دانلود تمام صفحات این نسخه
صفحه 1 : صفحه نخست
صفحه 2 : سلامت
صفحه 3 : خانواده و مشاوره
صفحه 4 : همشهری سلام
جالبترین یافته های باستان شناسان، به بهانه خبر کشف «قدیمی‌ترین نان جهان» در اردن
چند روز قبل، خبرگزاری مهر به نقل از وب‌سایت نیواطلس نوشت: «قدیمی ترین نان جهان با قدمت ۱۴ هزار ساله، در اُردن کشف شد». این کشف مهم نشان می دهد بشر در ۱۴ هزار سال قبل، از امکان کشت غلات مطلع بوده و همین مسئله موجب شده تا زمینه تغییر شیوه زندگی انسان فراهم آید و اجداد بشر امروزی در کنار شکار و جمع آوری غذا، به کشاورزی و در ادامه به فراوریِ محصول و پخت نان روی بیاورند. باقی مانده دانه های نشاسته که در یک اجاق سنگی در اردن کشف شده، مربوط به ۱۴ هزار سال قبل است، اما جالب است بدانیم بررسی های تکمیلی نشان می دهد خود این اجاق ۳۰ هزار سال قدمت دارد! باستان شناسان هنوز به این موضوع پی نبرده اند که انسان ها دقیقا از چه زمانی از اجاق یادشده برای پخت نان استفاده می کرده اند. اما دانه های نشاسته کشف شده در این منطقه باستانی موسوم به «شبیغه» در صحرای سیاه اردن متعلق به ۱۴۴۰۰ سال قبل است. منطقه شناسایی شده توسط باستان شناسان، متشکل از دو ساختمان است که هر یک دارای یک اجاق سنگی بوده اند. کاوش های باستان شناسی طی سال های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۵ در این منطقه منجر به شناسایی برخی موادغذایی، ابزار سنگی، استخوان های حیوانات و همین طور باقی مانده برخی گیاهان شد. اما شناسایی باقی مانده های نان در کاوش های جدید، توسط گروهی از محققان دانشگاه های کپنهاگ و کمبریج لندن و با استفاده از اسکنرهای میکروسکوپ های الکترونیکی صورت گرفته است. اگر شما هم با مرور جزئیات این ماجرای جالب، شگفت‌زده شده‌ایــد، امروز با پرونده زندگی‌سلام همراه شوید تا به بهانه این خبر، مروری داشته باشیم بر کشفیات عجیب و جالب باستان‌شناسان در حوزه تمدن بشر.
ماجرا چی بوده؟ آدامس یکی از قدیمی‌ترین تنقلات جهان است و از سالها قبل در شکل‌ها و طعم‌های متنوع استفاده شده است. مصرف آدامس در هزاران سال قبل، توسط باستان شناسان به ثبت رسیده است. اولین بار در سال ۱۹۹۳ یک دانشجوی بریتانیایی یک تکه شیره پوست درخت غان را در یک سایت باستانشناسی در غرب فنلاند پیدا کرد که 5 هزار سال قدمت داشت و متعلق به دوران «نوسنگی» بود. ظاهرا مردم آن زمان از این شیره به عنوان یک ماده ضدعفونی کننده برای درمان عفونت‌های لثه و همچنین به عنوان چسب برای تعمیر ظرف‌هایشان استفاده میکردهاند. بنابراین متوجه می شویم که مردم از دیرباز مصارف مختلفی از صمغ درخت پیدا کرده بودند، آن ها صمغ درخت را برای تمیز کردن دندان‌هایشان توسط جویدن توده‌هایی از آن و مالیدن روی دندان و البته به عنوان خنک کننده دهان استفاده می‌کردند. بعدترها در فرهنگ‌های مختلف، از یونانیان باستان تا سرخپوستان آمریکا، مواد آدامس‌مانندِ مختلف ساخته‌‌‌شده از رزین‌ها و سایر پس‌مانده‌های درختان، کشف شد.
ماجرا چی بوده؟ شهر سوخته نام بقایای شهری باستانی است که در ۵۶ کیلومتری زابل در استان سیستان و بلوچستان و در حاشیه جاده زابل-زاهدان واقع شده است. این شهر در ۳۲۰۰ سال پیش از میلاد پایهگذاری شده و مردم این شهر در چهار دوره بین سال‌های ۳۲۰۰ تا ۱۸۰۰ قبل از میلاد در آن سکونت داشتهاند. شهری که گفته می‌شود پیشرفته‌ترین شهر جهان قدیم بوده است. باستان شناسان ایرانی در سال 2006 توانستند یکی از جالبترین کشفیات باستانشناسی تاریخ را انجام دهند. آنها در منطقه "شهرسوخته" به آثاری متفاوت از جمله قدیمی‌ترین چشم مصنوعی دنیا دست پیدا کردند. این چشم که نزدیک به 4800 سال قدمت دارد، متعلق به بانویی 25 تا 30 ساله بوده است. این چشم با صمغهای طبیعی به همراه چربی حیوانات ساخته شده بود و در زمان کشف هنوز بخشهای سالم بسیاری داشت. وزن آن 9/6 گرم است و ریزترین مویرگهای داخل کره چشم توسط مفتولهای طلایی، به قطر کمتر از نیم میلیمتر روی آن طراحی و مردمک چشم در وسط آن دیده می شود.
ماجرا چی بوده؟ در موزه علوم لندن، نمونه‌هایی از قدیمی‌ترین اعضای مصنوعی نگهداری می‌شوند که قدمت قدیمی‌ترین نمونه موجود به 2700 سال قبل باز می‌گردد. در متون قدیمی هند که متعلق به 1400 سال قبل از میلاد است، از پای مصنوعی فلزی سخن گفته شده که اولین مستندات در خصوص تولید پروتز در دوران باستان محسوب می شود. منتها قدیمی ترین پروتز یافت شده و موجود در این موزه، دو انگشت پای مصنوعی متعلق به 710-950 سال پیش از میلاد است که در مقبره یک مومیایی زن مصر باستان، توسط باستان شناسان کشف شده. هر دو انگشت مصنوعی که حتی شکل ظاهری انگشت را نیز دارند، روی دو داوطلب که انگشتان شست پای راست خود را از دست داده بودند، توسط دانشمندان دانشگاه منچستر انگلیس مورد آزمایش قرار گرفتند. از داوطلبان خواسته شد که این اعضای مصنوعی را با صندل‌های مصری بپوشند. یکی از داوطلبان توانست به راحتی با هر دو انگشت مصنوعی راه برود!
ماجرا چی بوده؟ یکی از قدیمی ترین اشیا دست‌‌ساز بشر که کشف شده، یک ماسک با تقریبا 18 سانتی‌متر طول و 15 سانتی‌متر عرض از جنس مس است. ناخالصی‌های موجود در این مس کمتر از یک درصد است. به گفته دانشمندان برای ساخت این ماسک، شخص باید فلز را در حالت سرد چکش می‌زده تا صاف شود، سپس دوباره داغش می‌کرده است. یک ماسک به شکل مستطیل و سوراخ‌هایی که موقعیت چشم‌ها، بینی و دهان را نشان می‌دهد، همچنین سوراخ‌هایی در نزدیکی لبه ماسک به چشم می‌خورد که احتمالا از آن رشته‌هایی رد می‌شده است تا ماسک روی صورت قرار بگیرد. این ماسک که در جنوب رشته کوه های آند در آرژانتین کشف شده، به عمد به این شکل ساخته شده تا شبیه به صورت انسان باشد. سن این شی که 3000 سال تخمین زده می شود، اثبات می‌کند که مردم در ناحیه رشته کوه‌های آرژانتین زودتر از آن چه که تا قبل از این فکر می‌شد شروع به شکل دادن مس و تبدیل آن به دست‌سازه‌های انسانی کرده‌اند.
ماجرا چی بوده؟ گاهی در دنیای اطراف ما اشیایی کهن کشف می‌شوند که فارغ از قدمت‌شان، به طور باور نکردنی و حیرتآوری در شرایط خاص سالم باقی مانده اند. کشفیات سال 2010 یک گروه بین المللی از باستان‌شناسان هم جزو همین دسته است. این گروه قدیمی‌ترین کفش چرمی جهان را با قدمت 5500 ساله در غاری در ارمنستان پیدا کردند که به دلیل شرایط خشکی و خنکی دمای این غار، به خوبی حفظ شده است. این کفش تنها از یک تکه چرم تهیه شده و طوری روی آن کار شده است که قالب پای فردی باشد که آن را می‌پوشد. داخل لنگه کفش پر است از خرده علف و سبزه؛ با این که باستان شناسان در مورد نقش سبزه مطمئن نیستند حدس می زنند که صاحب کفش احتمالا با پر کردن داخل کفش با سبزه، قصد داشته پای خود را گرم نگه دارد یا اینکه از بی قواره شدن آن جلوگیری کند. به گفته باستان شناسان این کفش برای یک خانم با سایز پای بزرگ بوده است و این لنگه کفشی که یافت شده برای پای راست دوخته شده بوده است.
ماجرا چی بوده؟ دانشمندان با استفاده از روش تاریخ‌گذاری به شیوه «رادیوکربن»، قدمت لباسی پارچه‌ای که حدود 65 سال قبل در مصر کشف شده را تعیین کرده‌اند. این کشف مهم باستان شناسی با بیشتر از 5 هزار سال قدمت، اکنون به عنوان قدیمی‌ترین لباس دوخته شده با منسوجات در جهان شناخته می‌شود. قدیمی‌ترین لباس پارچه‌ای دنیا «ترخان» نام دارد و احتمالا تا زانوی فرد را می‌پوشانده. پیش از این لباس‌هایی قدیمی از پوست حیوانات دیده شده اما تولید پارچه، مرحله مهمی در زندگی بشر به حساب می‌آید. انسان‌ها در زمانی فرا گرفتند که از پنبه الیاف، سپس نخ و در نهایت پارچه تولید کنند. ترخان به نظر یک لباس زنانه است که آستین برای آن طراحی شده و یقه به شکل ۷ دارد. سالم ماندن بقایای لباسی پارچه‌ای پس از 5 هزار سال، خودش یکی از عجایب است.
ماجرا چی بوده؟ کشف اولینها و کهن‌ترین‌ها همیشه جذابیت دارد، به خصوص که این کشف درباره یکی از تنقلات و خوراکیهایی باشد که این روزها رونق و محوبیت دارد و آدمهای زیادی به آن علاقهمند هستند. از همین رو وقتی در سال 2012 باستان‌شناسان در حال کاوش منطقهای در پرو بودند، متوجه وجودِ چیز بسیار عجیبی شدند که تا مدت ها توان تشخیص ماهیت آن را نداشتند. آنها در میان وسایلی که از این سایت باستانشناسی به دست آورده بودند، متوجه شدند در گذشته مردم از دانه ذرت بو داده استفاده می‌کردند و شاید باورتان نشود اما طبق برآوردها قدمت این دانه‌ها، نزدیک به 6700 سال پیش است! این پف فیلهای تاریخی باعث شد تا باستان‌شناسان متوجه هوش بالای انسانهای اولیه شوند و بیش از پیش دچار شگفتی شوند.
ماجرا چی بوده؟ این عینک آفتابی باستانی شباهت کمی به عینکهای آفتابی امروزی دارد ولی برای همین هدف ساخته شده است. طراحی آن به گونهای است که سوراخ‌های کوچکی روی صفحه برای دید دارد و از چشم‌ها در برابر نور شدید آفتاب حفاظت می‌کند. این نوع عینکها در مناطق سردسیر و نواحی شمالی کانادا، به خصوص در روزهای برفی که نور خورشید و تلالو برف، درخشش آزاردهنده ای دارد، مورد استفاده قرار میگرفته است. مردمان تمدن «اینویت (Inuit) » این عینک های منحصر به فرد را از جنس عاج‌های صاف شده شیرماهی میساختند.
ماجرا چی بوده؟ در یک کشف جالب از مقبره ای باستانی در آلمان، بقایای کیفی زنانه از جنس پوست گاو و با تزئینات دندان حیوانات به دست آمد که 2500 سال قدمت دارد و قدیمی‌ترین کیف زنانه مکشوفه در جهان به حساب می‌آید. باستان‌شناسان در «لایپزیک» آلمان، طی حفاری‌هایی این کیف را با تزئیناتی از دندان سگ یافتند که البته بر اثر گذر زمان، بخش زیادی از آن نابود شده است. باستان‌شناسان در جریان حفاری‌های خود، بیش از 100 دندان سگ را کشف کرده‌اند که همگی نزدیک به هم چیده شده‌اند.
ماجرا چی بوده؟ باستان شناسان همیشه به دنبال کشف قدیمی ترینها هستند تا بتوانند راهی برای درک گذشته پیدا کنند و این وسط، گاهی اتفاقات بامزه‌ای می افتد. سال 2008 باستان شناسان در حال کاوش در صحرایی در منطقه مغولستان بودند که به بستهای بسیار عجیب برخورد کردند. در این بسته مقداری گیاه قرار داشت که پس از آزمایشهای مختلف مشخص شد گیاه «ماریجوانا» است. قدمت این بسته 2700 سال اعلام شده است و از این رو به عنوان قدیمی‌ترین بسته مخدر دنیا شناخته می‌شود.
ارسال دیدگاه
ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
همین دیروز بود که ستون «مینی‌پرونده» زندگی‌سلام، به مرور نکات جالبی درباره سبک‌زندگی رئیس جمهور کرواسی، «گرابار کیتارویچ» که پدیده غیر فوتبالی جام جهانی 2018 شد پرداخت و از تعهد و ساده‌زیستی‌اش که از زندگی شخصی به فضای حرفه‌ای بسط پیدا کرده حرف زدیــم. منتها چیزی نگذشت که یک نامه منتسب به دالیچ سرمربی تیم این کشور، خطاب به سیاستمداران کرواسی و انتقاد صریح به عملکردشان، همه آن‌هایی که از تصویــر شاد و متواضع خانم کیتارویچ و محبت‌های مادرانه‌اش ذوق‌زده شده بودند را حیرت زده کرد. هرچند این نامه به شکل مستقیم، خانم رئیس‌جمهور را موردخطاب قرار نداده و حتی اگر او مخاطب نامه است، باید یادمان باشد تنها دو سال است مسئولیت مدیریت کرواسی را به‌عهده گرفته و دو سال، زمانِ کافی برای قضاوت عملکرد یک رئیس‌جمهور نیست اما با این‌همه، مرور نکات تلخ نامه خالی از لطف نیست.
آخرین اخبار
پربیننده ترین
حرف مردم
