بنیانهای سبکزندگی مهدوی
حجتالاسلام «خدامراد سلیمیان» عضو هیئتمدیره انجمن علمی مهدویت حوزه علمیه قم در آستانه نیمه شعبان از ویژگیهای منتظران میگوید
عاشقان مهدی فاطمه(عج) تک تک لحظات زندگیشان را چشم انتظار ظهور او هستند. نیمه شعبان، سالروز میلاد امامزمان(عج) است و فرصتی نیکو برای این که بررسی کنیم چقدر از ویژگیها و وظایف منتظران واقعی ایشان آگاهی داشته و به آنها پایبند هستیم. حجتالاسلام «خدامراد سلیمیان»، کارشناس مذهبی رادیو و تلویزیون، عضو هیئتمدیره انجمن علمی مهدویت حوزه علمیه قم، مدیر گروه حدیث پژوهشکده مهدویت و آینده پژوهی، سردبیر فصلنامه پژوهش نامه مهدویت و ... سالهاست که بهطور تخصصی در این زمینه پژوهش داشته است. او در گفتوگو با ما از مفهوم انتظار و بنیانهای سبکزندگی مهدوی خواهد گفت.
انتظار یعنی چشم بهراه بودن
حجتالاسلام «سلیمیان» درباره معنا و مفهوم انتظار میگوید: «انتظار در لغت به معنای چشمداشت و چشم به راه بودن است. البته اگرچه انتظار از معنای نظر به معنای نگاهکردن است اما یک افزودهای بر نگاه کردن دارد. مثلا گاهی پیش میآید یک نفر به صورت عادی به جادهای نگاه میکند، این جا میگویند که او به یک چیزی، خانهای، وسیلهای یا ... نگاه کرد. اما وقتی همین نظر به باب افتعال آمد و شد انتظار، یک افزوده به معنای آن اضافه میشود. این جا انتظار به معنای نگاهکردن با امید به رسیدن به مقصودی از آن نگاه کردن است. در مقوله مهدویت، انتظار یعنی چشم به راه بودن برای ظهور حضرت بقیة ا...(عج) و آماده شدن برای یاری کردن ایشان».
انتظار از جنس عمل و رفتار است
عضو هیئتمدیره انجمن علمی مهدویت حوزه علمیه قم درباره رابطه انتظار و تلاش برای ظهور امام زمان(عج) میگوید: «در بسیاری از روایتها، انتظار فرج به عنوان برترین عبادتها یاد شده است. همچنین به عنوان برترین کارها، جهاد و حتی برترین جهادها هم بهخاطر سختیهای انتظار از آن یاد شده است. واضح است که این جا مقصود فقط انتظار ظاهری و کلامی نیست بلکه حقیقتی فراتر از آن است. سرجمع این روایتها، نشان میدهد که انتظار از جنس عمل و از جنس رفتار است بنابراین با نشستن و سکون تحقق پیدا نخواهد کرد و نیاز به حرکت و تلاش دارد».
نشانههای افرادی که منتظر واقعی هستند
«اینکه انسانی در درون خودش از یأس و ناامیدی دور باشد و انتظار فرج داشته باشد، یکی از نشانههای منتظران واقعی است». حجتالاسلام «سلیمیان» می افزاید: «امروزه در دانش روانشناسی هم مطرح شده که امید داشتن و امیدوار بودن، مثبتاندیشی و مثبتنگری نقش بسیار بزرگی در رفتارهای اجتماعی و فردی ما دارد. به عبارت دیگر، افرادی که آینده را برای خودشان روشن میدانند و نگاه مثبتی به زندگی دارند، اینها قطعا در اکنون زندگی در تلاش و تکاپو خواهند بود بنابراین آینده بهتری هم برای خودشان در دنیا و آخرت رقم خواهند زد. یکی از نشانههای افرادی که منتظر واقعی هستند، همین است که با امید به آینده از هیچ تلاشی برای اصلاح خودشان و جامعه فروگذار نبوده و در زندگیشان، برنامه و هدف دارند».
3 ستون اصلی انتظار
این کارشناس مذهبی رادیو و تلویزیون درباره پایههای سبک زندگی مهدوی میگوید: «انتظار دارای پایهها و بنیانهایی است که توجه به آنها میتواند حقیقت انتظار را روشنتر کند. بنیان اول، نارضایتی و قانعنبودن به وضع موجود خود و جامعه است. در ضمن ما اکنون از وضع موجود جامعه در حوزه معارف دینی و عمل به آموزه های اسلام هم راضی و قانع نیستیم چون بعضی افراد به عیان، آنها را نادیده میگیرند و آن دستورات الهی ضایع میشود. شاید شما هم کسانی را دیده باشید که از وضع موجود جامعه راضی هستند و میگویند که مشکل خاصی نداریم و زندگیمان را میکنیم. چنین آدمی درجا خواهد زد، حرکت نمیکند و در مسیر سعادت قدم برنخواهد داشت چون تصویری از وضع مطلوب و حکومت جهانی امامزمان(عج) ندارد. دومین بنیان، امید داشتن به آینده بهتر و ترسیم وضع مطلوب است. سومین بنیان که اساسیترین آنهاست، گذر از وضع موجود و قرار گرفتن در وضع مطلوب است. تا زمانی که ما در سبک زندگیمان، این 3 بنیان را به شکل تمام و کمال مورد توجه قرار ندهیم، در مسیر مهدویت نیستیم. وضع مطلوب، حکومت جهانی حضرت مهدی(عج) است و ما باید پیشنیازهای لازم را کسب کنیم تا آمادگی حضور در آن حکومت را داشته باشیم».
بایستههای منتظر چیست؟
اولین وظیفه ما در عصر انتظار، شناخت امام زمان(عج) است. اینکه ابتدا امام زمان(عج) را درست و کامل بشناسیم و بدانیم وظایف منتظر در زمان ایشان چیست؟ وظیفه بعدی، صبر بر سختیهای دوران غیبت است تا مشخص شود ما که مدعی باایمانبودن هستیم، چقدر این ویژگی در درونمان رسوخ کرده و ثبات دارد. گاهی در جامعه میبینیم که جای منکر و معروف عوض شده و منکر مورد تمجید هم واقع میشود. در آینده شرایط بسیار سختتر هم خواهد شد و خوشابه حال کسانی که در این آزمایشهای الهی سربلند شوند. در ضمن، این روزها ارزشهایی همچون قرضالحسنه، حجاب، خمس و همچنین تعاون و حیا کمی فراموش و کم رنگ شدهاند و منتظر واقعی باید با روحیه جسورش سعی در زندهکردن اینها داشته باشد. یکی دیگر از بایستهها، آمادهباش دایمی است یعنی فرد هر لحظه احساس آمادگی برای حضور در قیام امامزمان(عج) داشته باشد. سبک زندگی مهدوی باید بر مبنای جهاد باشد. به عبارتی منتظر باید با سخت کوشی فراوان در صدد مقابله با دشمن باشد، چه این دشمن ظاهری باشد، چه باطنی همچون جهل و نادانی. فراموش نکنیم که تنها با روحیه و تلاش جهادی است که مفهوم انتظار شکل میگیرد و ما به یک منتظر واقعی تبدیل خواهیم شد.