داستان از یک روز صبح خیلی معمولی در پاییز سال 2016 شروع شد. یک روز صبح که «وَنجا موآر»، 32 ساله برای خرید روزانه خود از خانه بیرون آمد و در حال حرکت در یکی از خیابان‌های نایروبی، پایتخت کنیا بود ضربه‌ آرامی را روی شانه خود حس کرد. وقتی برگشت چهره ژولیده و کثیف فرد بی‌خانمانی را دید. «وَنجا» که پرستار باتجربه‌ای در زمینه کار با مصرف‌کنندگان مواد مخدر و بازپروری آن‌ها بود، خیلی زود متوجه شد فردی که سراغ او آمده، معتاد است. اما چیزی که وَنجا آن روز صبح از آن بی‌خبر بود، تاثیر این ملاقات خیابانی روی زندگی‌اش بود. مرد معتاد و بی‌خانمان این‌طور خودش را به «وَنجا» معرفی کرد: «این منم، هینجا! یادته وقتی بچه بودیم!». چند لحظه‌ای طول کشید تا وَنجا او را به یاد بیاورد. او دوست دوران کودکی‌اش بود. دوستی که سال‌ها بود از او خبری نداشت و حالا بعد از سال‌ها او را در وضعیت بسیار متفاوتی می‌دید.
توضیح «ماشوجا»: این کلمه در زبان سواحیلی به معنای قهرمان است، لقبی که در شبکه‌های اجتماعی به «وَنجا» داده شد.
 

   دیداری بعد از 15 سال
«هینجا» سال‌ها بود که درگیر سوءمصرف مواد بود و بیش از 10 سال بود که بی‌خانمان و کارتن‌ خواب شده بود. صحبت‌های بین این دو دوست قدیمی مشخص کرد که مشکلات هینجا از زمان فوت مادربزرگش شروع شده است. بعد از فوت مادربزرگ او جایی برای ماندن نداشته و آواره خیابان‌ها شده بود. اتفاقاتی که هینجا طی این سال‌ها تجربه کرده بود و وضعیتی که در آن قرار داشت برای وَنجا بسیار دردناک بود. به خصوص که تصویری که او در ذهنش از این دوست کودکی‌اش داشت، بسیار متفاوت بود؛ پسری اهل فوتبال که به او لقب «پله» داده بودند، حالا تبدیل به فردی شده بود که هر بار وَنجا می‌خواست با او صحبت کند، باید چانه‌اش را می گرفت و سرش را بالا می‌آورد. این دیدار دردناک وَنجا را مصمم کرد تا کاری برای دوستش انجام دهد.
   آغاز مسیری سخت و دشوار
آشنا بودن وَنجا با موضوع ترک اعتیاد، باعث تسهیل کار شد. او توانست در مرکزی برای هینجا، جایی دست و پا کند اما کم‌کم مشکل دیگری سر و کله‌اش پیدا شد؛ هزینه بازپروری در کنیا به دلیل نبود حمایت دولتی بسیار بالا بود (هزینه سم‌زدایی 9 روزه حدود 100 هزار شیلینگ کنیا - نزدیک به 600 دلار- می‌شد) و وَنجا آن قدر پول نداشت که بتواند از عهده تمام این هزینه‌ها بر بیاید. وَنجا سراغ شبکه‌های اجتماعی رفت و در فیس بوک صفحه‌ای برای جمع‌آوری کمک ایجاد کرد. بازنشر پست او در دیگر شبکه‌های اجتماعی باعث شد تا کارهای او مورد توجه رسانه‌های کنیا قرار بگیرد. بعد از جمع‌آوری مقداری کمک، اوضاع رو به بهبود رفت اما به هر صورت کار آسانی در پیش نبود.
   یک نفر با ایده‌ای بزرگ
چندین سال اعتیاد شدید و زندگی در وضعیتی بسیار بد، بدن هینجا را بسیار آسیب‌پذیر کرده بود. از سویی افسردگی مشکلات او را تشدید می‌کرد. اما تیم هینجا و وَنجا به تلاش خود ادامه دادند. وَنجا با به روز رسانی صفحه مربوط به داستان هینجا در فیس بوک توانسته بود توجهی جهانی به موضوع اعتیاد در کنیا ایجاد کند. تا آن زمان اعتیاد در کنیا موضوعی مغفول ‌مانده بود. هر چند طبق آمار حداقل 55 هزار نفر در کنیا به مواد مخدر اعتیاد داشتند اما برنامه‌های ترک و بازپروری هیچ کمکی از سوی دولت دریافت نمی‌کرد و البته رسانه‌ها هم توجهی به این آسیب اجتماعی نشان نمی‌دادند. ننگِ داشتن یک معتاد برای خانواده‌ها بسیار سنگین بود و داشتن یک معتاد در خانواده، فشار زیادی را به خانواده وارد می‌کرد. اما به مدد فعالیت‌ های وَنجا، توجه رسانه‌ها به این موضوع افزایش یافت. هر چند نامه وَنجا به رئیس جمهور کنیا و درخواست کمک برای برنامه‌های ترک اعتیاد، پاسخی دریافت نکرد اما تاثیری که وَنجا روی فرهنگ عمومی کشورش گذاشت، غیرقابل انکار است. تلاش ‌های وَنجا برای کمک به افراد معتاد باعث شد تا بسیاری او را در شبکه‌های اجتماعی «ماشوجا» بنامند. عبارتی که در زبان سواحیلی به معنای قهرمان است.
   داستان ماندگار تلاش یک دوست
داستان ترک اعتیاد و بازپروری هینجا آرام آرام جلو می‌رفت. اما نکته‌ای که این داستان را متفاوت از بقیه داستان‌ها کرد، فعالیت مداوم وَنجا برای اطلاع ‌رسانی در زمینه اعتیاد و آگاهی‌بخشی در این باره بود. هینجا در نهایت توانست بر مشکل اعتیاد خود غلبه کند اما او که ایده‌های بزرگی برای آینده خود داشت، به واسطه مشکلات جسمانی در مارچ 2019 به صورت ناگهانی درگذشت. هر چند داستان زندگی هینجا به پایان رسید اما امید وَنجا و تلاش‌های او برای دوست دوره کودکی‌اش، به داستانی مانا تبدیل شد.

 

هر چقدر از فواید خوردن صبحانه به پسر 17 ساله‌ام می‌گویم، هیچ فایده‌ای ندارد. از خوردن صبحانه فراری است. من و مادرش نگران سلامتی او هستیم اما نمی‌دانیم چطور او را وادار به صبحانه خوردن کنیم. لطفا راهنمایی کنید.

دغدغه شما پدر گرامی در خصوص صبحانه‌ نخوردن فرزند نوجوان‌تان به‌جا و قابل درک است و همه کارشناسان تغذیه، خوردن صبحانه را ضروری ‌ترین وعده غذایی می‌دانند. در پیامک‌تان گفته‌اید چطور او را وادار به صبحانه خوردن کنیم؟ به نظر می‌رسد فرزند نوجوان شما از آن مدل فرزندانی است که والدین تا دوره ابتدایی هنوز غذا در دهان او می‌گذارند و مادران بشقاب به دست جنگ و گریز با فرزند دارند که به هر قیمتی لقمه غذا را در دهان فرزند شش یا هشت ساله خود بگذارند! این شیوه‌های نامطلوب خیلی هم فراگیر است و این گونه والدین به جای نقش مقتدرانه والدگری، در حد یک خدمه و گارسون در نزد فرزند ظاهر می شوند! همین روش آسیب‌زا به خود و فرزند را حتی تا دوره نوجوانی و جوانی ادامه می‌دهند و بزرگ شدن فرزند را باور نمی‌کنند.
    این شیوه تربیتی معیوب است
این ‌گونه فرزندان را که با این شیوه تربیتی معیوب بزرگ می‌شوند، می‌توان فرزندان گلخانه‌ای و پناهگاهی نامید که پایین‌ترین عزت ‌نفس و بیشترین وابستگی به والدین را دارند. ما با این شیوه‌های افراطی و انجام همه امور کودک و نوجوان باعث می‌شویم که فرزند طعم موفقیت را نچشد، تجربه کافی کسب نکند و مثل یک سرباز صفر مطیع فرمان والدین باشد. تربیت ناب و ماندگار، تربیت طبیعی است که به فطرت و ویژگی‌های هر مرحله رشد فرزند توجه و به صورت تدریجی و مستمر، مسئولیت‌ ها از جمله غذا خوردن به خود او واگذار می‌شود. هر چند در ابتدا کند و کم غذا بخورد ولی کودک با تشویق والدین می‌تواند مهارت‌های مورد نیاز خود را کسب کند. وقتی والدین در همه امور فرزند دخالت می‌کنند، او همیشه احساس خامی، بی‌عرضگی و در نبود والدین احساس پوچی می‌کند. پس وقتی ما روش‌های دوران نوزادی و کودکی فرزند را تا نوجوانی او ادامه می‌دهیم، مراحل رشد و
 نقش آفرینی فرزند را نادیده گرفته و فرزندی وابسته و آسیب ‌پذیر تربیت کرده‌ایم.
    پسرتان نباید احساس کودکی کند
بهتر است شما مخاطب گرامی، فرزند عزیزتان را در 17 سالگی به جای امر و نهی برای صبحانه خوردن به یک متخصص تغذیه معرفی کنید تا از زبان کارشناس به اهمیت صرف صبحانه پی ببرد و در ضمن احساس کودکی نکند. این نکته برای حل مشکل شما، بسیار مهم است.
 

راه ارتباطی با زندگی سلام    
    پیامک 2000999  و تلگرام 09354394576

* اوضاع داوری فوتبال  ما که همه می دونن خیلی خرابه و هفته ای نیست که تصمیم داورها، تاثیرگذار نباشه. حالا ما می گیم خطای انسانیه. اما فدراسیون حتی به خودش زحمت نمی ده که این فناوری بومی شده رو تست کنه. این دیگه نوبره.
* مطلب «کیمونو    و     هاکاما»، لباس خاص دختران فارغ‌التحصیل ژاپنی خیلی خوب بود. کاش ما هم به لباس‌های سنتی کشورمان که علاوه بر زیبایی، نشان ‌دهنده تاریخچه و فرهنگ غنی‌مان است، بیشتر اهمیت بدهیم.
* ماجرای دو دوست که به هم خیانت کردند، تلخ بود اما امیدوارم یک زنگ خطر به موقع داشته باشه برای افرادی که به چنین مسائلی اهمیت نمی دن و زمانی پشیمون می شن که دیگه فایده‌ای نداره.
* فناوری اعلام رد شدن توپ از خط و آفساید خیلی مهمه. اگر این وار ایرانی، این دو تا رو نداره، انگار هیچی نداره. دو تا خطای وسط زمین که خیلی تاثیرگذار نیست.
 

تماشای اتفاقات خنده‌دار و نخندیدن، کار ساده‌ای نیست. این موضوع، دستمایه ساخت برنامه «جوکر» در شبکه نمایش خانگی شده که مورد استقبال کاربران هم قرار گرفته است.  قسمت دوم «جوکر»، در روز اول با بیش از ۱۸ میلیون دقیقه تماشا رکورد زد و تا قسمت سوم که روز شنبه منتشر شد همچنان پربیننده باقی مانده است. در این برنامه از هنرمندان  خواسته شده به مدت 6 ساعت در هر نقشی که می‌خواهند بازی کنند، هرچه می‌خواهند بگویند و هر رفتار و احساسی که دارند بروز دهند ولی قانون بازی یکی از مهم‌ترین غریزه‌های انسانی را که خنده است در تمام لحظات، ممنوع کرده است. در ادامه، نگاهی روان ‌شناسانه به این برنامه خواهیم داشت.
   تضاد رفتاری بعد از سرکوب خنده | بازیکنان در این بازی، نتایج سرکوب‌ کردن غریزه خندیدن را به نمایش می‌گذارند تا جایی که متوجه می‌شویم چگونه نادیده گرفتن هیجان خنده و بی‌توجهی به آن در لحظه مناسب، منجر به ظهور خشم و عصبانیت در افراد می‌شود. گزیدن لب، بیرون زدن رگ ‌های گردن، اخم کردن و ... که بارها از بازیگران این برنامه سر می‌زند، از نتایج سرکوب خنده است. همچنین تضادهایی در رفتارشان دیده می‌شود که هیچ وقت به صورت آگاهانه از خود نشان نمی‌دادند. در طول برنامه متوجه می‌شویم وقتی برای یکی از غرایزشان که خنده بوده مجبور به سرکوب می‌شوند، کم‌کم رابطه ‌هایی مثل همدلی، صمیمیت و شور و شوق کم رنگ می شود و حتی افراد آگاهانه به هم نگاه هم نمی‌کردند.
   خنده را باید جدی گرفت | در مجموع یکی از آسیب ‌هایی که افراد در طول زندگی تجربه می‌کنند، نادیده گرفتن و مدیریت نکردن غریزه‌های ذاتی است که این مسئله مستلزم آموزش است. خنده را باید مانند همه غریزه‌های دیگر جدی گرفت. جلوگیری از خنده و همچنین وضع قانون برای آن تناقضات رفتاری زیادی ایجاد می‌کند. همان ‌طور که در برنامه جوکر دیدیم حتی به تحریف و جابه جایی در کلمات منجر شد و توانایی افراد در صحبت هم، کاهش قابل توجهی داشت.
   خوب ‌بودن توصیه «سیامک انصاری» به انجام خانوادگی این بازی؟«سیامک انصاری» در بعضی بخش‌های این برنامه به افراد توصیه می‌کند که این بازی را به صورت خانوادگی انجام دهند. از منظر روان شناسی بازی‌ها تاثیر بسیار زیادی در روان و تربیت افراد دارد. یکی از مزیت ‌های قابل توجه آن گذراندن ساعاتی در کنار خانواده است. همچنین باعث تقویت قوه استدلال و بهبود خوش ‌خلقی و اعتماد به ‌نفس در اعضای خانواده می‌شود. بازی جوکر، تمرین خوبی است که افراد بتوانند در این بازی به نقاط ضعف و قوت خود بپردازند و روی شیوه بروز هیجانات خود تمرکز بیشتری داشته باشند. بعد از دیدن این برنامه و انجام این بازی، باید سعی کنیم یاد بگیریم در کنار رسیدن به لحظات خوش در زندگی، بدانیم غرایز مسری هستند و در بقیه افراد خانواده اثرگذار؛ پس تشویق کنیم یکدیگر را به خندیدن زیرا نه تنها رابطه‌ها را اثربخش‌تر  بلکه حال اعضای خانواده را هم بهتر می‌کند.