جلوگیری از شیوع ویروس اسرارآمیز «کرونا»، چالش جدیدی است که اگر هرچه زودتر برای مقابله با آن چاره‌ای اندیشیده نشود، میزان خسارت‌های آن قابل پیش‌بینی نخواهد بود و معلوم نیست چند نفر را به کام مرگ خواهد کشاند. جالب است بدانید پژوهشگران بر اساس اسنادی که تاکنون به‌دست آورده‌اند، احتمال می‌دهند این ویروس ناشناخته از طریق بازار ماهی‌فروشی شهر «ووهان» در چین شیوع پیدا کرده باشد. در ضمن و از آن‌جا که این ویروس از طریق حیوانات به انسان منتقل می‌شود، در ابتدا اعلام شد امکان این‌که از انسان به انسان انتقال یافته باشد، بسیار کم است اما چند روز بعد، دانشمندان چینی تأیید کردند بیماری ویروسی جدید در این کشور از انسان به انسان هم قابل سرایت است. طبق آخرین آمار، شمار مبتلایانی که ویروس در آن‌ها رویت‌شده به دست‌کم ۴۴۰ نفر رسیده است. در پرونده امروز زندگی‌سلام، ضمن آشنایی بیشتر با این ویروس، از خطرناک‌ترین و کشنده‌ترین ویروس‌های جهان خواهیم گفت. ویروس‌هایی که هیچ واکسنی برای آن‌ها وجود ندارد و تعداد کمی از آن‌ها را می‌توان(البته اگر بتوان) درمان کرد.

 

کبودی و خون‌ریزی از دماغ و دهان

نام: تب‌ کریمه ‌کنگو

زمان و محل شروع شیوع: 1944، اوکراین

نحوه انتقال اولیه: از کنه و چهارپایان به انسان

احتمال مرگ بعد از ابتلا: 40 درصد

این تب اولین بار در سال ۱۹۴۴ در کریمه ظاهر و خبر شیوع آن، جهانی شد. البته بعدها و در سال ۱۹۶۹ معلوم شد این بیماری دقیقا مشابه همان بیماری است که در سال 1936 در کنگو مشاهده شده ‌است بنابراین نام آن به تب کریمه کنگو، تغییر یافت. تب خون‌ریزی دهنده کریمه از کنه و چهارپایان به انسان سرایت می کند. شیوع تب کریمه باعث مرگ ۴۰ درصد از مبتلایان می‌شود و هیچ واکسنی برای آن کشف نشده است. نشانه‌های تب کریمه ناگهان ظاهر می‌شوند. این نشانه‌ها عبارت‌اند ازکبودی‌های شدید و خون‌ریزی از دماغ و  دهان. تب کریمه در جاهای مختلفی شناسایی شده از جمله در آفریقا، آسیا،  اروپای‌شرقی و جنوبی و هند. در خور ذکر است تیر ماه امسال، پنج نفر در استان‌های اردبیل و سیستان‌و‌بلوچستان به تب کریمه کنگو مبتلا شدند که متاسفانه  هر پنج نفر، جان‌شان را از دست دادند.

 

نفسی که به سختی بالا می‌آید

نام: سارس و مرس

زمان و محل شروع شیوع: 2003، آسیا

نحوه انتقال اولیه: از شترها به انسان

احتمال مرگ بعد از ابتلا: 36 درصد

 سندروم نارسایی تنفسی خاورمیانه (مرس) و سندروم حاد و شدید تنفسی (سارس)، نشئت گرفته از نوعی ویروس هستند که معمولاً باعث بیماری‌های تنفسی فوقانی می‌شوند و اصلی ترین علامت ابتلا به آن هم، سخت شدن تنفس است. با این‌که به ‌نظر می‌رسد انتقال ویروس برای اولین بار از طریق شترهای آلوده اتفاق افتاده اما به تازگی، دانشمندان به این نتیجه رسیده‌اند که هر دو بیماری به ‌راحتی با عطسه و سرفه‌ انسان به انسان دیگر منتقل می‌شوند. بیماری سارس اولین بار در سال ۲۰۰۳ در آسیا گزارش شد اما شیوع جهانی آن به‌ سرعت تحت کنترل درآمد و از سال ۲۰۰۴ به بعد گزارشی از ابتلا به این بیماری منتشر نشده است اما بیماری مرس اولین بار در سال۲۰۱۲ دیده شد و از آن تاریخ به بعد در دیگر کشورها نیز مشاهده شده است. ۳۶درصد بیمارانی که مبتلا به مرس شده‌اند، از این بیماری درگذشته‌اند. تاکنون هیچ واکسن یا درمانی برای این بیماری پیدا نشده است.

 

 

امروزه با فراگیر شدن استفاده از اینترنت، بسیاری از افراد جامعه به منظور تسهیل یا رفع نیازهای خود از فضای‌مجازی به عنوان یک عامل تسهیل‌گر استفاده می‌کنند. افراد می‌توانند کتاب، تلفن‌همراه، پوشاک، وسایل ‌تزیینی و ... را تنها با یک جست‌وجوی ساده در فروشگاه‌های اینترنتی تهیه کنند اما چیزی که در این بین خودنمایی می‌کند و در عین حال بسیار تاسف‌برانگیز است، فروش سیگار و محصولات دخانی از طریق فروشگاه‌های اینترنتی است. به طور مثال به تازگی یکی از اپلیکیشن های فراگیر که در کار ارسال غذا بود، رو به فروش محصولات سوپرمارکتی هم آورده و در این بین سیگار هم یکی از اقلامی است که به راحتی بین گزینه های آن وجود دارد؛ آن هم بدون این که مشخص باشد این دخانیات به دست چه کسی و در چه سنی می رسد. بر اساس ماده 12 قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات، فروش یا عرضه دخانیات به افراد زیر 18 سال جرم بوده و علاوه بر ضبط فراورده‌های دخانی کشف شده، متخلف مستلزم مجازات است. در اطلاعات پروفایلی این اپلیکیشن معروف، سن سفارش دهنده معلوم نیست. به نظر می‌رسد از آن جایی که  سودجویان بدون توجه به پیامدهای زیانبار این کار و به منظور کسب منافع، راه جدیدی را یافته‌ به طوری که زحمت دسترسی به محصولات دخانی را به میزان زیادی برای افراد جامعه  به خصوص افراد زیر 18 سال کاهش داده‌اند، لازم می‌دانیم نکاتی را در خصوص آسیب‌ها و پیامدهای دسترسی آسان به مواد دخانی برای شما خوانندگان محترم مطرح کنیم که نباید بی‌توجه از کنار آن‌ها گذشت.

  خطرات دسترسی آسان به سیگار

شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که به محض ورود به یک سوپرمارکت، با بسته‌های رنگارنگ و زیبای سیگار در ویترین مغازه مواجه شده باشید. حتی بارها پیش آمده که کودکان از والدین خود در خصوص محتوای این بسته‌های زیبا سوال می‌کنند. حال این سوال مطرح است که به راستی چرا دخانیات که ضرر و زیان آن بر هیچ فردی پوشیده‌ نیست، باید به این راحتی در معرض دید و در دسترس افراد مختلف جامعه باشد و حتی فروش اینترنتی آن نیز رواج پیدا کند؟ پرواضح است که دسترسی آسان همه آحاد جامعه به دخانیات، زمینه آسیب را به ویژه در گروه‌های در معرض خطر(نوجوانان و افراد در حال ترک) افزایش می‌دهد.

  سیگار، ابتدای راه اعتیاد

این دسترسی آسان و بدون نظارت به همراه برخی از ویژگی‌های دوران نوجوانی(بلوغ، نیاز به استقلال، گرایش بیشتر به گروه همسالان، کنجکاوی، تمایل به تجربه چیزهای ناشناخته بدون توجه به پیامدها و ...) روند مصرف دخانیات را  افزایش می‌دهد به طوری که بسیاری از نوجوانان اظهار می‌کنند بعد از دیدن سیگار در بسته‌های جذاب، از روی کنجکاوی به آن روی آورده و به تدریج به دخانیات و بعضی مواد دیگر، اعتیاد پیدا کرده‌اند. به همین دلیل بسیاری از متخصصان حوزه اعتیاد اعتقاد دارند به منظور کاهش وسوسه نشدن افراد به مصرف دخانیات، نیاز به یک بازنگری در خصوص نحوه فروش احساس می‌شود. به نظر می‌رسد اگر سیگار در فروشگاه‌ها و مغازه‌ها در انظار عموم قرار نگیرد، می‌تواند در کاهش مصرف سیگار موثر باشد. حال آن‌که شاهد هستیم در بیشتر موارد ویترین سیگارها در مغازه‌ها با بسته‌بندی‌های مختلف آن، از همه پر زرق و برق‌تر است که این عامل می‌تواند زمینه مصرف را مهیا کند.

  عنانی که از دست خارج شده است

حال با فروش اینترنتی این محصول به نظر می‌رسد که کنترل از دست مسئولان و خانواده‌ها خارج شده و ممکن است هر فردی حتی یک نوجوان 12 ساله نیز از این طریق اقدام به تهیه سیگار کند و با همین یک بار مصرف، زمینه اعتیاد و بزهکاری احتمالی در آینده را برای خود و جامعه فراهم کند. یک نکته مهم دیگر هم این‌که بیماران در حال ترک سیگار از جمله گروه‌های در معرض خطر هستند. روزی یکی از مراجعانم که در فرایند ترک سیگار قرار داشت، بیان می‌کرد که با مراجعه به سوپرمارکت‌ها و دیدن بسته‌های سیگار به شدت وسوسه می‌شود تا دوباره به مصرف رو آورد و به همین دلیل، رفتن به سوپرمارکت برای او عذاب‌آور شده بود. به نظر می‌رسد دسترسی آسان و در معرض دید بودن می‌تواند یکی از موانع احتمالی ترک سیگار و حتی شکست در فرایند درمان باشد.

  پیشگیری بهتر از درمان نیست؟

در علم روان شناسی اعتقاد بر این است که به منظور پیشگیری از آسیب، شناسایی محرک‌های پیشایند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هرنوع محرکی که زمینه‌ساز آسیب باشد، تحت عنوان محرک پیشایند شناخته می‌شود. به نظر می‌رسد نظارت‌ها در این زمینه باید افزایش یابد و فروش اینترنتی محصولات دخانی زیر ذره‌بین مسئولان حوزه اعتیاد باشد چراکه فروش اینترنتی، مصداق بارز محرک پیشایند است که می‌تواند بسیار آسیب‌زا باشد.

  نوجوانی که بدون استرس و شرم سیگار می‌خرد!

به نظر می‌رسد تدبیر متخلفان بهتر از مسئولانی است که اغلب راهکار کاهش آسیب را در همایش های پر زرق و برق و تشکیل ستادهای مختلف می‌دانند. مسئولانی که راه‌های کم هزینه و حتی بدون هزینه را رها می‌کنند و بعد از نهادینه شدن اعتیاد در جوانان، با هزینه‌های بیشتر و بازگشت پذیری به مراتب کمتر سعی در مبارزه با این پدیده شوم دارند. با فروش آزادانه و بدون نظارت سیگار در

 اپلیکیشن های معروف، دیگر نیازی نیست نوجوان ما با استرس و اضطراب و شرم احتمالی ناشی از تهیه سیگار روبه‌رو شود چرا که دخانیات همین نزدیکی‌هاست، خیلی نزدیک‌تر از همیشه. سیگار در تلفن‌همراه بعضی نوجوانان ما جا خوش کرده است و بیشتر والدین هم غافل هستند.