«مهسا آرمان و نگار حاذقی، مدالهای طلا و نقره مسابقات ملی دانش مغز را کسب کردند». این خبری بود که هفته پیش به دستمان رسید. دو نوجوان مشهدی که در مسابقات ملی دانش مغز شرکت کرده بودند، به مقام اول و دوم این مسابقات رسیدند و به زودی باید با نخبهترین نوجوانهای جهان رقابت کنند. با شنیدن این خبر به سراغ این دو نوجوان زبل و زرنگ رفتیم و کلی با آنها گپ زدیم. با دوستان باهوش این هفته «جوانه» بیشتر آشنا شوید.
بچه درسخوانها چه شکلیاند؟
تا قبل از اینکه مهسا و نگار را ببینم تصور میکردم از آنهایی هستند که با هیچ کسی حرف نمیزنند و سرشان فقط توی درس و کتاب است اما با دیدن آنها همه تصوراتم به هم ریخت. همین که از پلههای دفتر روزنامه بالا میآیند، حسابی سرحال و پرانرژی با هم صحبت میکنند و میخندند. اولین سوالم از بچه ها درباره همین موضوع است. هردو میگویند: «ما خودمان هستیم! دلمان نمیخواهد شبیه آدم دیگری باشیم. چون تک بُعدی بودن را دوست نداریم!» مهسا ادامه میدهد: «بعضی از بچهها فکر میکنند برای اینکه دانش آموز تیزهوشی باشند باید همیشه سرشان توی کتاب و دفتر باشد اما من به این بچهها میگویم آدمهای تک بُعدی! آدمهای تک بعدی همه زندگیشان را فدای درسشان میکنند و من اینطور زندگی کردن را دوست ندارم. چون می خواهم از زندگیام لذت ببرم و در انجام کارهایم به موفقیت برسم».
این دانش مغزی که میگویی، یعنی چی؟
نگار میگوید: «دانش مغز، رقابتی جهانی است که از طرف دانشگاه «مریلندِ» آمریکا برگزار میشود. کشور ما چهارمین سالی است که در این رقابتها شرکت میکند. در همین چهارسال، نوجوانهای ایرانی در رقابت با نوجوانهای تمام جهان توانسته اند مقام های ششم، پنجم و چهارم را کسب کنند». مهسا ادامه میدهد: «رقابتهای دانش مغز، دنبال این است که نوجوانها را با وظایف و عملکردهای مغز آشنا کند. برای رسیدن به مرحله جهانی، شرکتکنندهها باید از دو مرحله عبور کنند؛ اول داخل کشورها امتحانی برگزار میشود که همه میتوانند در آن شرکت کنند. مسابقات در این مرحله فقط در حد آشنایی با فعالیتهای مغز و عملکردش است. از بین شرکتکنندهها، سی نفرانتخاب میشوند. برای این سی نفر، داخل کشور کارگاههای عملی، تئوری و آزمایشگاهی برگزار می شود. شرکتکنندهها هم باید کتابهای معرفی شده را بخوانند و درباره مغز، ساختار آن، فعالیتها و کارکردهایش اطلاعات زیادی کسب کنند. بعد از این، در رقابتی پنج مرحلهای - تشریحی، تستی، آزمایشگاهی، شفاهی و تشخیص بیماری- شرکت میکنند و نفر برگزیده به مرحله جهانی مسابقات راه پیدا میکند. از آن جا که این مسابقات در کشور ما هنوز ناشناخته است و مسئولان خیلی به آن اهمیت نمیدهند، مزایای زیادی مثل آن چیزهایی که برای برگزیدگان المپیادها وجود دارد، برای ما در نظر نمیگیرند اما برای خودمان تجربه خوبی است که بتوانیم به فعالیت در این رشته یعنی، پزشکی و مغز فکر کنیم و خودمان را بسنجیم».
بهترین باش!
از میان دوستان این هفتهمان، یکیشان به مرحله جهانی مسابقات راه پیدا کرده و دیگری مدال نقره گرفته و از دور رقابتها کنار رفته است. مهسا که قرار است تا چند وقت دیگر با نخبهترین نوجوانهای جهان رقابت کند، میگوید: «این موفقیت در مرحله اول رقابتها برای من هم استرس به وجود میآورد و هم مسئولیت. اگر در مرحله اول مسابقات خیلی آن را جدی نگرفتم و برای موفقیت در آن حرص نخوردم اما حالا میخواهم در مسابقات بدرخشم. چون در این مسابقات، تنها نماینده ایران هستم و دلم میخواهد بهترین باشم. حداقل برای بهترین بودن تلاش میکنم!» اما نگار که مدال نقره مسابقات را دریافت کرده است و دیگر نمیتواند در مرحله بالاتر این مسابقات شرکت کند انگار خیلی هم ناراحت نیست. او میگوید: «هرچند از اینکه مدال طلا نگرفتم غصه میخورم اما هرگز احساس شکست نمیکنم چون تا جایی که توانستم تلاش کردم و به همان اندازه هم نتیجهاش را دیدم».