اصطلاح «تروما» در روان شناسی به معنای «ضربه روانی» است. گاهی ما در روابط با افراد نزدیک زندگی‌مان به ویژه همسر دچار ضربه‌های روانی می‌شویم که احساس امنیت را از ما می‌گیرند و عواطف ما را به شدت جریحه‌دار می‌کنند. «زخم‌های تروماتیک» یعنی زخم خوردن از طرف کسانی که انتظار داریم از ما محافظت و پشتیبانی کنند. وقتی از نزدیکان‌مان مثل همسر چنین زخم‌هایی را می‌خوریم، به شکل ناخودآگاه به لحاظ عاطفی از او فاصله می‌گیریم تا از خودمان محافظت کنیم. روان شناسانی که روی روابط عاطفی کار می‌کنند، مشاهده کردند که   دریافت نکردن پاسخ احساسی از جانب همسر در مواقع ترس و اضطراب، می‌تواند کل رابطه را به هم بزند و در یک چشم بر هم زدن احساس امنیت را از ما و رابطه‌مان سلب کند. زن یا شوهر هنگامی که دچار چنین تجربیاتی می‌شوند، تحت فشار عاطفی شدید قرار می‌گیرند و به وجود هم نیاز بیشتری پیدا می‌کنند، مثلا موقع سقط جنین، مرگ والدین، از دست دادن ناگهانی شغل یا تشخیص و درمان یک بیماری حاد. داستان امروز و تحلیل آن در همین باره است.

داستان

 درمان سرطان خوش‌خیم و شروع مشکلات زن‌و‌شوهر!
مرد گفت: «خانم دکتر مشکل ما از زمانی شروع شد که فهمیدیم همسرم به یک تومور مبتلا شده. البته تومور خوش‌خیم بود و بیماری همسرم راحت و کامل درمان شد اما از آن زمان تا الان احساس می‌کنم همسرم به شدت بهانه‌گیر شده و سر هر چیز کوچکی جار و جنجال راه می‌اندازد. دیگر از دعوا و جر و بحث خسته شدیم. دنبال یک راه‌حل می‌گردیم تا یک کم زندگی‌مان به آرامش برسد.» مسئله در نگاه اول عجیب به نظر می‌رسید. چه رابطه‌ای بین تومور خوش‌خیم که درمان شده و مشکلات زناشویی وجود داشت؟ به زن نگاه کردم. چهره‌اش خشمگین به نظر می‌رسید. پرسیدم: «به نظر شما علت مشکل چی هست؟ واقعا به آن تومور ربط دارد؟» زن کمی به فکر فرو رفت و بعد گفت: «بله، اما نه این‌طور که همسرم می‌گوید. هیچ‌وقت یادم نمی‌رود آن روزی که دکتر بهم گفت تومور دارم، هنوز معلوم نبود خوش‌خیم هست یا بدخیم، داشتم از اضطراب می‌مردم اما همسرم عین خیالش نبود. وقتی رسیدیم خانه، رفت تو اتاقش و چند ساعت بیرون نیامد، در حالی که من توی یک اتاق دیگر داشتم گریه می‌کردم. اصلا آن حمایتی که انتظار داشتم را از همسرم دریافت نکردم و بعد از آن ماجرا دیگر نمی‌توانم عصبی و ناراحت نباشم، احساس می‌کنم دارم با کسی زندگی می‌کنم که واقعا من را دوست ندارد.» رو کردم به شوهرش و پرسیدم: «نظرتان راجع به صحبت‌های خانم‌تان چیست؟» مرد جواب داد: «خودمم نمی‌دانم. آن روزها خیلی گیج و سردرگم بودم، شاید عکس‌العمل خوبی نشان نداده باشم ولی دلیلش این نیست که همسرم را دوست ندارم.» به زن نگاه کردم. غمگین بود و اشک می‌ریخت. شاید وقتش رسیده بود که مرد بفهمد دلیل فوران‌های خشم همسرش «تومور» نیست، حتی «عصبانیت» هم نیست بلکه یک زخم تروماتیک است که درمان نشده است.

 

تحلیل داستان

 التیام‌بخشی به احساسات آسیب‌دیده همسر
بیشتر زوج‌هایی که موجب ایجاد زخم‌های تروماتیک در همسر خود شده‌اند، از روی عمد و بدخواهی این کار را نکرده‌اند. بسیاری از اوقات آن‌ها از عمق رنج طرف مقابل باخبر نیستند، نیازهای درونی او را تشخیص نمی‌دهند یا بلد نیستند چطور این نیازها را برطرف کنند و به همسر خود آرامش بدهند. برخی از آن‌ها هم در آن مواقع حساس درحال دست و پنجه نرم کردن با هیجانات منفی و فرونشاندن استرس خود هستند و به دنبال راه‌حل می‌گردند، اما به هر حال زخم‌های تروماتیک در صورتی که ترمیم نشوند، تا آخر عمر حل نشده باقی خواهند ماند و رابطه را فلج می‌کنند.
   5 مرحله‌ برای درمان زخم‌های تروماتیک
1- قبل از هر چیز باید با رفتار و سخن‌تان نشان دهید که عمق رنج و ناراحتی همسرتان را درک کرده‌اید و به آن اهمیت می‌دهید نه این‌که آن را انکار کنید. 2- به همسرتان بگویید که رنجش او منطقی و طبیعی است و احساسات او را تایید کنید، نه این‌که با گفتن جملاتی همچون «حالا این قدر هم ناراحتی نداره» یا «خیلی بزرگش نکن»، احساسات او را دست کم بگیرید. 3- بپذیرید کاری که مرتکب شده‌اید تا چه حد برای او دردناک بوده و به اشتباه خود اقرار کنید. 4- ابراز تاسف و عذرخواهی کنید. 5- در مرحله آخر و پنجم، به او اطمینان خاطر بدهید که برای التیام بخشیدن به زخم او تلاش خواهید کرد و درصدد جبران خواهید بود. گاهی برای جبران و التیام‌بخشی باید کارهای به خصوصی را به منظور اطمینان خاطر دادن به طرف مقابل انجام داد. مثلا اگر داشتن یک رابطۀ پنهانی موجب آسیب دیدن عواطف همسر شما شده است، باید توافق کنید که از این پس او را در جریان تمام تماس‌ها و پیام‌های خود قرار خواهید داد و هیچ چیز را از او پنهان نخواهید کرد. اگر بی‌توجهی شما در لحظه‌ای خاص به روان او زخم زده است، باید با هم صحبت کنید تا رفتارها و سخنانی را که همسرتان در چنین مواقعی انتظار دارد   در خودتان پرورش دهید و آن‌ها را در مواقع لزوم از خود نشان دهید. فقط با گفت‌و‌گو و همفکری با همسرتان است که می‌توانید بفهمید چه چیزی جنبۀ «جبرانی» دارد و احساس آرامش و امنیت را به او باز می‌گرداند.
   نمونۀ یک التیام‌بخشی خوب
 آن‌چه در ادامه می‌خوانید، سخنانی است که مرد داستان ما برای التیام‌بخشیدن به ضربه عاطفی که به همسرش وارد شده بود، بر زبان آورد و رابطه‌شان اصلاح شد: «وقتی فهمیدم تومور داری، خیلی مضطرب شدم، اما نمی‌خواستم تو متوجه اضطراب من بشی، فکر می‌کردم اضطراب من ممکنه نگرانی و ترس تو رو از بیماری‌ات بیشتر بکنه، برای همین سعی کردم خودم رو بی‌تفاوت نشون بدم یا حتی از تو کناره‌گیری کنم تا نفهمی در درونم چه غوغایی هست، اما به هر حال رفتار من دل تو رو شکسته و ناامیدت کرده، تو اون موقع نیاز به حمایت و توجه بیشتر من داشتی، اما من این کار رو نکردم، حق داری که ناراحت و عصبانی باشی. عکس العمل من واقعا بد و ناراحت کننده بوده، خیلی متاسف و شرمنده‌ام. حالا بهم بگو برای جبران، برای این‌که بهت ثابت کنم که دوستت دارم و برام مهم‌ترین آدم دنیا هستی،چه کار می‌تونم بکنم؟»
 

امروز یکی از کتاب‌هایی که خوندین و خیلی براتون مفید بوده، به یک دوست قرض بدین. بدون بهانه براش کتاب رو ببرین و بگین که مثلا تا یک ماه فرصت داره   بخونش. خیلی کوتاه درباره فواید مطالعه اون کتاب هم براش توضیح بدین تا ترغیب بشه به خوندنش.

 

راه ارتباطی با زندگی سلام : پیامک 2000999
و تلگرام 09354394576

* بسیار ممنون از شما بابت چاپ گزارش قصه زنی که پس از 24 سال مصرف مواد به زندگی برگشت. بسیار تشکر می‌کنم و اشک از چشمانم جاری شد.
* همه نشانه‌های حمله قلبی که فقط در خانم‌ها اتفاق می‌افتد و در صفحه سلامت درباره اش نوشتید، نشانه کرونای دلتا هم بود. دقت کردین؟
* در ستون ‌قرار و مدار ‌گفتید: روز مرور موفقیت‌ها و دستاوردها. من‌ هرچه ‌فکر کردم‌ کدام‌ موفقیت ‌و دستاوردم‌ را به ‌یاد بیارم ‌و بدان ‌افتخار کنم‌،  چیزی ‌به ‌یادم ‌نیامد مگر دستاورد اخیرم و آن‌: گرفتن یک عدد مرغ ‌تنظیم‌ بازار با کارت ‌ملی ‌بعد از مدت‌ها ایستادن‌ در صف!
* متحول کردن زندگی بعد از 50 سال، اونم تو شرایط بسیار سخت و ناراحت کننده‌ای که خانم مونا بودن، خیلی ارزشمنده.
* 50 درصد کنکوری‌ها انتخاب رشته نکردن، این یعنی یک جای کار سیستم آموزشی و تربیتی‌مان می‌لنگد که همه دنبال پزشکی و مهندسی هستن. آینده جامعه به همه مشاغل نیاز دارد و باید زودتر جلوی این اتفاق گرفته شود.
* تنها راه نجات انسان، فکر کردن و جدی گرفتن تلنگرهاست. این خانم که بعد از 30 سال ترک‌کرده، اگر تلنگر اون بچه 3 ساله رو جدی نمی‌گرفت، تا آخرش در این وضعیت بد باید زندگی می‌کرد.
 

مشکل من این است که دیگران درباره ظاهر من، اظهارنظرهای ناپسندی می‌کنند. دختری 19 ساله‌ام که همه می‌گویند تو خیلی زشتی دختر! واقعا نمی‌دانم چطور جواب‌شان را بدهم که حد خودشان را بدانند. این مسئله به شدت، اعصابم را به هم ریخته است. راهنمایی‌ام کنید.
 

   قبل از هر چیز و برای راهنمایی شما، نیازمند پرسیدن چند سوال هستیم: نظر خود شما درباره جذابیت ظاهری‌تان چیست؟ آیا شما هم صددرصد تابع نظر دیگران هستید یا برخی از ویژگی‌های ظاهری خود را می‌پسندید؟
برداشت افراد از زیبایی مختلف است
ما از منابع مختلفی به برداشت افراد درباره زیبایی خود می‌رسیم. گفته‌های والدین و افراد مهم در دوران کودکی، مقایسه خود با دیگران، نظرات دیگران که البته هرچه اعتمادبه‌نفس کمتر باشد، فرد بیشتر تحت تأثیر نظرات دیگران قرار می‌گیرد و دایم دست به مقایسه خود با دیگران می‌زند. در این بین افرادی هم هستند که با وجود دریافت نظرات منفی دیگران بدون آن که صددرصد تحت نظر آن‌ها باشند، روی برخی از ویژگی‌های مثبت ظاهر خود تکیه می‌کنند و با واقع‌بینی احساس خوبی درباره خود دارند و عکس آن هم در بین مراجعان دیده شده که با وجود داشتن چهره زیبا و حتی نظر مثبت دیگران، زیبایی ظاهری خود را قبول ندارند و به دلیل ضعف اعتمادبه‌نفس روی یک نکته منفی چهره خود مثل پوست تیره یا بینی بزرگ و ... متمرکز شده، همواره به زیبایی دیگران حسرت می‌خورند و دایم در حال عمل‌های زیبایی یا دست کاری چهره خود هستند یا دست کم دل‌شان به حال خودشان می‌سوزد! بنابراین به نظر خودتان راجع به ظاهرتان بیشتر دقت کنید.
هدف شما از پاسخ دادن به این افراد چیست؟
گفتید واقعا نمی‌دانم چطور جواب‌شان را بدهم که حد خودشان را بدانند؟ می‌خواهم بدانم چرا پاسخ دادن به این افراد برای شما مهم و تبدیل به یک دغدغه شده است؟ البته همه ما دوست داریم که بهترین رفتار را با دیگران داشته باشیم که کمترین آسیب را برای خودمان و دیگری به همراه داشته باشد. در پاسخ به این نظر دیگران واقعا نمی‌توان یک پاسخ قطعی و مشخص داد. بسته به موقعیت گوینده که در آن لحظه از روی چه نوع فکر و احساسی به شما چنین نظری می‌دهد، بهتر می‌توان پاسخ داد. به طور مثال و به فردی که شما نظرش را پرسیده‌اید، می‌توان چنین گفت: « پس نظر شما اینه یا چه جالب، پس سلیقه شما این طوریه!» درباره فردی که در عصبانیت یا تحت تاثیر یک هیجان منفی قرار دارد، بهتر است او را خلع سلاح کنید و بگویید: «آها پس زشتم!» یعنی حرف او را به خودش منعکس کنید که غالبا افراد از موضع خود کمی پایین می‌آیند.
از کلمه «همه» استفاده نکنید
در پیامک شما آمده «همه می‌گویند زشتم» که ظاهرا کمی اغراق‌آمیز می‌آید چون کلمه همه یک واژه مطلق است که در برگیرنده صددرصد افراد آشنا و دوستان شماست که بعید به نظر می‌رسد که این تعداد از افراد درباره زیبایی فردی نظر منفی داشته باشند. اگرچه در نگاه اول ممکن است انتخاب واژه‌های مطلق تفاوتی در برانگیختن میزان احساسات ما راجع به مشکل نداشته باشد اما با جایگزینی واژه‌هایی که نسبی هستند مثل «بیشتر، بعضی افراد و ...» پس از مدتی از تغییر میزان احساسات خود آگاه می شوید.
 

هرچه به اول مهر نزدیک‌تر می شویم، ماجرای خرید لوازم مدرسه بیشتر به چشم می‌آید. معمولا برنامه‌ریزی این کار با مادرهاست و اگر به صورت اصولی اتفاق بیفتد، هم هزینه کمتری خواهد داشت و هم خریدهای با کیفیت‌تر و هدفمندتری انجام خواهد شد. به همین دلیل برای این‌که شروع مدرسه به همراه خریدهای ناگزیرش که زمان زیادی هم تا آن باقی نمانده، اتفاق  خوشایندی باشد، چند پیشنهاد برای شما داریم.
 

1- فهرست بنویسید |    قبل از شروع پروژه خرید، کاغذی بردارید و فهرست خریدهای موردنیازتان را با جزئیات بنویسید. منظور از جزئیات یعنی همه چیز؛ از دفتر و مداد و خط کش گرفته تا لباس‌ها و کیف و حتی قمقمه آب و ظرف غذا.  با توجه به این مسئله که امسال معلوم نیست چه مدت مدرسه‌ها حضوری باشد و چه مدت آنلاین، نوع خریدها کمی با سال‌های گذشته فرق دارد.
2- خرید را به روزهای آخر ماه نیندازید |    هرچه به مهر ماه نزدیک‌تر می‌شویم، شلوغی‌ و ترافیک برای خرید لوازم مربوط به آغاز سال تحصیلی بیشتر می‌شود. برای همین خیلی خوب است خرید خود را زودتر شروع کنیم و بگذاریم کودک‌مان با لوازم زیبا و رنگارنگ اش، روزهای باقی مانده تابستان را رویاپردازی کند.
3- لوازم قدیمی را دسته‌بندی کنید |    اگر قبل از شروع خریدتان، خانه را خوب بگردید. حتما چیزهایی از سال گذشته پیدا خواهید کرد که امسال هم کاملا قابل استفاده هستند. به این ترتیب از همین حالا آداب استفاده صحیح از لوازم را به کودک‌مان آموزش خواهیم داد.
4- برندهای خوب برای بعضی چیزها مهم است |    وفاداری به یک برند خوب و گارانتی معتبر لااقل برای برخی اقلام مدرسه بسیار مهم است؛ مثلا این‌که کیف مدرسه فرزندتان را از چه برندی بخرید تا هر ماه با مشکل پاره شدن زیپ و کنده شدن دسته آن مواجه و مجبور نشوید چند بار دیگر هم پول  به کیف بدهید. این موضوع درباره کالاهایی مثل مداد رنگی و ماشین حساب هم صدق می‌کند، اما چیزهایی مثل خودکار و دفتر در عین حال که قیمت بالایی ندارند به آسانی قابل تعویض هستند و به همین دلیل وسواس کمتری در هنگام انتخاب می‌طلبند.
5- به دنبال بسته‌های تخفیف‌دار باشید |    ارائه بسته‌های لوازم‌تحریر تخفیف‌دار یکی از اتفاقات عمده روزهای نزدیک به شروع سال تحصیلی است که معمولا اغلب فروشگاه‌ها از اینترنتی تا سنتی برگزار می‌کنند. این بسته ها   انواع مختلفی دارند که از میان آن‌ها می‌توان به ارائه یک بسته با قیمتی پایین‌تر از قیمت واقعی، تخفیف روی یک سری کالاهای مشخص، وجود کالای رایگان در ازای خرید یک کالای دیگر و ...اشاره کرد.
6- آنلاین خرید کنید |    با توجه به شیوع ویروس کرونا بهتر است خریدهای‌تان را اینترنتی انجام دهید.  شما به راحتی کالای مد نظرتان را به صورت آنلاین از میان کالاهای دیگر انتخاب می کنید و سفارش می دهید. بدون این که در ترافیک بمانید، شلوغی بازار را تحمل کنید  با فروشنده‌ها سروکله بزنید یا کالایی را گران‌تر بخرید.

 این روزها خبر افزایش آمار جوانان مجرد، برای ما شوکه کننده نیست، تلخ هست اما چون شرایط جوانان به دلایل مختلف برای تشکیل زندگی‌مشترک مناسب نیست، این اتفاق برای‌مان دور از انتظار نیست. طبق جدیدترین آمارهای سازمان ثبت احوال کشور، بیش از ۶۰ درصد پسرهای ۲۰ تا ۳۰ ساله در ایران مجرد هستند؛ این یعنی بیش از ۵ میلیون پسر ۲۰ تا ۳۰ ساله زندگی مجردی دارند اما در بهترین سن برای ازدواج و انتخاب همسر هستند.(منبع: تسنیم) در ادامه نگاهی روان‌شناسی به این ماجرا خواهیم داشت.
 

 دلایل جوانان برای تک‌زیستی
تک زیستی امروز در جامعه ما به یک پدیده مسری(اپیدمیک) تبدیل شده و در حال سرایت و زیاد شدن است. کاهش انگیزه ازدواج و افزایش شمار دختران و پسران مجرد بیش از هر چیز به دلیل پررنگ شدن ارزش های جهان مدرن یعنی فردگرایی و اجتناب از ارزش‌های ریشه‌دار گذشته همچون تعهد و همراهی است. افزایش تجرد یکی از نتایجش تک زیستی است.بیشتر افرادی که به صورت تک‌زیستی زندگی می‌کنند، از قشرهایی هستند که باورهای سنتی و مذهبی در آن ها ضعیف است. آن‌ها طرفدار جامعه مدرن و پایبند به ارزش‌ها و اصول حاکم بر آن هستند. علاوه بر مشکلات اقتصادی که قابل کتمان نیست، تمایل نداشتن به تشکیل خانواده و محدود شدن آزادی از جمله دلایلی است که امروزه در فکر برخی جوانان نفوذ کرده است و باعث شده آن‌ها تجرد را به ازدواج ترجیح دهند. جوانان در ابتدای جدایی از خانه و خانواده به استقلال فکر می کنند و خوشحال‌اند که پس از سالیان سال، طعم شیرین آزادی را چشیده اند ولی باید دید که این روزهای خوش تا چه اندازه می‌تواند بر احساس تنهایی دختران و پسرانی که زندگی مجردی را انتخاب کرده اند، سرپوش بگذارد؟ به گفته بسیاری از دخترانی که تنها زندگی می‌کنند، سختی‌‌های زندگی مجردی بیشتر از خوشی ‌هایش است. با این حال و با تمام این حرف‌ها، هنوز هم دختران و پسرانی هستند که به دلیل رهایی از کنترل خانواده‌ به زندگی مجردی روی می‌آورند و برای رسیدن به استقلال، تمام مشکلات این نوع زندگی را به جان می خرند. استقلال و آزادی که تعریف حقیقی اش با این تصور دختر و پسرها، منافات جدی دارد.
 نیازی به نام تعلق عاطفی به همسر
همه ما به دلیل تعلق عاطفی، به همسر و خانواده نیاز داریم. بدیهی است هر انتخابی در زندگی پیامدهای مثبت و منفی دارد. زمانی که شما زندگی مجردی را انتخاب می‌کنید، شاید در ظاهر آزادی عمل بیشتری دارید اما از دست دادن تعاملات عاطفی با اعضای خانواده، بهایی است که برای این انتخاب می‌پردازید. افزایش توانمندی در سازگاری با دیگران و انعطاف‌پذیری برای بهبود سایر روابط‌مان از جمله روابط شغلی یا روابط زناشویی به ما کمک بزرگی می‌کند. زندگی مجردی ناخواسته سبب می شود فرد خودمدار و خودمحور شود چراکه فرصت رویارویی با عقاید مخالف از وی گرفته می‌شود و مجال آن را نمی‌یابد که با وجود مخالفت‌های ظاهری یا تفاوت‌های رفتاری، بتواند به اتحاد و تعلق برسد.
 6 آسیب مهم زندگی مجردی
علاوه بر آن‌چه که بیان شد، آسیب‌های غیرقابل جبرانی متوجه دختر و پسرهایی است که زندگی مجردی را انتخاب می کنند: 1- از دست دادن شور و شوق زندگی، 2- سخت شدن هماهنگی و همدلی با دیگران، 3- بالا رفتن توقعات و مشکل پسندی در صورت تمایل به ازدواج در آینده و کم شدن احتمال پیدا کردن همسر مد نظر، 4- زود رنجی و ضعف اعصاب، 5- در بعضی موارد اعتیاد و 6- فراهم شدن زمینه گناه و دور شدن از ارزش های انسانی.