سربازی؛ بیش از یک مسئله
به بهانه روز سرباز با چندین نفر از مردم و یک کارشناس علوماجتماعی درباره این دوره از زندگی پسران صحبت کردیم
نویسنده : سید محمد جواد حسین زاده
«بره سربازی مرد میشه»، «دو سال از عمرمون هدر میره»، «کارت پایان خدمت لازمه»، «اجباریه بالاخره که باید بری» و ... احتمالاً اینها اولین جملاتی است که اگر از هر فردی چه خانم و چه آقا راجع به سربازی بپرسیم به ذهنش برسد. خدمتی که در سالیان گذشته قانون آن بارها مورد اصلاح قرار گرفته، مدت زمان آن تغییر کرده و برای آن مشوقهایی در نظر گرفته شده است. با این حال بازهم تعداد غایبان این وظیفه عمومی زیاد است. به سراغ مردم رفتیم تا درباره سربازی برای ما بگویند؛ نظرات باتوجه به وضعیت نظام وظیفه فرد بسیار جالب بود، البته از چند خانمی هم که پرسوجو کردیم اعتقاد داشتند این مشکل آقایان است و خودشان باید در این باره پاسخ بدهند.
محسن من که خریدم و معاف شدم
او معتقد است که سربازی، آدم را 2 سال از کار و زندگی و همه چیز عقب می اندازد و میگوید: «هر کسی که رفته فقط در برجک ایستاده بدون هیچ آموزشی، فکر نمیکنم خوبی داشته باشد. ما که خریدیم و معاف شدیم خداروشکر. از هر کسی که شنیدم گفته 2 سال از زندگی عقب افتاده، حتما چیزی یاد نمیدهند که کسی چیزی در این باره نمیگوید».
رضا من خودم الان سربازم
او که خودش در حال انجام خدمت مقدس سربازی است، میگوید: «من خودم الان سربازم، اما اگر بخواهم سربازی را تعریف کنم، باید بگویم چیزی هست که به درد ما نمیخورد. سربازی ترسی ندارد، غم دوری از خانواده و این چیزها هم مهم نیست. مهم این است که ما وقتمان را داریم هدر میدهیم درحالی که میتوانیم این دو سال با این وضعیت اقتصادی بریم دنبال یک کار و کسبی».
محمدهادی آش کشک خالته
«بنده سال 62 سربازی و سال 64 هم به صورت داوطلب جنگ رفتم، هر کشور و مملکتی قانون و قواعد خودش را دارد. در کشور ما هم این قانون و اجتنابناپذیر است. به قول معروف آش کشک خالته، بخوری پاته». او با این مقدمه ادامه میدهد: «سربازی مجموعهای از تجربههاست که به فرد اضافه میشود، همه چیز به ذات و اراده انسان بستگی دارد. سرلوحه هرکاری نظم است، ما در سربازی به این نتیجه رسیدیم هرکاری نظم خودش را میخواهد و بدون نظم سنگ روی سنگ بند نمیشود. انجام هرکاری سختی خودش را دارد، اما آهن تا زمانی که داخل کوره نرود فولاد نمیشود. الان از قبول مسئولیت میترسند که سربازی نمیروند»
کیانوش سربازی برای مرد شدن است
او میگوید که تعریف کردن سربازی خیلی سخت است اما سربازی رفتن برای مرد شدن است. فرزاد ادامه میدهد: «سربازی هم خوبی دارد و هم سختی بهخاطر دوران طولانی مدت از خانواده اما بعضی چیزها هم مثل نظم را یاد میدهد و تجربه میشود. تحمل مشکلات و صبوری را هم در سربازی یاد میگیریم».
یک مادر جوانها الان در ناز و نعمت هستند
این مادر هم درباره سربازی میگوید: «طبق چیزهایی که شنیدم، سربازی در کل خوب است. بچهها با سختیها ساخته میشوند، اما از طرفی هم دو سال از وقتشان گرفته میشود. به نظر من خوبیهای سربازی از سختیهای آن بیشتر است. جوانهای الان در ناز و نعمت هستند، در سربازی یک مقدار سختی میکشند و برای زندگی آمادگی پیدا میکنند».
گامی به سوی بلوغ
دکتر «غلامرضا حسنی درمیان» عضو هیئت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد، در گفتوگو با خبرنگار ما ضمن اشاره به این که سربازی در کشور ما قانون است و باید به قانون احترام گذاشت، میگوید: «از باب اجتماعی و جامعهشناختی بچهها تجربه زیستی خارج از خانواده را انجام میدهند، آموزشهای فعلی سربازی صرفاً نظامی نبوده و نسبت به گذشته حرفهایتر و تخصصیتر شده است». وی افزود: «نظام آموزشی تغییر کرده و باتوجه به تخصص خودشان آموزش دیده و فعالیت میکنند، به همین منظور در سازمانهای مختلفی بعد از دوره آموزشی به صورت امریه خدمت سربازی را میگذارنند. باید این را بدانیم سربازی فعلی با 20 سال گذشته و حتی سال گذشته تفاوت دارد، آن صورت که اتلاف وقت وجود داشت بسیار کاهش پیدا کرده است».
تجربه جدی مسئولیتپذیری در سربازی
دکتر غلامرضا حسنی درمیان با اشاره به این که از لحاظ جامعهشناختی فرد استقلال در محیطی با قوانین خاص و با مسئولیت پذیری را تجربه میکند عنوان کرد: «این فرایند تجربه بسیار مغتنمی است؛ زیرا فرد با گروههای اجتماعی مختلف و فرهنگهای مختلف آشنایی پیدا میکند و این سرمایه اجتماعی است که فرد در سالهای آتی همراهش است».
تاثیر آموختههایسربازی در مدیریتزندگی
وی با اشاره به این که چون بعضی اوقات به خصوص در شبکههایاجتماعی اخبار بدی از سربازی منتشر میشود مشمولان ترس دارند، گفت: «از مزایا و دریافتهای مثبت سربازی کمتر صحبت میشود، امروزه افرادی که به سربازی میروند اغلب تحصیل کرده هستند بنابراین به صورت امریه دوران سربازی را سپری میکنند. اینها تجربیاتی به دست میآورند که پیش از این نداشتند، استقلال و شهامتی بیشتری نسبت به افرادی که سربازی نمیروند به دست میآورند و بسیاری از این آموختهها در مدیریت زندگی فرد تاثیر میگذارد.»