شخص عیب جویی لیلی را نزد مجنون بد جلوه می داد و می‌گفت: «کجای این لیلی زیباست که تو را عاشق کرده، برو زیبارویی پیدا کن و عاشق او شو تا کسی بر تو خرده نگیرد»! مجنون خنده‌ای کرد و گفت: «تو مو می‌بینی و من پیچش مو/ تو ابرو من اشارت‌های ابرو/ اگر بر دیده مجنون نشینی/ به غیر از خوبی لیلی نبینی» داستان‌های امثال

 

دزد نان پسر نصرالدین
 پسر نصرالدین در کنار رودخانه نان می‌خورد، ناگهان نیمی از نانش در آب افتاد، سر خم کرد و تصویر خود را که هنوز مقداری نان در دهان داشت در آب دید و ترسید، نزد پدر رفت و گفت: پسری در داخل رودخانه نانم را گرفته و نمی‌دهد. نصرالدین به سمت رودخانه رفت و چون در آب نگاه کرد تصویر خودش را دید و گفت: از این ریش سفیدت خجالت نکشیدی نان پسرم را گرفته و خوردی؟     لطیفه‌های شیرین فارسی
منت خلق
درویشی را پرسیدند که راحت دنیا در چه دانی؟ گفت: «در دو چیز، اول توشه‌ای که از زحمت حلقم باز دارد و دوم گوشه‌ای که از زحمت خلقم بی‌نیاز آرد». گفتند: «اگر در قبول یکی از این دو مختار شوی کدام یک اختیار کنی»؟ گفت: «قبول گوشه کنم و ترک نوشه گویم، زیرا که زهر گرسنگی چشیدن اولی‌تر است از منت جماعت کشیدن».
در سرای خویشتن مردن ز جوع
به که سوی ناکسان کردن رجوع
برگرفته از «پریشان» قاآنی

ثروتمندی سبدی پر از غذاهای فاسد را به فقیری داد. فقیر سبد را گرفت و از قصر خارج شد و در اولین فرصت غذاها را دور ریخت و به جایش گل های زیبایی را در سبد گذاشت و بازگرداند. ثروتمند گفت: «چرا سبد را برگرداندی و پر از گل کردی»؟ فقیر گفت: «هر کس آن چه را در دل دارد   به دیگران می‌بخشد».