محوری
تعداد بازدید : 68
«تنهایی» وزیر میخواهد؟
به بهانه آغاز به کار «وزارت تنهایی» در ژاپن و انتخاب اولین وزیر برای این پست، از معنای تنهایی، میزان نگرانکننده بودن آن و راههای مدیریت اش گفتیم
نویسنده : دکتر پرستو امیری | روانشناس سلامت
نخستوزیر ژاپن برای اولین بار، فردی را به عنوان وزیر تنهایی در کشورش معرفی کرد. به گفته او، مشکلات روانی افراد در این کشور طی دوره شیوع بیماری همهگیر کرونا وخیمتر شده و احساس تنهایی یکی از آسیبزاترین آنهاست. به همین بهانه و در این مطلب میخواهیم نگاهی روانشناسانه به تنهایی داشته باشیم. معنای تنهایی چیست؟ آیا تنهایی همینقدر نگران کننده و ترسناک است که نیاز به وزیر داشته باشد؟ چه افرادی بیشتر احساس تنهایی میکنند؟ و با تنهایی چه کار کنیم؟
تنهایی ما با هم فرق دارد!
وقتی سخن از تنهایی به میان میآید، ما با یک ابهام سر و کار داریم. تنهایی از نظر شما یعنی چه؟ معنای تنهایی برای شما مثبت است یا منفی؟ افراد پاسخهای گوناگون و گاه متناقضی به این پرسش تامل برانگیزمیدهند. این یک حقیقت است؛ تنهایی ما با هم فرق دارد! حتی نظریهپردازان مختلف روانشناسی، جامعهشناسی، فلسفه، عرفان و ... هم تعاریف مختلفی از تنهایی ارائه دادهاند. شاید بهتر باشد به جای این که دنبال یک تعریف واحد از تنهایی باشیم، در پی یافتن انواع معانی تنهایی در میان آدمها و تاثیر آن بر زندگی آنها باشیم.
تنهایی انواع گوناگونی دارد
یک نوع تنهایی، تنهایی فیزیکی است مانند زمانی که ما در خانه تنهاییم. این گذراترین نوع تنهایی است. اما تنهایی میتواند پیچیدهتر، درونیتر و ماندگارتر از انزوای فیزیکی باشد. تنهایی میتواند به این معنا باشد که من احساس تنهایی میکنم چون فردی مرا درک نمیکند، فردی با من هم فکر نیست، فردی همراه و یار من نیست، فردی به من کمک نمیکند، فردی مرا حمایت نمیکند، هیچ فردی مرا دوست ندارد و من هیچ فردی را دوست ندارم. تنهایی میتواند حاصل از این واقعیت باشد که روابط بین فردی من رضایتبخش نیست و با آنچه مطلوب من است، بسیار فاصله دارد. همانطور که متوجه شدید، تنهایی میتواند در ابعاد مختلف روانی، عاطفی، فکری، درون فردی و بین فردی رخ بدهد. ممکن است فردی در یک بعد یا همزمان در ابعاد مختلف احساس تنهایی کند.
تنهایی همیشه هم آنقدر بد و ناخوشایند نیست
وقتی درباره تنهایی حرف میزنیم، بیشتر یک وضعیت آزار دهنده و به لحاظ عاطفی، منفی در ذهنمان تداعی میشود؛ یک حالت ذهنی دردناک ناشی از احساس نداشتن رابطه با دیگران و همزمان میل به داشتن رابطه با آنها. اما واقعیت این است که تنهایی همیشه هم آن قدر بد و ناخوشایند نیست. تصور کنید هرگز نمیتوانستید تنها باشید، هیچ حریم و خلوت شخصی و خصوصی نداشتید. تنهایی و خلوت با خود برای تفکر و برنامهریزی یک نیاز اساسی است. تنهایی که خود فرد انتخاب کرده باشد، میتواند بستری باشد برای خودشکوفایی و خلاقیت. گاه افراد نیاز دارند تنها باشند تا درباره خودشان، زندگیشان و برنامههایشان فکر کنند. بنابراین تنهایی لزوما همراه با رنج و عواطف منفی نیست.
کیفیت روابط، مهمتر از کمیت آن
جالب است بدانید آنچه در ایجاد احساس تنهایی در افراد موثر است، تعداد کم روابط نیست بلکه کیفیت روابط است. شاید برای شما هم پیش آمده باشد که با وجود روابط و رفت و آمدهای زیاد، باز هم عمیقا احساس تنهایی کرده باشید. واقعیت این است که برداشت افراد از کیفیت روابطشان و میزانی که نیازهای روانی، عاطفی و فکریشان در آن روابط پاسخ داده میشود، مهمتر از تعداد و اندازه این رابطههاست. بنابراین ممکن است فردی روابط و معاشرت زیادی نداشته باشد اما احساس تنهایی هم نکند و برعکس فردی روابط متعدد خانوادگی، عاطفی، اجتماعی و ... داشته باشد اما عمیقا احساس تنهایی کند.
با تنهایی چه کار کنیم؟
بخش بهنجار و طبیعی تنهایی را بپذیرید| بپذیرید که انسانها نیاز دارند گاهی تنها باشند. انسانی که نتواند از تنهایی خویش لذت ببرد و با خود گفتوگویی درونی داشته باشد، از معاشرت با دیگران هم لذت نخواهد برد. به جای دستپاچه و مضطرب شدن از تنهایی پیش آمده، به آن به چشم یک فرصت عالی در جهت رشد درونی و معنوی نگاه کنید.
از افکار منفی درباره تنهایی بپرهیزید| منطقی فکر کنید که علل احساس تنهایی شما چه میتواند باشد؟ شما معمولا از کدام نوع تنهایی رنج میبرید؟ آیا راههای اشتباهی برای فرار از تنهایی انتخاب نکردهاید؟ راههایی که در نهایت شما را تنهاتر کرده باشد؟ گاهی افراد میخواهند تنهایی درونیشان را با روابط متعدد و سطحی پر کنند. فراموش نکنید همانطور که گفتیم تعداد روابط مهم نیست، اگر روابط شما رضایتبخش نباشد و نیازهای اساسی شما را ارضا نکند، باعث میشود بیش از پیش احساس تنهایی و سرخوردگی کنید.
مهارت های ارتباطی را فرابگیرید| بسیاری از افرادی که از تنهایی شکایت دارند، مهارتهای ارتباطی ضروری برای برقراری روابط صمیمانه و رضایتبخش را بلد نیستند یا اعتمادبهنفس کافی ندارند و به اصطلاح خجالتی هستند. اگر شما هم جزو این دسته از افراد هستید، مهارتآموزی کنید. نترسید، شاید ابتدا کمی سخت به نظر برسد اما هنگامی که بفهمید دیگران نیز مشتاق رابطه با شما هستند همه چیز آنطور که باید پیش خواهد رفت. در فعالیتهای اجتماعی و داوطلبانه همسو با علایق و سلایقتان شرکت کنید. در این فعالیتها فرصت آشنایی با افرادی شبیه خودتان را پیدا میکنید.