گرمازدگی را جدی بگیریم

   تصور ما این است که گرمازدگی خطرناک نیست؛ اما دکتر لیانا ون، پزشک اورژانس و دانشیار بالینی در دانشگاه جورج واشینگتن، درباره این موضوع توضیحات ارزشمندی ارائه می‌کند. به گفته او، گرمازدگی شرایط اضطراری پزشکی است که باید فورا درمان شود زیرا می‌تواند به‌سرعت کشنده شود. بدن معمولا ظرفیت کنترل و تنظیم دمای خودش را دارد، اما وقتی این سازوکار تحت تاثیر گرمای شدید قرار می‌گیرد، دمای بدن به‌سرعت بالا می‌رود و فرد نمی‌تواند آن را پایین بیاورد. دمای داخلی بدن در عرض ۱۰ تا ۱۵ دقیقه به‌سرعت به ۴۱ درجه سلسیوس یا بالاتر می‌رسد. اگر این اتفاق بیفتد، فرد دچار گیجی و سرگیجه می‌شود و احساس ضعف می‌کند. همچنین ممکن است نتواند درست صحبت کند یا این‌که هوشیاری‌اش را از دست می‌دهد. حتی ممکن است دچار تشنج و ضربان قلب غیرطبیعی شود. اگر شخصی در اطراف شما با چنین وضعیتی مواجه شد، او را بی‌درنگ به بیمارستان منتقل کنید.

 در مواجهه با گرمازدگی چه کنیم؟

دکتر لیانا ون می‌گوید که در چنین حالتی فرد مدنظر را به جای خنک و سایه ببرید، سپس پارچه‌های سرد و مرطوب یا کیسه‌های یخ را روی گردن، کشاله ران، و زیر بغلش قرار دهید و تا زمان رسیدن پزشکان اورژانس در کنارش بمانید. برخی موارد گرمازدگی با شدت کمتر هم علایمی مانند حالت تهوع، خستگی، سرگیجه، سردرد، تعریق شدید و سردی پوست دارد. بنابراین قرار گرفتن در سایه و جای خنک و مرطوب کردن لباس‌ها ضروری است. به گزارش سی‌ان‌ان، گرمای شدید دو تاثیر مهم بر بدن می‌گذارد: یکی تاثیر مستقیم است که باعث گرم‌شدن بیش از حد بدن می‌شود و دیگری تشدید بیماری‌های زمینه‌ای مانند ناراحتی‌های قلبی و عروقی. گرمای شدید ممکن است افراد بسیاری را با مشکل مواجه کند، اما سه گروه از افراد آسیب‌ بیشتری خواهند دید: جوانان و میان‎سالان، افرادی که بیماری‌های زمینه‌ای دارند، و افرادی که به دلایل اجتماعی و شغلی ناگزیرند در معرض گرما قرار بگیرند.

 برای پیشگیری چه مواردی را رعایت کنیم؟

در مواقعی که دمای هوا بسیار بالا و گرما شدید است، همه افراد باید اقدامات احتیاطی به کار ببندد. در چنین مواردی بهتر است زمان قرار گرفتن در گرما و در خارج از خانه را محدود کنید، تمرینات بدنی را صبح‌ها و شب‌ها انجام دهید، اگر از خانه بیرون رفتید در سایه و جاهای خنک بمانید و تا حد ممکن آب و مایعات بنوشید. کودکان و افراد مسن را هرگز بدون رعایت موارد ایمنی و مراقبت در ماشین رها نکنید، زیرا دمای داخل ماشین بسیار سریع گرم می‌شود و می‌تواند کشنده باشد. 

 

شربت زرشک، خون را تصفیه و فشار، قند و چربی خون را هم تنظیم می‌کند؛ این شربت موجب بهبود گردش خون می‌شود و از بروز سکته‌های قلبی و مغزی جلوگیری می‌کند. به گزارش «خبر آنلاین» زرشک حاوی انواع ویتامین‌های C، A، گروه ویتامین‌های B مانند 6 B 1، B 2، B، کلسیم، آهن، منیزیم، روی، پروتئین، کربوهیدرات، سدیم و پتاسیم است. این شربت نقش مؤثری در رفع عطش و تب بدن به ویژه در روزهای گرم سال دارد؛ خواص دیگر این شربت را با هم مرور می‌کنیم:

 

 از چربی‌سوزی تا فشار

این شربت خاصیت لاغرکنندگی و چربی سوزی دارد و به علت وجود ویتامین‌های A و C موجب تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود. شربت زرشک خون را تصفیه و فشار، قند و چربی خون را هم تنظیم می‌کند؛ این شربت موجب بهبود گردش خون می‌شود و از بروز سکته‌های قلبی و مغزی جلوگیری می‌کند. افرادی که دچار مشکلات کبدی و کلیوی هستند باید از شربت زرشک در برنامه غذایی روزانه خود استفاده کنند، زیرا این شربت کبد و کلیه را شست‌وشو می‌دهد و موجب دفع اسید اوریک از بدن می‌شود؛ شربت زرشک تأثیر چشمگیری در شادابی، شفاف شدن پوست و رفع جوش صورت و بدن دارد؛ این شربت به درمان بیماری پسوریازیس (نوعی اگزمای شدید پوستی که با تخریب پوست همراه است) هم کمک می‌کند. شربت زرشک برای دفع سنگ کیسه صفرا مفید است؛ افرادی که افت فشار خون دارند باید در مصرف این شربت احتیاط و آن را همراه با عسل زیاد مصرف کنند.

 موارد منع مصرف شربت زرشک

افرادی که دچار سرفه خشک و گلودرد هستند باید از مصرف شربت زرشک خودداری کنند؛ این شربت پایین آورنده صفراست و برای افراد گرم‌مزاج (صفراوی) بسیار مفید است؛ اشخاصی که مزاج بلغم و سودا دارند، در مصرف شربت زرشک زیاده‌روی نکنند و آن را همراه با عسل زیاد مصرف کنند. همین‌طور افرادی که داروهای رقیق‌کننده خون مانند آسپرین، وارفارین و قرص‌های فشار، قند و چربی خون را استفاده می‌کنند نباید شربت زرشک را همزمان با داروهای خود مصرف کنند و باید بین مصرف دارو و نوشیدن شربت حداقل ۲ ساعت فاصله باشد، زیرا مصرف همزمان این داروها با شربت زرشک موجب تشدید اثر داروها می‌شود؛ اشخاصی که مزاج صفرا یا دَم دارند باید یک قاشق مرباخوری و افرادی که سوداوی و بلغمی هستند یک قاشق غذاخوری عسل به یک لیوان از این شربت هنگام مصرف اضافه کنند.

سس کچاپ و سس خردل از جمله چاشنی‌های محبوب در سراسر جهان‌اند که برای خوش‌طعم کردن ساندویچ همبرگر و هات‌داگ، سیب‌زمینی سرخ‌کرده و غذاهای دیگر استفاده می‌شوند. اما کدام‌یک از این سس‌ها برای سلامت کم‌ضرر‌ترند؟ آوری زنکر، متخصص تغذیه از کانادا، می‌گوید که مشخصات تغذیه‌ای این چاشنی‌های لذیذ بسته به نوع و کیفیت‎شان متفاوت است.

  کچاپ فقط شکر نیست

به گفته جنیفر هاوس، متخصص تغذیه، یک قاشق غذاخوری سس کچاپ ۱۹ کالری، حدود چهار گرم قند و ۱۵۰ میلی‌گرم سدیم دارد و اولین عنصر تشکیل‌دهنده کچاپ، گوجه فرنگی است و سایر مواد دیگر به ترتیب، سرکه، شکر، نمک، گیاهان و ادویه‌ و ترشی‌جات‌است. او می‌گوید: «احتمالا شنیده‌اید که می‌گویند سس کچاپ شکر خالص است اما شکر سومین عنصر تشکیل‌دهنده آن است.» هاوس توضیح می‌دهد با وجود آن که قند و نمک کچاپ نسبت به سایر چاشنی‌ها بیشتر است، فواید تغذیه‌‌ای هم دارد. این سس یکی از بهترین منابع لیکوپن است؛ آنتی‌اکسیدانی که برای محافظت در برابر سرطان پروستات شناخته شده است. به گزارش «فاکس‌نیوز»، به دنبال نشان‌های تجاری باشید که شکر افزودنی یا عصاره ذرت با فروکتوز بالا ندارند و بهتر است که سس کچاپی را انتخاب کنید که شیرین‌کننده‌های طبیعی دارد.

خردل؛ چاشنی زرد تند

خردل، چاشنی زرد تندی که همراه با برخی غذاها مصرف می‌شود، حاوی دانه خردل، سرکه، نمک و ادویه است و معمولا قند ندارد، مگر این‌که تعمدا با طعم شیرین عرضه شود که به آن خردل عسلی می‌گویند. عناصر تشکیل‌دهنده  سس خردل هم مانند کچاپ بسته به نشان تجاری و کیفیتش، متفاوت است. یک قاشق چای‎خوری خردل معمولا حدود سه تا پنج کالری و حدود ۱۱ میلی‌گرم سدیم دارد. البته روی اغلب خردل‌ها برچسب صفر کالری زده‌اند، زیرا اگر کالری یک وعده کمتر از ۵ باشد، می‌تواند جزو کالری صفر به شمار رود اما اگر مقدار زیادی سس خردل مصرف می‌کنید، کالری آن دیگر صفر نخواهد بود. به گفته زنکر، با وجود آن‌که سس خردل منبع قابل‌توجهی از مواد مغذی نیست، قند، چربی‌های ترانس (شکلی از چربی‌های غیراشباع ) و کلسترول هم ندارد. متخصصان توصیه می‌کنند به جای خردل حاوی رنگ مصنوعی به دنبال خردلی باشید که از زرد‌چوبه تشکیل شده است. هاوس شرح می‌دهد که زردچوبه حاوی کورکومین است که ضدالتهاب و آنتی‌اکسیدان است و به خردل رنگ زرد روشن می‌دهد. او با اشاره به این که دانه خردل ممکن است چربی‌های سالم امگا ۳ داشته باشد، به فواید آن برای سلامت هم اشاره می‌کند. متخصصان بر این که خردل چاشنی سالمی است، اتفاق نظر دارند.

 

مطالعه جدیدی که در «گزارش‌های علمی طبیعت» منتشر شده است، نشان می‌دهد جنسیت بر میزان علاقه‌مندی افراد به خوردن گوشت و انتخاب آن در رژیم غذایی تاثیر می‌گذارد. این تفاوت‌ها جهانی است و مختص فرهنگ خاصی نیست و در کشورهای توسعه‌یافته‌تر آشکارتر است. طبق یافته‌های محققان، وقتی زنان و مردان در انتخاب رژیم غذایی‌شان  استقلال مالی و اجتماعی دارند، تفاوتشان با هم حتی بیشتر هم می‌شود؛ مردها بیشتر گوشت می‌خورند و زنان کمتر. این نکته بسیار حائز اهمیت است، زیرا طبق پژوهش‌های قبلی دانشگاه ایلینوی،‌ حدود ۲۰ درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای جهانی که گرم‌ شدن زمین را به دنبال دارد، از محصولات غذایی حیوانی ناشی می‌شود. به گزارش آسوشیتد‌پرس، محققان در این مطالعه از بیش از ۲۸هزار نفر در ۲۳ کشور چهار قاره جهان پرسیدند که هر روز چه‌ مقدار از انواع غذاها را مصرف می‌کنند. سپس میزان گوشت مصرفی حیوانی (حیواناتی که روی خشکی زندگی می‌کنند) را براساس جنسیت افراد بررسی کردند. البته این پژوهش به این سوال که چرا مردان به خوردن گوشت تمایل بیشتری دارند پاسخ نداد، اما دانشمندان نظریه‌هایی دارند. یک نظریه تکاملی می‌گوید که ممکن است زنان به دلایل هورمونی، آلودگی احتمالی گوشت و تاثیر آن بر بارداری، در خوردن آن سخت‌گیرتر بوده‌اند، در حالی که مردان با توجه به سوابق شکارچی بودنشان به دنبال پروتئین موجود در گوشت بوده‌اند.

رنگ زبان می‌تواند هشداری درباره مشکلاتی در سلامت یا بروز برخی بیماری‌ها باشد. هرچند که این موضوع عمومیت ندارد و تشخیص دقیق بیماری یا کمبود ویتامین و... در بدن به عهده پزشک است؛ اما اطلاع از برخی نشانه‌ها خالی از لطف نیست.

زبان سفید: کم خونی، عفونت‌های ویروسی، برفک زبان و...  از علل سفید شدن زبان هستند.

زبان زرد یا نارنجی: زبان زرد معمولاً نشان‎دهنده رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان است و عموماً در اثر رشد باکتری‌ها در تکه‌های ریز باقی مانده از غذا ایجاد می‌شود و در مواردی ناشی از کم‌آبی، زردی یا یرقان، رژیم‌های غذایی سرشار از بتاکاروتن و مصرف برخی داروهاست. 

زبان قرمز: زبان قرمز روشن می‌تواند نشان‌دهنده تب مخملک، اریتروپلاکی، سندروم کاوازاکی (تورم رگ‌های خونی) و کمبود فولات باشد.  

زبان خاکستری: اگزما، آهن اضافه و مصرف برخی داروها باعث خاکستری رنگ شدن زبان می‌شود. 

زبان بنفش: زبان بنفش یا مایل به آبی می‌تواند نشان‌دهنده گردش خون ضعیف باشد.

زبان سبز: مشابه زبان زرد، سلامت نامناسب دهان، سیگار کشیدن، خشکی دهان یا مصرف برخی داروها می‌تواند باعث سبز شدن زبان شود.

زبان آبی: زبان آبی یک وضعیت اورژانسی در نظر گرفته می‌شود زیرا نشان می‌دهد که بدن اکسیژن کافی دریافت نمی‌کند. کمبود اکسیژن می‌تواند ناشی از شرایط متعددی از جمله سپسیس، نارسایی قلبی یا لخته خون خطرناک باشد. برای زبان آبی مراقبت‌های پزشکی فوری ضروری است.

 

جوش ‌شیرین ترکیبی شیمیایی است که علاوه بر استفاده از آن در شیرینی‌پزی دارای مصارف فراوان دیگری نیز است. این ترکیب شیمیایی علاوه بر استفاده در موارد شیرینی‌پزی مانند عمل کردن به عنوان خمیرمایه و نیز نرم کردن و پف دادن به کیک‌ها، خواص دیگری هم دارد که در ادامه مرورشان می‌کنیم: 

* برای ساییدن (اسکراب) دست و صورت مصرف می‌شود.

*  برای نرمش پوست‌، یک پیمانه از آن را درون آب وان حمام بریزید.

*  خارش پوست ناشی از گزش حشرات را کاهش می دهد و برای رفع آفتاب سوختگی مفید است.

*  برای رفع بوهای شدید و نامطبوع از دست،‌ شستن دست با مقداری جوش‌شیرین و آب توصیه می‌شود.

*  برای سلامت و شادابی دهان، نصف قاشق چای‌خوری جوش‌شیرین را با یک لیوان آب مخلوط و آن را غرغره کنید.

*  برای تسکین نیش زنبور از آن استفاده کنید.

* برای رفع گرفتگی بینی، یک قاشق چای‌خوری جوش‌شیرین به دستگاه بخور، اضافه کنید.

* برای این که گل‌های چیده شده به مدت بیشتری تازه بمانند،‌ یک قاشق چای‌خوری جوش‌شیرین به آب گلدان اضافه کنید.

* به عنوان بوگیر درون یخچال از آن استفاده می‌شود.

* برای پف کردن بیشتر املت،‌ برای هر سه عدد تخم‌مرغ نصف قاشق چای‌خوری پودر جوش‌شیرین بریزید.