یک موجود غولپیکر وسط شهری پر از جمعیت، یک سازه عجیب که انگار فضاییها آن را برای رد و بدل کردن اطلاعات در گوشهای از شهر کاشتهاند، هر دو شبیه ایدههای فیلمهای هالیوودی هستند. تمساحی که با سیل و توفان و از طریق فاضلاب وارد شهر میشود و دنبال شکار است. ایدهای که بارها در فیلمهای نفسگیر گیشهای استفاده شده تا برق دندان جناب تمساح و استرس قربانی، مخاطب فیلم را میخکوب کند. راستش ممکن است ما از یک تمساح گوشتخوار و درنده اما تک و تنها بیشتر از یک اسکادران مجهز فضاییها بترسیم. چون تمساح ترس ملموسی به مخاطب القا میکند و احتمال حضورش بیشتر از فضاییهاست. اما جالب است همزمان با شایعه حضور یک تمساح در دریاچه چیتگر که احتمالش به خاطر مصنوعی بودن دریاچه خیلی ضعیف است شایعه شده یونولیت یا سازه مرموزی که در گوشهوکنار دنیا دیده شده در تهران هم به رویت رسیده است. خب تمساح را تا حدی میشود باور کرد، ممکن است یک نفر بچه تمساحی را در دریاچه رها کرده باشد و او هم آن قدر ماهی خورده که خودش قد کشیده و حالا در تیررس نگاه ماست. هرچند عجیب و تخیلی است اما امکانش صفر نیست. اما جناب سازه فضایی را کجای دلمان بگذاریم؟ درباره این سازه مرموز هم احتمالاتی داده میشود. از جمله این که یک شوخی است، یا یک کار تبلیغی و... برای همین ما بین این دواتفاق مرموز ماجرای تمساح را انتخاب کردیم. هر چند ممکن است ابعاد هر دو ماجرا تا لحظه ای که شما مطلب را میخوانید روشن شده باشد. اما عجالتاً ما در این پرونده تمام حواشی و احتمالات وجود تمساح در دریاچه چیتگر تهران را بررسی کردیم. سری به شایعههای مشابه در گوشه وکنار دنیا زدیم. حتی از دلیل وجود تمساح در فاضلابهای آمریکا گفتیم و در نهایت منتخبی از شوخیهای کاربران شبکههای اجتماعی با این موضوع را هم بررسی کردیم. هر روز که از این شایعهها در شهر نمیپیچد پس با ما باشید.
شاید تمساح باشد، نه تمساح نیست!
نکاتی درباره اخبار شروع این ماجرا تا امروز و مروری بر واکنش نهادهای رسمی مثل آتشنشانی محیطزیست و ...
داغ شدن بحث حضور یک تمساح در دریاچه چیتگر تهران از آن جا شروع شد که یک نفر عکسی از این دریاچه گرفته بود که نشان میداد گونهای مانند تمساح در آب شنا میکند. گفته میشود که همان زمان این فرد، عکس را در اختیار یکی از نگهبانان شیفت شب دریاچه چیتگر قرار داده است. در این بین، عکس در شبکههای اجتماعی هم منتشر و شایعات بیشتری دربارهاش مطرح میشود. به طور مثال، بعضیها میگویند که ردپا و بقایای خورده شده ماهیها در اطراف این دریاچه نشان میدهد که موجود گوشت خواری مانند تمساح از نزدیکی این جا عبور کرده است. البته هنوز از تمساح عکسی واضح منتشر نشده و کسی این جانور را ندیده است، اما شایعات در این باره زیاد است و دریاچه چیتگر، چند روزی میشود که تعطیل شده است. جالب است بدانید محیط دریاچه چیتگر کاملا مصنوعی و آب آن در تصفیهخانه در حال گردش است. ساحل اطراف و کفسازی، به صورت مصنوعی با سنگریزی و بتن ایجاد شده و محدوده اطراف هم در میان بزرگراهها و برجها محصور است. با این حال، واکنشها به مطرح شدن این موضوع متفاوت بوده است که در ادامه خواهید خواند.
محیط زیست: تمساح بودن این جانور منتفی است
مدیرکل محیط زیست شهرداری تهران وجود تمساح را رد کرده و به ایلنا گفته: « از اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران درخواست کردیم و آن ها چند نوبت از محوطه و دریاچه چیتگر بازدید کردند و با توجه به اطلاعات علمی، این که این گونه تمساح باشد، بعید است. تمساح یک جانور دوزیست است و در دمای کمتر از ۴ درجه سانتیگراد از بین میرود؛ در نتیجه دوزیستشناسان اعلام کردند که با توجه به برودت هوا تمساح بودن این جانور منتفی است. بهنظر میرسد گونه موجود در دریاچه اردک ماهی باشد. سر این گونه از دور شبیه به تمساح است و احتمالا آن را با تمساح اشتباه گرفتهاند.»
آتشنشانی: بررسیهایمان با پهپاد ادامه دارد
سخنگوی سازمان آتشنشانی شهرداری تهران، روز گذشته درباره آخرین جزئیات از عملیات جستوجوی تمساح در دریاچه چیتگر در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران اظهار کرد: «آتشنشانی بنا به وظیفه خود، وقتی خبری از وجود یک حیوان وحشی در شهر دریافت کند، برای بررسی موضوع مراجعه خواهد کرد تا حیوان را شناسایی و مهار کند. در این مورد هم به ما خبر رسید که ردپا یا آثاری از تمساح گزارش شده است. در آخرین اقدام، اکیپهای ۳ و ۴ نفره را برای جست وجوی تمساح به دریاچه چیتگر اعزام وبا پهپاد، قایق و نیروی پیاده سطح آب و اطراف دریاچه را بررسی کردیم و مورد خاصی مشاهده نشد. البته احتمالا بررسیهای ما چند روز دیگر ادامه داشته باشد. وسعت دریاچه زیاد است و اگر هم چنین چیزی باشد این حیوان به راحتی خود را نشان نمیدهد و بررسیها برای یافتن تمساح ادامه دارد.»
معاون دریاچه چیتگر: ماهی سرسوسماری بوده است
معاون اجرایی پروژه دریاچه چیتگر عقیده دارد گونهای که مشاهده و از آن عکسبرداری شده، ماهی سرسوسماری است و در این باره گفته: «چندی پیش یکی از گردشگران دریاچه چیتگر عکسی از روی آب گرفته بود که نشان میداد گونهای مانند تمساح یا الیگیتور فیش(ماهی سرسوسماری) در آب شنا میکند. همان زمان این گردشگر عکس را در اختیار یکی از نگهبانان شیفت شب دریاچه چیتگر قرار داد. ما با پژوهشکده آبزیپروری که زیرمجموعه شیلات است، قرارداد بستهایم تا گونههای آبزی دریاچه را شناسایی و گزارش کند. در این گزارشها وجود الیگیتور فیش در دریاچه چیتگر تأیید شده است، اما تاکنون گزارشی از وجود تمساح در دریاچه نداشتیم.»
سرسوسماری چه نوع ماهی است؟
سرسوسماری که این روزها نامش زیاد شنیده میشود، ماهی زینتی و کوچک آکواریومهای آپارتمانی نیست. این ماهی، بزرگترین گونه خانواده خود است که توانایی زندگی در آب و بیرون آب را دارد. فک بالایی آن دو ردیف دندان دارد و به جز آبزیان، از حیوانات کوچک اطراف رودخانهها هم تغذیه میکند. طول حیوان حدود ۱۸۰ سانتیمتر و وزن آن به ۴۵ کیلوگرم هم میرسد. شیوه شکار آن کاملا شبیه تمساح است و با پنهان شدن زیر سطح آب به طعمه خود حمله میکند.
یک نفر مدعی شده که بچه تمساح در آب رها کرده!
در این بین، رئیس کمیته محیطزیست شورای شهر تهران نظر دیگری دارد. او به برنا گفته: «وقتی یک پیکره آبی مانند دریاچه چیتگر در تهران ایجاد میشود، طبیعتا جاذب جانوران و در آن جا اکوسیستم مصنوعی تشکیل میشود؛ برای مثال در هفتههای گذشته پرندههای مهاجر به دریاچه چیتگر آمدند. برخی از بررسیها نشان داده که ۲۵ نوع ماهی در این دریاچه وجود دارد که تعداد زیادی از آنها را شهروندان رها کردهاند.» او با اعلام این که تا زمان دستیابی به حقیقت محدودیتهایی برای تردد در دریاچه چیتگر ایجاد شده است، میگوید: «هنوز نمیتوان در این مورد با قطعیت صحبت کرد اما احتمال دارد تمساح خانگی قاچاق که این روزها رواج پیدا کرده، توسط یک شهروند غیرمسئول در دریاچه چیتگر رها شده باشد.» در این بین، گفته میشود مدتی قبل یک نفر به یکی از نگهبانان دریاچه گفته بود که بچه تمساحی را در آب رها کرده است اما صحت این گفتهها مشخص نیست و تا چند روز دیگر با تکمیل بررسیهای ماموران آتشنشانی، همه چیز مشخص خواهد شد.
موجودی غولپیکر در ساحل چالوس و لاک پشت انسانخوار
شایعات مختلفی از حضور موجودات عجیب یا عظیمالجثه در جهان از گذشته وجود داشته و امروزه هر از گاهی در فضای مجازی مطرح میشود. در ادامه چند مورد از معروفترین آنها را مرور میکنیم.
هیولای دریاچه سلیورد در نروژ
در نروژ دریاچهای به نام «سلیورد» وجود دارد که بعضی مواقع کسی که در کنار دریاچه ایستاده، حس میکند، چیزی زیر آب دریاچه در حال حرکت است و روی دریاچه هم امواج ریزی به حرکت در میآید، بدون این که بادی بوزد یا قایقی از آن جا رد شود. مردم منطقه سلیورد بر این باورند که یک هیولا در این دریاچه زندگی میکند. این شایعه بارها در سطح رسانهها مطرح شده اما کارشناسان نروژی باور مردم را باطل می دانند و میگویند که این امواج و شبحی که در آب مشاهده میشود، به علت حرکت لایههای زیرین آب است اما مردم باور نمیکنند.
لاکپشتی که از جنازه انسانها تغذیه میکند
سال 2019 شایعه وجود یک لاکپشت که از گوشت انسان تغذیه میکند به سرعت در شبکههای اجتماعی در سراسر جهان مورد توجه قرار گرفت. این شایعه با انتشار یک ویدئو از یک لاکپشت فراگیر شد. در این ویدئو لاک پشتی عجیب همانند انسان فریاد میکشید. در نهایت مشخص شد این ویدئو ساخته دست کاربران بوده است. این موجود یک لاک پشت الیگیتور یا تمساحی است که بیشتر در ایالات متحده زندگی می کند و در این ویدئو یک صدای دیگر روی تصویر صداگذاری شده است.
غولی که حباب بود
سالهاست که افسانه غول دریاچه لاخنس اسکاتلند شنیده میشود و هنوز کسی نمیداند واقعیت چیست. عمر این افسانه به 1500 سال میرسد. عدهای از افراد میگویند این غول با لرزش زمین سر از آب بیرون آورده و گروه دیگری در آبهای تاریک دریاچه، موجودی را که شبیه یکی از بازماندگان پلسیوسورها بوده است با چشمهای خود دیدهاند که از آب بیرون آمده و بار دیگر پنهان شده است.به گفته یک دانشمند ایتالیایی در سال 2013 فعالیتهای گسل گریت گلن در زیر دریاچه لاخنس باعث لرزش زمین، صدای غرش و تشکیل حبابهایی میشود که غول را شکل میدهد. اما تحقیقی هم در سال 2019 انجام و گفته شد این غول احتمالا یک مارماهی بزرگ بوده است. اما هنوز هم این شایعه و افسانه وجود دارد.
مشاهده موجودی عجیب در سواحل چالوس
این شایعه، زمستان 94 با انتشار یک عکس از سواحل چالوس منتشر و به سرعت در فضای مجازی بازنشر شد. در این عکس لاشه موجودی بزرگ و عجیب در ساحل دیده میشد که جمعیتی در حال تماشای آن بودند. بدن این موجود شبیه موجودات اساطیری بود که تصاویر آن روی ستون های تخت جمشید حک شده است . همین موضوع باعث شگفتی بعضی کاربران شد. البته با بررسی بیشتر مشخص شد که عکس فتوشاپی است و چنین موجودی اصلا دیده نشده است. نکتهای که در نگاه اول غیرواقعی بودن آن را لو میداد لباس افراد حاضر در صحنه بود که متناسب با فصل زمستان نبود.
زندگی تمساح در فاضلاب امکانپذیر است؟
گروه های امدادی در آمریکا به طور میانگین سالی 12 بچه تمساح را از فاضلاب ها نجات می دهند
شاید باور این قضیه سخت باشد که تمساحها غیر از زیستگاههای اصلی و واقعیشان در جای دیگری مثل چاه فاضلاب هم پیدا و باعث تعجب و البته ترس همگان شوند. به طور کلی اخباری درباره احتمال زندگی تمساحها در شبکه فاضلاب بارها در نقاط مختلف جهان و به خصوص آمریکا پیچیده؛ زیرا برخی از شهرهای این کشور در حاشیه رودخانهها و جایی ساخته شدهاند که قبلا محل زندگی این خزندگان بوده است. آنها گاهی با سر در آوردن از فاضلابهای شهری، اهالی یک محل را در بهت فرو می برند و گروههای نجات را در مخمصهای بزرگ برای بیرونآوردن شان گرفتار میکنند. به طور مثال سال 2011 یک گروه نجاتدهنده خزندگان در ایالت اوهایوی آمریکا موفق به پیدا کردن یک بچه تمساح 30سانتیمتری شدند که از طریق چاه سرویسبهداشتی وارد فاضلاب شده بود و نجاتش دادند. براساس گزارش یونایتدپرس، این گروه امدادی هرساله بیش از 12 بچه تمساح را از چاه های فاضلاب بیرون میآورند. البته غولپیکرتر از آن تمساح 30سانتی متری که 9 سال پیش در آمریکا پیدا شد، سهسال پیش یعنی در سال 2017 آتشنشانان شهر کاپار مالزی هم یک تمساح 6 متری را که در جوی فاضلاب گرفتار شده بود نجات دادند اما حیوان بیچاره و نگونبخت، پس از نجات فقط یکساعت عمرش به دنیا بود و در نهایت جان سپرد. عملیاتی که به گفته مسئول تیم نجات آن قدر طاقتفرسا بود که برای نجاتش از جرثقیل و زنجیرهای بزرگ و ابزارهای حجیم استفاده کردند. نکته دیگر آن که تمساحها گاهی اوقات به دنبال بلایای طبیعی مثل جاری شدن سیل و سیلاب به طور ناخواسته روانه چاههای فاضلاب میشوند، دوباره به آمریکا و این بار به ایالت فلوریدا برمیگردیم آن جا که با وقوع توفانی سهمگین، تمساحی وارد لولههای فاضلاب شده بود و درنهایت با کمک پلیس و آتشنشانان و با استفاده از تکهگوشتی بزرگ، از کانال فاضلاب نجات پیدا کرد و به خانه و زیستگاه اصلیاش بازگشت. در این بین و بعضی اوقات در کشورهای دیگر هم چنین ادعایی مطرح شده که تمساح در فاضلابها دیده شده اما بیشترشان شایعه بوده و واقعیت نداشته است.
شوخیهای تمساحی در شبکههای اجتماعی
کسی فکرش را نمی کرد که انتشار عکسی در فضای مجازی از احتمال وجود تمساح در دریاچه چیتگر تهران، چنین بازخوردهایی داشته باشد که نیروهای امدادی با قایق و پهپاد دنبالش بیفتند، ولی قطعا همه میدانیم انتشار هر خبری، شوخیهای زیادی در پی خواهد داشت. چند نمونه از شوخیهای تمساحی را که در شبکههای اجتماعی پربازدید شدند، با هم میخوانیم و میبینیم:
* اهالی منطقه چیتگر، لطفا قبل از سوار شدن به ماشینهاتون یه لگد به گلگیرش بزنید، شاید تمساح توش قایم شده باشه!
* گوگل قطع شده، فکر کنم همون تمساحه کابل سرورهای گوگل رو گاز زده!
* من میگم گربهام موقع ناهار میاد در میزنه، باور نمیکنید، ولی تمساح دریاچه چیتگر رو باور میکنید؟!
* کاش تمساح چیتگر قبل از شروع عملیات زندهگیری، خودش رو تو آب خفه کنه تا مرگ راحتی داشته باشه!
* خب اگه سخته براتون که برید چیتگر تمساح رو ببینید، حتما برید جاجرود تا یونولیت مرموز رو ببینید! تهران نیست که، سرزمین عجایبه!
* شاید ستاد ملی کرونا نتونسته حریف تهرانیها برای تفریح بشه، گفته تو پارک و دریاچه چیتگر تمساح دیده شده تا این جوری به هدف خودش برسه!
* مامانم چند سال بود میگفت ناهاری، شامی ببریم دریاچه چیتگر بخوریم و تماشا کنیم، بابام همیشه مخالف بود. امروز بابام به مامانم گفت دیدی چه خوب شد نرفتیم اون جا خوراک تمساحها نشدیم!
* تو دریاچه چیتگر تمساح پیدا کردن؟ حالا یه عده میگن اینا عواقب تست واکسن کرونای غیراستاندارده!
* الان قیمت ملک در تهران به خاطر ماجرای تمساح دریاچه چیتگر میکشه بالا. دلیل خاصی هم نداره!
* حالا ما داریم جوک میسازیم، ولی یه عده دارن فکر میکنن اگه واقعا تمساح بود چه جوری ازش پول دربیارن. مثلا فروش بلیت برای دیدن تمساح، چند سال بعد هم نگران انقراض نسل تمساح چیتگر می شن و برای کمک به بقای نسلش بودجه میگیرن!
* خانمم طفلی خیلی بدشانسه، برنامهام این بود واسه تولدش ببرمش دریاچه چیتگر و همزمان که ۱۳۶۶ تا بالون آرزو هوا میکنم و تو دریاچه نیلوفرآبی میاندازم، ساعت رولکس بهش هدیه بدم که با پیدا شدن تمساح تو دریاچه برنامه کنسل شد!
* نترسین بابا، چیز خیلی مهمی نیست، حتما یکی از آقازادهها حوصلهاش از تمساح خونگیش سررفته و برده تو دریاچه رهاش کرده. قبلا سگ و گربههاشون رو میبردن، الان تمساح و شیر و یوزپلنگهاشون رو!