آن‌چه آدمی را به انجام و تکرار یک عمل ترغیب می‌کند، کسب موفقیت و دریافت لذت ناشی از آن است که می‌تواند انگیزه‌ای شود تا فرد به‌رغم موانع محیطی به تلاش خود ادامه دهد. به نظر می‌رسد از مهارت چگونه یاد گرفتن  غفلت شده است در حالی که اساس یادگیری است و باید از سال‌های ابتدایی تحصیل، والدین و معلمان به دانش‌آموز بیاموزند. در دنیای امروز ،هدف از مطالعه صرفاً کسب نمره قبولی نیست بلکه در دنیای اطلاعات معاصر، پردازش اطلاعات و استفاده کاربردی از آن‌ها و در نهایت تولید علم و حرکت رو به جلو به منظور توسعه همه جانبه فردی و گروهی هدف اساسی آموزش تلقی می‌شود. این دستاوردها زیر سایه دقیق‌خوانی به دست می‌آید که در ادامه، نکاتی در همین باره مطرح خواهد شد.

  دقیق‌خوانی یعنی‌چه؟
دقیق‌خوانی، درک کامل مطالب کتاب درسی خوانده شده و نگهداری آن‌ها به طرزی منظم و منطقی در حافظه است، به طریقی که یادآوری آن‌ها برای استفاده‌های بعدی میسر باشد.
   فواید دقیق‌خوانی
1- درک عمیق‌‌تر مطالب از طریق شناخت ساختار مفاهیم و معانی.
 2- نگهداری بیشتر مطالب درسی در حافظه با مرور کردن و یادگیری جزئیات و ربط‌دادن آن‌ها به اصول و مفاهیم.
 3- افزایش توانایی دانش‌آموز و دانشجو در پاسخ‌دادن به سؤالات تشریحی زیرا در این روش مطالعه، محصل مفاهیم را در ذهن سازمان می‌دهد و به زبان خود بیان می‌کند و مطالب صرفاً به حافظه سپرده نمی‌شود.
 4- افزایش کسب لذت در نتیجه ایجاد اطمینان بیشتر از درک عمیق‌تر مطالب.
   فنون و روش دقیق‌خوانی
 سازمان دادن| سازمان دادن مستلزم تعیین سطوح مختلف از نظر معنی است که شامل 3 بخش است: الف) نظریه اصلی: در واقع اندیشه کلی است که تمام مطالب و نکات کتاب درسی را در برمی‌گیرد و منعکس کننده اندیشه و مقصود اصلی از نگارش آن کتاب درسی است. ب) نکات اصلی: برای پیدا کردن نکات اصلی باید جملات موضوعی یا جملات اصلی هر پاراگراف را بررسی کرد که چگونه پاراگراف‌ها را به هم متصل می‌کنند. ج) جزئیات مطالب: عبارتند از اطلاعات واقعی، تصاویر و مثال‌هایی که حامی و توضیح‌دهنده نکات اصلی‌اند.
 علامت‌گذاری و حاشیه‌نویسی| دور نظریه اصلی خط بکشید. نکات اصلی را در داخل کروشه قرار دهید. زیر جزئیات مهم خط بکشید. سپس تداعی‌ها، انتقادات و سؤالات خود را در حاشیه متن بنویسید تا با کمک معلم به رفع آن‌ها بپردازید.
  خلاصه کردن| خلاصه کردن در واقع بیان مجددی است از نکات اصلی به زبان دانش‌آموز و دانشجو. خلاصه باید شامل نکات اصلی باشد، بیان‌کننده رابطه میان نکات اصلی و دلایل درباره ارتباط این نکات باشد، به‌طور منطقی نکات مهم را به نظریه اصلی ربط دهد. توجه داشته باشید که خلاصه‌ها به سه منظور نوشته می‌شود: وارسی درک و فهم خواننده از مطالب، آسان کردن مرور، کمک به نگهداری مطالب در حافظه. در ضمن، خلاصه‌ها را باید همیشه با کلمات و جملات خودتان بنویسید.
   تفکر عمیق| هدف از تفکر عمیق، دستیابی به قضاوت مستدل و درگیری عمیق‌تر با مطالب، از طریق تجزیه و تحلیل معانی است. فواید تفکر عمیق شامل: فهم عمیق‌تر مطالب و درگیری بیشتر با مطالب و تجزیه و تحلیل اهمیت آن‌ها، طولانی ساختن مدت نگهداری مطالب در حافظه از طریق شناسایی روابط بین موضوع کتاب و مطالب دیگر و تجربیات شخصی و کسب اعتماد درباره ارائه نظرات انتقادی از راه مستدل ساختن عقاید است. تفکر عمیق، زمانی باید صورت گیرد که مطلب را خوب خوانده و معنا را فهمیده باشیم. در تفکر عمیق علاوه بر خواندن مطالب کتاب، باید آن‌ها را تجزیه و تحلیل کنیم.
   امتحان گرفتن از خود| سوال کردن یکی  از فنون دقیق‌خوانی کتاب‌های درسی است. از این طریق، دانش‌آموز یا دانشجو با معلم گفت‌و‌شنود برقرار می‌کند و به کشف علل نارسا بودن، نامربوط بودن و مبهم بودن مطالب درسی برای خودش می‌پردازد. سپس بازگو کردن و به خود پس دادن مطالب در مرحله آخر دقیق خوانی مورد توجه است. در واقع باید آن چه را خوانده‌اید به خود پس دهید و از خود امتحان بگیرید تا ضعف‌هایتان برای‌تان روشن شود.

 

مادری هستم دارای یک پسر 5 ساله و دختری 3 ساله. در مدیریت رفتارهای‌شان به مشکل خورده‌ام و نمی دانم باید چه کار کنم. پسرم روحیه شاد و مستقلی دارد ولی خیلی خرابکار است. از آن طرف، دختر 3 ساله ام سر به سر برادرش می‌گذارد و عصبی‌اش می کند. مشکل اصلی‌ام این است که پسرم ناخن‌هایش را با دندان می‌کند. چه کنم؟
 

والد گرامی، در پیامک‌تان گفته‌اید مشکل اصلی‌ام این است که پسرم ناخن‌هایش را با دندان می‌کند. با توجه به این که ناخن جویدن در کودکان ،  رفتاری عصبی و هدف از آن کاهش استرس است و با توجه به نکات محدود اما مهمی که در پیامک‌تان به آن‌ها اشاره کرده‌اید، به نظر می‌رسد کودک شما از وجود یک رقیب به زعم خودش  تا حدی مزاحم(!) ناراضی است. این موضوعی  طبیعی و قابل پیش‌بینی است که حضور یک فرد جدید در خانواده آن‌هم با اختلاف دو سال از فرزند اول، باعث بروز واکنش‌های متفاوت و گاهی نگران‌کننده می‌شود. ناخن‌جویدن، خرابکاری و شیطنت‌های مداوم، واکنش‌های یک کودک پنج ساله به موضوعی است که او را آزرده می کند. در این باره بهتر است برای برداشتن قدم‌های صحیح و مطمئن به منظورحل قطعی مشکل ناخن‌جویدن و پیشگیری از بروز ناراحتی بین خواهر و برادر، از کمک مستقیم یک مشاور استفاده کنید. در این مجال فقط به چندنکته مهم بسنده می‌کنم.
   انتظارات تان از ‌ پسرتان را مدیریت کنید
با به‌دنیا آمدن فرزند دوم، والدین به فرزند اول به چشم یک «آدم بزرگ» نگاه می‌کنند و انتظارات‌شان از او زیاد می‌شود. دقت کنید که کودک شما فقط پنج سال دارد و قرار نیست نقش برادر بزرگ‌تر را برای خواهرش ایفا کند.
   حواس‌تان فقط به فرزند کوچک‌تر نباشد
گاهی اوقات والدین، نادانسته اما به‌طور طبیعی و به دلیل نیازهای فرزند کوچک‌تر، به او توجه بیشتری نشان می‌دهند و برای فرزند اول وقت کمتری می گذارند. این نکته می‌تواند برای او آزاردهنده باشد؛ بنابراین تلاش کنید تا حد ممکن به آن‌ها به یک اندازه توجه کنید. شاید جذابیت‌های فرزند دوم به‌علت دختر بودن، آن قدر زیاد است که شما پسر خود را به اندازه او جالب توجه نمی‌بینید! تلاش کنید به هردوی آن‌ها به یک اندازه نشان بدهید که دوست شان دارید.
   بابت شیطنت‌هایش  او  ر ا سرزنش نکنید
اگر شیطنت‌های پسرتان عاملی برای سرزنش او باشد و به‌دلیل خرابکاری‌هایش از او شکایت و اظهار نارضایتی کنید، رفتار غلط را در او تثبیت می‌کنید؛ سعی کنید خوبی‌های او را هرچه بیشتر یادآوری و از شیطنت‌هایش کمتر شکایت کنید. رفتار ناخن‌جویدن را به طور مرتب به او گوشزد نکنید، او خود از این کار، ناراحت و شرمنده است و اشاره دایم به این کار، او را آزرده‌تر و در نتیجه برای رفع مشکل ناتوان‌تر می‌کند. خوبی‌هایش را به او یادآوری و از زیبایی دستانش تعریف کنید، دستانش را ببویید، روی صورت‌تان بگذارید و ببوسید. برای حل مشکل حتما با یک مشاور کودک در ارتباط باشید تا فرزندتان با اطمینان بیشتر و آسیب کمتری در رفع مشکل با شما همکاری کند.
 

راه ارتباطی با زندگی سلام    
    پیامک 2000999  و تلگرام 09354394576

*  کاش از این خانم دکتر در صفحه اول زندگی‌سلام می‌پرسیدید که آیا خرید اسباب‌بازی‌های گران مانند ماشین‌برقی کودک، خوب است یا نه؟
* بسیار ناراحت کننده است که هنوز بعضی والدین امروزی، یک سری نکات مهم درباره تربیت جنسی رو به فرزند نوجوان آموزش ندادند و او هم اگر طعمه و قربانی شود، هیچ حرفی در این باره نخواهد زد و این چرخه تلخ، جلویش گرفته نمی شود.
* مطلبی در صفحه خانواده‌و‌مشاوره چاپ‌شده با عنوان: «رضایت از زندگی در سالمندی». برای رضایت از زندگی در کودکی، نوجوانی، جوانی و میان سالی هم مطلب بزنین.
* واقعا سامسونگ، کارش رو   با   نودل و ماهی سرخ‌شده شروع کرده؟ باورش سخته! آخه چه جوری از نودل، رسیده به ساخت گوشی و تلویزیون؟
* یک توصیه بهتون داشتم. مردم از نصیحت‌شدن خیلی بدشون میاد،
 می ره روی اعصاب‌شون. در زندگی سلام، برای مردم نسخه نپیچین و بهشون توصیه نکنین، همین.
* نکاتی که در مطلب «اسباب‌بازی، رشد و خلاقیت» مطرح شده بود، خیلی جالب بود و پاسخ بسیاری از سوالات من بود.
* درباره سوال حداقل درآمد خواستگار که مشاور به آن پاسخ دقیق نداده، از نظر من در این دوره و زمانه، باید حداقل 10 یا 15 میلیون باشه وگرنه زندگی نمی چرخه و ممکنه به طلاق منجر بشه.
* درباره پرونده «نمایش هنر ایرانی در بازار تبریز»، می‌خواستم بگم که من، حس و حال بازارهای قدیمی رو خیلی دوست داشتم ولی الان روابط کاسب و مشتری خیلی تغییر کرده.
 

همه ما دوست داریم تا خانه و زندگی‌مان همیشه مرتب و منظم به نظر برسد و حتما ساعت‌هایی از شبانه‌روز را به نظافت منزل خود اختصاص می‌دهیم اما گاهی اوقات در انتهای روز باز هم خانه آن‌طور که باید، مرتب نیست. برای این که بدانیم چگونه خانه‌ای مرتب داشته باشیم تا همیشه آماده حضور مهمان باشد، لازم است با ترفند‌های مرتب‌بودن خانه آشنا شویم.
 

حداقل هر شب ظروف را بشویید
اگر واقعاً دوست دارید خانه‌ای مرتب داشته باشید، بهتر است از تلنبار کردن ظروف در ظرف شویی اجتناب کنید. هر شب بعد از صرف شام ظرف‌ها را در ظرف شویی قرار دهید یا شروع به شستن آن‌ها کنید. بهتر است این موضوع را به یک عادت هر روزه تبدیل کنید زیرا هر چقدر هم خانه‌تان را مرتب کنید، اما ظرف‌های کثیف داخل آشپزخانه را به موقع جمع نکنید خانه شما باز هم نامرتب و به هم ریخته به نظر می‌رسد.
 هر چیز را سر جایش بگذارید
شاید همیشه از خودتان می‌پرسید که چطور خانه را تمیز کنیم اما آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده اید که چه کار کنیم خانه‌مان نامرتب نشود  یا علت نامرتب بودن خانه ما چیست؟ از ترفند‌های تمیزکاری خانه ،مرتب سازی هر وسیله در سر جای خودش است. در بیشتر مواقع نامرتب بودن خانه مربوط به قرار دادن وسایل و لوازم در جای نادرستی است.
 برای تمیزکاری برنامه‌ریزی داشته باشید
تمیز کردن همه بخش‌های خانه آن هم در یک روز می‌تواند شما را بسیار خسته کند. بهتر است کار‌های خانه‌تان را دسته بندی کنید و برای هر کدام برنامه روزانه هفتگی، ماهانه یا سالانه داشته باشید. برای مثال پنج شنبه‌ها را به جارو زدن کل خانه اختصاص دهید. تمیز کردن اجاق گاز را دو روز در هفته انجام دهید و برای شست‌و‌شوی لباس‌ها و گردگیری خانه هم  برنامه مشخصی داشته باشید. با استفاده از این ترفند‌های مرتب بودن خانه دیگر لازم نیست زمان زیادی را به تمیز کاری اختصاص دهید. بلکه تنها با صرف چند دقیقه در روز می‌توانید خانه ای مرتب و منظم داشته باشید.
بخش‌های آلوده خانه را بشناسید
احتمالاً در خانه شما هم بخش‌هایی وجود دارد که بیشتر از دیگر نقاط خاک و آلودگی در آن دیده می‌شود. بهتر است قسمت‌هایی از خانه را که گرد و خاک بیشتری در آن‌ها وجود دارد ،شناسایی و سعی کنید روزانه یک بار این نقاط را جارو بزنید. لازم نیست برای این کار زمان زیادی صرف کنید تنها ۵ دقیقه و به سرعت برای جارو زدن این بخش‌ها وقت بگذارید.
 جاکفشی مناسبی انتخاب کنید
جاکفشی یکی از وسایل نسبتا مهم به ویژه زمان آمدن مهمان به شمار می‌آید. برای داشتن خانه‌ای مرتب و منظم جاکفشی مناسب می‌تواند تا حدودی مشکلات به هم ریختگی جلوی در را برطرف کند. شما هر قدر هم کف خانه و لوازم خانه را بسابید اما اگر راهروی  منزل یا ورودی نامرتب باشد تمام زحمات شما دیده نخواهد شد زیرا وجود کفش‌های زیاد و به هم ریخته در جلوی در خانه تصویر جالبی به وجود نمی‌آورد بنابراین برای داشتن یک خانه مرتب و منظم به جاکفشی منزل توجه ویژه‌ای داشته باشید.
برای نوشتن این مطلب از «فرادید» کمک گرفته شده است