناسب و قابلدفاع داشتهباشیم.
دلایل پرخاشگری
استرس
استرس، فشار روانی خارج از تحمل فرد است و موضوعات مختلفی ازجمله امتحان، سروصدا، نبود برنامهریزی، اعتمادبهنفس پایین و... میتواند منجر به استرس شود. هورمونهایی که زمان استرس در بدن ترشح میشود، نشانههای فیزیکی ایجاد میکند. برای همین است که وقتی استرس داریم، معمولا ضربان قلب و ریتم تنفسمان سریعتر از حالت عادی میشود. بدن از این طریق، برای یک واکنش سریع مثل پرخاشگری آماده میشود. حالا چطور استرسمان را کنترل کنیم؟
طرز فکرت را تغییر بده. یعنی موقعیت پیشآمده را تهدید نبین و به وجوه مثبت آن بیندیش.
نفس عمیق بکش و تا 10 بشمار. سعی کن ذهنات را با تصور یک منظره زیبا ،آرام و خاموش کنی.
محیط مناسب بدون تنش برای خودت ایجاد کن. سعی کن ازطریق یک گفتوگوی آرام، با اطرافیان درباره مشکلات صحبت کنی و ازشان بخواهی با شما همکاری کنند.
احساساتت را با نوشتن، درددل کردن و... بیرون بریز.
برنامهریزی بهخصوص در موقعیتهای پرفشاری مثل روزهای امتحان خیلی کمککننده است و در کاهش استرس، مفید.
ورزش کردن، تمرینات آرامسازی، یوگا و قدمزدن، خواب کافی، تغذیه مناسب و دوش آب گرم را فراموش نکن.
ویژگی نوجوانی
تغییرات هورمونی و مغزی در نوجوانی باعث میشود نتوانیم بهدرستی هیجاناتمان را کنترل کنیم. معمولا در این سن تحریکپذیر میشویم و فکر میکنیم دیگران نمیتوانند ما را درک کنند. گاهی در واکنش به این احساسات، با پرخاشگری که سادهترین راه است، سعی میکنیم مشکلاتمان را درارتباط با اطرافیان حل کنیم. کلید حل این مسئله هم در خودمان است. باید تمرین کنیم در هر موقعیتی اول هیجاناتمان را بشناسیم تا رفتار ناشی از آنها را مدیریت کنیم. مثلا باید تمرین کنیم هنگام خشم، بلافاصله عکسالعمل نشان ندهیم. با روشهای سادهای مثل ترک موقعیت، نفس عمیق کشیدن، آب سرد نوشیدن و شمردن ابتدا خودمان را آرام کنیم. بعد با صدا و لحن مناسب احساس و درخواستمان را مطرح کنیم و با همکاری هم دنبال راهحل بگردیم.
الگوی نامناسب و اختلافات خانوادگی
برخی رفتارهای ما با مشاهده رفتار دیگران بهخصوص همسالان و والدین ایجاد میشود. بنابراین وقتی رفتار اشتباهی در خودمان تشخیص میدهیم، باید سعی کنیم الگوهای رفتاری بهتری برای خودمان انتخاب کنیم. تنشها و دعواهای داخل خانواده هم تاثیر زیادی بر روحیه بچهها دارد. در چنین مواقعی خانواده به کمک یک متخصص نیاز دارد تا ارتباط سالم را آموزش ببیند و قوانین تازهای برای روابط درون خانه ایجاد کند.
تغذیه و سلامت
اختلال در کار برخی قسمتهای مغز و بدن، کمبود برخی موادمعدنی (مانند آهن) و ویتامینها (مانند ب1) از دیگر دلایلی است که به عصبانیت منجر میشود. در این موارد، به مشورت با پزشک نیاز داریم. برای خوشخلقتر شدن بهتر است مصرف برخی موادغذایی مثل چیپس، فستفودها، مواد سرخکردنی و نوشابه هم به حداقل برسد. درنهایت اگر به تنهایی نتوانستی این مشکل را حل کنی، حتما از یک مشاور کمک بگیر.