دوئل پسر طبیعت با زبالهها
گفتوگو با جوان مازندرانی که پویش خلاقانهاش برای پاکسازی کوچهها، خیابانها و طبیعت با این روش که بهازای هر یک نفر دنبالکننده یک زباله از روی زمین برمیدارد، مورد توجه کاربران زیادی قرار گرفته و هدف اصلیاش فرهنگسازی در این زمینه است
نویسنده : مجید حسین زاده | روزنامهنگار
فروردین امسال یک جوان اهل شمال کشور که خودش را «پسر طبیعت» معرفی کرده، صفحه اینستاگرامی به نام «آشغال نریز؛ تمیز باش؛ زباله صفر» راه اندازی میکند. او شعار خودش را اینطور در بیو صفحهاش نوشته: «به ازای ورود هر فالوئر جدید، برداشت یک آشغال ️و هر ۲۰۰ فالوئر جدید، کاشت یک نهال». اما این ایده خلاقانه در کمتر از 6 ماه، خیلی بیشتر از آن چیزی که تصور میشود مورد استقبال کاربران شبکههای اجتماعی قرار گرفت. 16 فروردین 1403، پسر طبیعت اولین ویدئو را با عنوان چالش روز اول برداشت آشغال منتشر کرد و چون فقط یک نفر او را دنبال کرده بود، در یک کوچه قدم زد و اولین زبالهای را که دید، از روی زمین برداشت و به داخل سطل زباله انداخت. سپس برای ضبط هر ویدئو نشان میدهد که برای مثال، امروز 120 نفر به دنبالکنندگانش اضافه شدهاند و 120 زباله را از روی زمین جمع میکند. حالا او در این زمان کوتاه، نزدیک به 500هزار دنبالکننده دارد و هر روز باید ساعتها وقت بگذارد تا بهازای اضافه شدن هر دنبالکننده به صفحهاش، یک زباله از کوچه، خیابان یا طبیعت را به درون سطل زباله بیندازد. در جهان امروز که ما در محاصره همهجانبه شبکههای اجتماعی قرار گرفتهایم، دیدن چنین صفحهای و راه انداختن چنین پویشی حال آدم را خوب میکند. به همین بهانه و در پرونده امروز زندگیسلام به سراغ صاحب صفحه «آشغال نریز؛ تمیز باش؛ زباله صفر» رفتیم که انگار در نبردی تن به تن بهدنبال حذف زبالهها از طبیعت است.
25 ساله از شهرستان نور هستم
از او که در صفحهاش به جز این که خودش را پسر طبیعت معرفی کرده، هیچ نام و نشانی دیده نمیشود، میخواهم که خودش را برای ما معرفی کند که میگوید: «علی(نوید) سالار از شهرستان نور در استان مازندران هستم و متولد ۲۹ شهریور ۱۳۷۸. مدرک تحصیلیام کاردانی رشته مدیریت است. از نوجوانی در ذهنم دنبال ایدهای بودم که مردم دوست داشته باشند و برای همه مفید و به درد بخور باشد. اواخر سال گذشته به این جمعبندی رسیدم که باید برای بحران زبالهها در کشور یک فکر جدی برداشته شود. به ذهنم رسید که با کمک کاربران شبکههای اجتماعی باید یک پویشی راه بیندازم و از اواسط فروردین امسال، کارم را شروع کردم».
هدفم ایجاد دغدغه در مردم برای زباله صفر است
از نوید درباره شعار صفحهاش میپرسم که نوشته: «به ازای ورود هرفالوئر جدید، برداشت یک آشغال ️و هر ۲۰۰ فالوئر جدید، کاشت یک نهال». او در این باره میگوید: «بله، همانطور که در ویدئوها هم دیدید، از روز اول به این قول و قرارم با دنبالکنندگان پایبند بودم. زمانی که تصمیم به راهاندازی این پویش گرفتم، میخواستم کاری کنم که مخاطب با دنبال کردن صفحهام برایش دغدغه پاکسازی طبیعت ایجاد شود. هدفم این است که دنبالکنندگان پیجم ببینند که برداشتن و جمعآوری زبالهها چه کار سختی است ولی اگر هر نفر در زندگیاش به شعار زباله صفر پایبند باشد و در کوچه و طبیعت آشغال نریزد، دیگر نیازی به جمعآوری آنها نخواهد بود. به همین دلیل بود که از کاربران شبکههای اجتماعی خواستم تا با دنبالکردن من، قدمی در دیده شدن این فرهنگسازی و ایجاد دغدغه برای همه مردم بردارند که خوشبختانه با استقبال خوبی هم مواجه شد».
پویش من به سود همه مردم است
از پسر طبیعت میپرسم که به نظر خودش، چرا این پویش و صفحهاش خیلی زود مورد استقبال کاربران شبکههای اجتماعی قرار گرفت و در کمتر از 6 ماه به 500هزار دنبالکننده دست یافت که میگوید: «من از اواسط فروردین که این صفحه را راه اندازی کردم، تلاش کردم که هر روز برای دنبالکنندگانم و فرهنگسازی برای نریختن زباله و پاکسازی طبیعت، محتوا تولید کنم. در کنار آن، ویدئوهایی از چالشهای روزانه را که بهازای اضافه شدن هر دنبالکننده، یک زباله از روی زمین برمیداشتم هم در صفحه ام منتشر میکردم. البته به نظر من، دلیل اصلی این که «آشغال نریز؛ تمیز باش؛ زباله صفر» مورد استقبال و توجه قرار گرفت، این است که پویش من یک چیزی بود که فایدهاش فقط به من نمیرسید بلکه به سود کل مردم بود. همه ما وقتی به طبیعت میرویم، از دیدن زبالهها روی زمین ناراحت میشویم و احساس بدی داریم؛ بنابراین اگر همه دست به دست هم بدهیم و این آشغالها را جمع کنیم، حال همهمان بهتر خواهد شد و از حضور در طبیعت، لذت بیشتری خواهیم برد».
برای فرهنگسازی خسته نمیشوم
از نوید میپرسم که آیا واقعا بهازای اضافهشدن هر نفر به صفحهاش، یک زباله از روی زمین برداشته است که میگوید: «روزهای اول که تعداد اضافهشدن دنبالکنندگان چندین هزار نفری نبود، بله. دقیقا تعدادشان را حساب میکردم و به همان میزان، زباله از روی زمین برمیداشتم که در ویدئوها مشخص است. اما اینکه الان دقیق بتوانم به شما بگویم، راستش را بخواهید خودم هم نمیدانم اما همیشه سعی کردم بیشتر از عددی که به دنبالکنندگانم اضافه شده، زباله از روی زمین بردارم. حالا که مردم از این پویش استقبال خوبی کردند، من هم سعی میکنم تا جایی که در توانم هست برای فرهنگسازی زباله صفر تلاش کنم. باور کنید از فرهنگسازی در این زمینه، خسته نمیشوم و هر روز تصمیم میگیرم که مخاطب را نسبت به جمع آوری زبالههای طبیعت، نریختن آشغال و ... بیشتر حساس کنم».
همیشه دنبال ایدههای نو هستم
برداشتن یک زباله بهازای اضافهشدن هر دنبالکننده، پویش خلاقانهای است که نوید راه انداخته که پیامهای ساده اما بسیار مهمی را در دل خودش جا داده است. او هر چند روز یکبار ویدئویی از روند کار خودش با توضیحاتی جذاب و تا حدودی با بیان طنز به اشتراک میگذارد. البته در ویدئوهای اخیر لحنش عوض شده و رو به دوربین برای فرهنگسازی بیشتر در حوزه پاکسازی طبیعت حرف میزند. خودش در این باره میگوید: «من همیشه دنبال ایدههای نو هستم چراکه بیشتر مورد توجه و استقبال قرار میگیرد. به خصوص وقتی که هدف ما فرهنگسازی در هر موضوعی باشد، اهمیت خلاقانه بودن ایدهاش بیشتر میشود. شما ببینید، الان با اینکه همه ما درباره اهمیت زباله صفر و ضرورت نریختن زباله در طبیعت اطلاعات زیادی داریم اما متاسفانه دقیقا بعضی از ما، همچنان زبالههایمان را در طبیعت رها میکنیم. بنابراین وقتی ایده راهاندازی این صفحه به ذهنم رسید، زمان را از دست ندادم و سریع انجامش دادم؛ چون تصور میکردم که این موضوع برای همه مردم مهم است».
این کار باید از کودکی آموزش داده شود
پسر طبیعت در یکی از استوریهایش با عنوان فرهنگسازی خانوادگی آشغال صفر نوشته است: «همونجوری که بلند صحبت کردن تو جمع براتون کسر شأنه، همونجوری که تُف انداختن کار زشتیه، همونجوری که جروبحث کردن کار زشتیه، همونجوری که به سر و وضع خودتون میرسین و حس میکنین کثیف بودن چیز بدیه، همونجوری که اخلاق بد(دروغ گفتن، زیرآب زدن) چیز بدیه؛ بیاین فرهنگسازی کنیم که آشغال ریختن هم چیز بدیه، وقتی یکی تو جمع اینکار رو کرد جوری رفتار کنید که خجالت بکشه از کارش، اینکه آدامس بجوی بندازی رو زمین، اینکه سیگار بکشی پشت فرمون و بندازی نشانه کلاس نیست، نشونه بیفرهنگیه». او درباره تلاشش برای فرهنگسازی به یک نکته جالب دیگر هم اشاره میکند و میگوید: «مهم است که پویش زباله صفر و ضرورت نریختن زباله در طبیعت، از کودکی به افراد آموزش داده شود. بنابراین نقش خانوادهها در این مسئله بسیار مهم است. من در صفحهام، بارها اصول و آداب رفتن به طبیعت و خیلی چیزهای دیگر را از همان اوایل شروع به کارم برای فرهنگسازی توضیح دادم و امیدوارم که همه به خصوص والدین بر روی این نکات بیشتر تامل و دقت کنند».
تقریبا روزی 6 ساعت، زباله جمع میکنم
از نوید میپرسم که الان چند ساعت در روز به جمعآوری زبالهها اختصاص میدهد و معمولا کجاها برای پاکسازی طبیعت میرود که میگوید: «برای جمعآوری زباله از همه جا میتوان شروع کرد. از کوچه محل زندگی یا کار بگیرید تا خیابانهای اطراف محل زندگیتان. اگر سری به طبیعت هم مثلا جنگلها، پارکها، ساحل و ... بزنید، آشغالهای زیادی را میبینید که روی زمین ریخته شده و نیاز به یک همت همگانی دارد تا بتوانیم چهره زیباتری به اطرافمان ببخشیم. درباره مدت زمانی که برای جمعآوری آشغالها اختصاص میدهم، تقریبا روزی 5 یا 6 ساعت میشود. در ضمن، هر روز باید چند ساعت را هم به تولید محتوا برای فرهنگسازی و ادیت ویدئوها برای انتشار در صفحهام اختصاص بدهم».
کاشت نهال از نان شب واجبتر است
به نوید میگویم در صفحهتان نوشتید که تا امروز علاوه بر جمعآوری زباله، چندین بار نهال هم کاشتید و اقلام اساسی بین پاکبانان توزیع کردید. ماجرای آنها چه بوده است که میگوید: «یکی از راههای کمک به طبیعت و محیط زیست، کاشت نهال است. بنابراین من تصمیم گرفتم علاوه بر جمعآوری زبالهها، هر از گاهی نهال هم بکارم تا علاوه بر فرهنگسازی و ترغیب مردم به این کار، خودم هم قدمی در این مسیر برداشته باشم. راستش را بخواهید از نظر من، کاشت نهال از نان شب واجبتر است. درباره پاکبانها هم جزو زحمتکشترین قشر جامعه هستند که اگر آنها نباشند یا حتی برای یک روز دست از کار بکشند، زندگی در محیط اطرافمان برای ما سخت یا حتی نشدنی خواهد شد. بنابراین چندین بار با کمک دنبالکنندگان پیجم برای آنها بسته کالای اساسی آماده و بینشان توزیع کردم».
از برداشتن زبالهها، حس نشاط میگیرم
از پسر طبیعت میپرسم که وقتی زبالهها را از روی زمین برمیدارد، چه حسی دارد که میگوید: «وقتی وارد کوچه و خیابان یا طبیعت سرسبز و زیبا میشوم اما میبینم که زباله روی زمین افتاده، نسبت به آدمهای بیمسئولیتی که منجر به چنین صحنههایی شدند،ناراحت می شوم. بدم میآید از کسی که حواسش به محیط اطرافش نیست و خیلی راحت، در کوچه یا ساحل و ... آشغال میریزد و میرود. اما وقتی خودم دست به کار میشوم، آن زبالهها را دانه به دانه جمع میکنم و سپس تمیزی و زیبایی محیط را میبینم، حس نشاط میگیرم. اصلا چه کسی هست که از دیدن پارکی که هیچ زباله و آشغالی در آن نیست، خوشحال نشود و در آن جا احساس آرامش نکند؟»
از دیدن زبالههای بهداشتی شخصی روی زمین تعجب میکنم
از او درباره عجیبترین زبالههایی میپرسم که تا حالا جمع کرده و باعث تعجبش شده که چرا مردم همینطور آنها را در طبیعت رها کردند و رفتند که میگوید: «کلا که دیدن هر زبالهای در طبیعت عجیب است. چرا باید یک نفر پوست بستنی، چیپس، پفک، بطری آب معدنی، نوشابه و ... را وسط خیابان بیندازد و برود؟ چرا یک نفر، زبالههایش را بعد از حضور در طبیعت، خودش تا نزدیکترین سطل زباله نبرد؟ با این حال، عجیبترین آشغالهایی که جمع میکنم، زبالههای بهداشتی شخصی مثل پوشک بچهها، دستمال کاغذی و... است که علاوه بر زشت بودن، باعث آلودگی محیط هم میشود. اما همانطور که هیچکدام از ما پولهایمان را روی زمین نمیاندازیم، باید یاد بگیریم که در محیط زندگی و طبیعت و ... آشغال هم نریزیم».
حتی از خارج کشور بازخورد مثبت برایم میفرستند
از او درباره واکنشها به این پویش به خصوص از سوی دنبالکنندگانش میپرسم که میگوید: «همیشه در رویاهایم، خودم را یک آدمی میدیدم که دارد خیلی چیزها را به مردم یاد میدهد و مردم هم او را دوست دارند. روزی که این چالش را راه انداختم، مثل همیشه بلندپروازی ذهنی داشتم و با خودم گفتم که به زودی، یک روز میرسد که صدای من برای نجات طبیعت به همه خواهد رسید. خدا هم این لطف را در حقم کرد و پیجم دیده شد. من هم از روز اول، شروع کردم به فرهنگسازی و اصلا دنبال شوآف نبوده و نیستم. بیشتر دوست دارم که مردم کارم و دغدغهام را دوست داشته باشند نه خودم را. وقتی هم کمی گذشت از سراسر جهان و علاوه بر هموطنان عزیزم، برایم از خارج کشور هم ویدئو میفرستند که پیج من روی آنها تاثیر مثبت گذاشته و تصمیم گرفتند که بیشتر از قبل مراقب طبیعت باشند و زباله نریزند. اینها انگیزه من را بیشتر کرد. البته مخالف و واکنش منفی هم کم نداشتم وکسانی بودند که به هر نحوی دنبال دلسرد کردنم بودند. حتی گاهی برای این که من را نشناسند، مجبور بودم نقاب بزنم تا راحتتر حرفهایم را بزنم اما با پیشرفتم، همین آدمها هم به من و هدفم ایمان آوردند و تعدادشان کمتر شده است».
میخواهم سفیر طبیعت دنیا بشوم
سوال آخر از نوید این است که تا چه زمانی میخواهد این کار را ادامه بدهد و هدف نهاییاش چیست که اینطور پاسخ میدهد: «اینکه میبینم آدمها یکسری چیزها را که وظیفه اجتماعیشان است، رعایت نمیکنند، واقعا ناراحتم میکند. من خودم حتی جمعهها که تعطیل است، باز هم روز آشغال صفر میگذارم و با استوریکردن عکس به دنبال ایجاد انگیزه در فالوئرهایم در این زمینه هستم. به خودم قول دادم یک روزی سفیر طبیعت ایران بشوم تا طبیعتی بکر و بدون زباله داشته باشیم و هدف نهاییام این است که سفیر طبیعت دنیا بشوم».