سلام و صد سلام به رفقای عزیز جوانه! خوب و خوش هستین؟   کیف‌تون کوکه؟! خبر دارین که دوستاتون در تیم ملی نوجوانان والیبال ایران و اولین مسابقه رسمی و بین‌المللی با اقتدار تیم رقیب (لبنان) رو شکست دادن و حسابی گل کاشتن؟ ما به همه تون افتخار می‌کنیم و امیدواریم هر کدومتون موفقیت های  ‌بزرگ به دست بیارین.

 شماره پیامک 2000999

شماره تلگرام 09354394576

تلفن تحریریه 05137634000  

 

 فیل‌ها یکدیگر را به نام صدا می‌زنند!

براساس یک پژوهش جدید، فیل‌ها برای همنوعان خود نام‌هایی ابداع می‌کنند و از آن برای صدا‌زدن یکدیگر استفاده می‌کنند. پیش‌ازاین محققان دریافته بودند که دلفین‌ها و طوطی‌ها با تقلید صدای همنوع خود یکدیگر را مورد خطاب قرار می‌دهند اما فیل‌ها اولین حیوانات (غیرانسان) هستند که بدون تقلید صدا، از نام‌هایی خاص برای یکدیگر استفاده می‌کنند. متداول‌ترین نوع صدازدن فیل‌ها رامبل (Rumble) یا غرنبه است که سه زیر شاخه دارد. البته فیل‌ها وقتی از نام‌ها برای صدازدن همدیگر استفاده می‌کنند که بین‌شان یک فاصله طولانی باشد. به‌طور معمول فیل‌های بزرگ سال بیشتر از جوان‌ترها از نام‌ها استفاده می‌کنند و این می‌تواند نشان بدهد سال‌ها طول می‌کشد تا فیل‌ها این مهارت خاص را یاد بگیرند. طبق این پژوهش، فیل‌ها و انسان‌ها تنها موجوداتی هستند که به‌جای تقلید صدای مخاطب (مانند دلفین‌ها و طوطی‌ها)، نام‌های جدیدی برای یکدیگر ابداع می‌کنند.

 کلاغ‌ها می‌توانند با قارقار کردن بشمارند!

محققان می‌گویند انسان تنها موجودی نیست که می‌تواند بشمارد؛ شامپانزه‌ها، قورباغه‌ها و مورچه‌ها نیز چنین توانایی‌‌ دارند. یک پژوهش جدید نشان می‌دهد کلاغ‌ها را هم باید به این فهرست اضافه کرد. آن‌ها می‌توانند با صدای بلند بشمارند و فرایند یادگیری آن‌ها نیز تقریبا مشابه خردسالان در انسان‌هاست. بر اساس پژوهش‌های دانشگاه تویینگن آلمان، کلاغ‌های لاشه‌خوار می‌توانند با تعداد خاصی قارقار با صدای بلند از یک تا 4 بشمرند. روشی که این پرندگان برای شمارش استفاده می‌کنند، شبیه فرایندی است که ما انسان‌ها از آن استفاده می‌کنیم. برای مثال اگر سه اسباب‌بازی جلوی یک کودک باشد و از عبارت «یک، دو، سه»برای شمارش استفاده می‌کند کلاغ‌ها هم با صدای قارقار خود چنین سیستمی دارند. محققان توانستند در طول 160 جلسه شمردن را به کلاغ‌ها یاد بدهند و می‌گویند مهارت شمارش کلاغ‌ها مثل مهارت کودکان نوپاست که بیشتر از یک آوا برای شمارش استفاده می‌کنند؛ برای مثال به جای گفتن عدد «دو» دوبار عدد «یک» را تکرار می‌کنند.

 عروس دریایی با 24 چشم

محققان در یک پژوهش متوجه شدند عروس دریایی (چتر دریایی) با این که مغز ندارد می‌تواند مانند انسان‌ها و موجوداتی مثل موش و مگس از تجربه‌های گذشته خود درس بگیرد. این تحقیق نشان می‌دهد که حتی موجودات بدون سیستم مرکزی مغز مانند عروس دریایی می توانند از هر آن‌چه در گذشته تجربه کرده اند، درس بگیرند. عروس‌های دریایی با ظاهری ساده، سیستم بینایی پیچیده‌ای دارند و ۲۴ چشم در بدن زنگوله‌مانندشان قرار دارد. 

چترهای دریایی برای عبور از آب‌های تیره از چشم‌های خود استفاده می‌کنند و در اطراف ریشه‌های درختان زیر آب می‌چرخند تا طعمه را به دام بیندازند. دانشمندان نشان دادند که چترهای دریایی می‌توانند با یادگیری از موانع مسیر حرکت خود عبور کنند. فرایندی که آن‌ها طی کردند، روالی است که به طور معمول موجودات دارای ارتباط ذهنی قادر به انجام آن هستند. «یان یبلکی» نویسنده اول این مطالعه از دانشگاه کیل آلمان می‌گوید :«یادگیری اوج عملکرد سیستم عصبی است.»

 منبع: digiato

 

از گذشته‌های دور هر عصر به نام یک ماده نام‌گذاری می‌شده است مثل عصر حجر. رشته مهندسی مواد ترکیبی از علم مهندسی و خواص مواد است و آن‌قدر گسترده است که دانش‌آموخته آن می‌تواند در زمینه‌های کاری مختلفی مشغول کار شود. البته در ایران این رشته به اندازه‌ای که باید، جا نیفتاده است. هدف مهندسی مواد مطالعه ساختار مواد در مقیاس میکروسکوپی و نانو است و می‌شود از آن برای بهبود خاصیت مواد، توسعه و طراحی فرایندهای تولید مواد اولیه و مهندسی استفاده کرد. در «مسیر» امروز می‌توانید با این رشته آشنا شوید.

   در رشته‌ مهندسی مواد، چه خبر است؟

این رشته دامنه‌ کاربردی وسیعی دارد و با رشته های متفاوتی در ارتباط است. سه گرایش متالورژی صنعتی (بیشتر شامل دروس مکانیکی)، متالورژی استخراجی (بیشتر شامل دروس مرتبط با شیمی مثل ترمودینامیک و... است) و سرامیک گرایش‌های این رشته در دوران کارشناسی است. البته در برخی دانشگاه‌ها مانند دانشگاه شریف دانشجویان کارشناسی بدون گرایش هستند. بسته به گرایش میزان استفاده از علم شیمی در این رشته متفاوت خواهد بود؛ برای مثال در شاخه متالورژی صنعتی به رشته مکانیک نزدیک می‌شود اما در شاخه خوردگی یا استخراج فلزات یا نانو مرتبط با علم شیمی است.

 

   بعد از دانش‌آموختگی چه چیزی در انتظار یک دانش‌آموخته این رشته است؟

صنعت فلزات و آلیاژها در ایران بسیار پررنگ است و این مشاغل به مهندسی مواد و متالورژی وابسته هستند. الان با اضافه شدن مواد جدیدی مثل سرامیک‌ها، پلیمرها و مواد کامپوزیتی این وابستگی بیشتر خواهد شد. یک مهندس مواد می‌تواند به دلیل آشنایی با فرایندها و روش‌های تولید و آزمون‌های مختلف بررسی خواص مواد در طراحی، تولید و انتخاب ماده بهینه، امتیاز خوبی داشته باشد. همچنین درباره مواد جدیدی مثل نانو مواد و بایو مواد که خواص بسیار فوق‌العاده‌ای دارند شرکت‌های زیادی اقدام به تولید محصولات نوآورانه کرده و از طریق کارآفرینی وارد بازار صنعت می‌شود.

 

   رشته مهندسی مواد به درد چه کسانی می‌خورد؟

فردی که رشته مهندسی مواد را انتخاب می‌کند باید علاقه‌مند باشد و تلاشگر و خلاق،زیرا با توجه به ضعف بازار کار در این رشته نیاز است فرد با استفاده از ایده‌هایش بتواند با کارآفرینی به دنبال حل مشکلات صنعت باشد. داشتن روحیه پژوهشی، تحلیل پدیده‌ها و روحیه کار آزمایشگاهی و کار در صنعت هم از موارد مهمی است که باید هنگام انتخاب رشته به آن توجه کرد. باید از خودتان یک شناخت تقریبی به دست بیاورید تا برای انتخاب این رشته دچار اشتباه نشوید.

 

   چطور می‌توان در رشته مهندسی مواد به موفقیت رسید؟

در دانشگاه با هر سه درس ریاضی، فیزیک و شیمی سر و کار دارید. به عنوان مثال سرامیک‌ها و پلیمرها و نانو مواد و ساختارمواد مربوط به علم شیمی، خواص مکانیکی مواد و شکل دادن فلزات مربوط به علم فیزیک و ریاضی است، بنابراین در قدم اول باید رابطه خوبی با این دروس داشته باشید. در قدم بعدی باید تلاش کنید و با پژوهشگری به دنبال حل مسئله باشید. گرایش‌های مختلف رشته مهندسی مواد به شما کمک می‌کند تا انتخاب بهتری داشته باشید و در زمینه علاقه‌مندی خودتان فعالیت کنید.

در ارتفاعات رشته کوه‌های آند در پرو و در ارتفاع 5100 متری از سطح دریا، بیش از 50 هزار نفر در شهر کوهستانی زندگی می‌کنند که به آن بهشت شیطان لقب داده‌اند. تابستان‌های این منطقه مرطوب و زمستان‌های آن خشک است.

تهیه آب آشامیدنی در این دورافتاده‌ترین شهر جهان مشکل بزرگی محسوب می‌شود؛ در این مکان هیچ سیستم لوله‌کشی، دفع فاضلاب یا حتی جاده‌ای وجود ندارد. خانه‌ها با ورق‌های نازک و بدون هیچ گونه عایق‌بندی ساخته می‌شوند. آن چه که مردم زیادی را با وجود همه این کمبودها به این منطقه می‌کشاند معدن طلایی است که در طول سال‌ها باعث تغییرات زیادی در شهر شده است. مردان در این معدن قدیمی طلا سخت مشغول کار هستند. زنان هم به فروش کالاهای مختلف پرداخته یا در سنگ‌های معدنی دورریز به دنبال طلا می‌گردند. معدنچیان در این محل، به صورت دستی طلا را با استفاده از جیوه استخراج می‌کنند.

تمامی فعالیت‌های معدن در این جا غیررسمی است و هیچ نهاد اداری یا قانونی وجود ندارد. کارگران 30روز بدون دریافت حقوق کار می‌کنند، پایان ماه مجاز هستند که هر میزان سنگ معدن را که بتوانند روی شانه‌های خود حمل کنند، به عنوان دستمزد بردارند. با وجود سیستم عجیب حق الزحمه در این منطقه، معدنچیان همچنان به سمت این منطقه سرازیر می‌شوند.

اگر به ارتفاعات بالایی مانند لارینکونادا بروید، یکی از نخستین تغییراتی که متوجه می‌شوید بالا رفتن ضربان تنفس و قلب به دلیل کاهش اکسیژن است اما به نظر می‌رسد ساکنان این شهر از بسیاری جهات با محیط‌ کم‌اکسیژن سازگار شده‌اند.

  المپیک پاریس بعد از حواشی افتتاحیه با یک عکس خبرساز شد. عکسی از یک موج سوار برزیلی به‌نام گابریل مدینا که انگار روی هوا معلق است. این تصویر که توسط ژروم برویه فرانسوی ثبت شده، به‌قدری شگفت‌انگیز است که تصور می‌شد با فتوشاپ درست شده. این‌که در بین انواع حواشی و نتایج رویداد بزرگی مثل المپیک، این تصویر شاخص شد و در مرکز توجه قرار گرفت نشان می‌دهد عکاسی ورزشی چه جذاب و اثرگذار است. در این مطلب سراغ اهمیت این رشته رفتیم.

چرا عکاسی ورزشی؟

اشک‌ها، لبخندها، شکست، پیروزی، اهدای جام و... در یک کلام ورزش ظرفیت جالبی برای ثبت لحظه‌های زیبا و احساسات انسانی دارد، بسیاری اوقات ما یک تورنمنت مهم مثل جام‌جهانی فوتبال را با تصویر بالا بردن جام توسط کاپیتان تیم قهرمان به‌یاد می‌آوریم. جام جهانی 1986 مکزیک و گلی که مارادونا با دست به انگلستان زد. جام جهانی 1990 ایتالیا و لحظه بالا بردن جام توسط لوتار ماتئوس، جام 94 و اشک‌های تمام نشدنی باجیو بعد از خراب کردن پنالتی و... هر کدام خاطره مشترک چند نسل هستند. درکنار این‌ها، درست و غلط بودن تصمیمات داوری در بسیاری از رویدادهای ورزشی توسط همین عکس‌ها مشخص شد. به‌خصوص در دهه‌های قبلی که امکانات فیلم برداری مثل امروز نبود. اصلاً تشخیص اشتباه داور، درباره همان گل معروف مارادونا بدون تصاویری که عکاسان ثبت کردند، ممکن نبود.

چطور عکاس ورزشی شویم؟

این‌که مسلم است برای عکاس شدن در هر رشته‌ای، اعم از صنعتی، ورزشی و... نیاز به آموختن مبانی و تجربه‌های عملی است که موضوع این مطلب نیست. اما در کنارش یک عکاس ورزشی باید به ورزش علاقه داشته باشد. روابط عمومی و اعتماد به‌نفس بالایی برای نزدیک شدن به سوژه‌ها و شکارشان داشته باشد. خجالت نکشد. در عین حال حریم خصوصی ورزشکاران و مربیان را به رسمیت بشناسد. درک دقیقی از حواشی و موقعیت‌ها داشته باشد. اقتضائات هر رشته را بداند. به‌طور مثال در تکواندو برخی ضربات به زیبایی زده می‌شوند به‌خصوص اگر دو ورزشکار فاصله کمی نداشته باشند تا تصویر خوب ثبت شود. در فوتبال شیرجه دروازه‌بان جالب است. در والیبال آبشار زدن و دفاع روی تور، در اسب‌دوانی لحظه پرش از روی موانع و....

 

هکسره چیه و کجا کاربرد داره؟!

تک‌واژ «ه» همان چیزی است که خیلی وقت‌ها به جای کسره اشتباه گرفته می‌شود. به تکواژ «ه» که به جای کسره به کار می‌رود هکسره می‌گویند و بعضی‌ها به دلیل نداشتن اطلاعات کافی، به‌اشتباه از آن‌ها به جای هم استفاده می‌کنند. فرمول استفاده از هکسره، چهار قانون اصلی دارد که با توجه به آن می‌توانیم تکلیف این موضوع را در نگارش‌مان مشخص کنیم که عبارت اند از:

*هکسره در کلمات موصوف و صفت و مضاف و مضاف‌الیه

*استفاده از تکواژ «ه» برای اسم‌هایی که معرفه هستند

*استفاده از تکواژ «ه» به جای فعل «است»

*استفاده از تکواژ «ه» در پایان جملات

  حالا چطور تشخیص بدیم؟

وقتی دو کلمه مضاف و مضاف‌الیه یا موصوف و صفت هستند برای ربط دادن آن‌ها باید از کسره استفاده کنیم. برای مثال درخت آلبالو درست است و درخته آلبالو غلط. پلنگ قوی درست است و پلنگه قوی اشتباه. وقتی اسم‌هایی را به کار می‌بریم که مخاطب آن‌ها را می‌شناسد باید از «ه» استفاده کنیم، برای مثال اون معلمه رو می‎شناسی؟ درست است و اون معلمِ رو می‌شناسی اشتباه. چون در این جا اشاره به معلم خاصی می‌کند که مخاطب آن را می‌شناسد.

مورد سوم به زمانی برمی‌گردد که به جای فعل «است» از «ه» استفاده می‌شود. برای مثال این کیف محمده؟!( این کیف محمد است؟) صحیح و این کیف محمدِ اشتباه است. یک مورد مشابه دیگر وقتی است که می‌خواهیم از «ه» در پایان جمله استفاده کنیم. برای مثال پویا دست به غذا نمی‌زنه، شیوه درست نگارش و پویا دست به غذا نمی‌زنِ شیوه اشتباه آن است.

وقتی «ه/ ـه» جزئی از واژه است و به عنوان حرف اصلی در انتهای کلمه آمده است و به آن «ه غیرملفوظ» هم می‌گویند. در چنین مواردی «ه» نباید حذف شود و استفاده از کسره به جای آن اشتباه است. مثلا چشمه آب درست و چشمِ آب نادرست است.

وقتی می‌خواهیم از «برای» در جمله استفاده کنیم هم خیلی باید حواس‌مان باشد، چون وقتی قرار است از این کلمه استفاده کنیم نیازی به «ه» یا کسره نداریم. به‌طور مثال برای خونه چی لازم دارید درست است و  برایه خونه چی لازم دارین نادرست است. متاسفانه این اشتباه در بنرهای تبلیغاتی و حتی بعضی کتاب‌ها که ویراستاری سرسرکی دارند، دیده می‌شود.

چطور در چاله اشتباه‌نویسی نیفتیم؟!

روش‌های زیادی برای به کار بردن کسره یا «ه» در جمله وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها توجه به مفهوم آن کلمه در جمله است. برای مثال وقتی می‌خواهید چت کنید و برای گذاشتن هکسره شک دارید از خودتان بپرسید این عبارت موصوف و صفت است؟ معرفه است؟ و ... . پرسیدن این سوال‌‎ها باعث می‌شود خیلی ساده به جواب برسید. فرض کنید می‌خواهید تصویری از خود و خانواده‌تان را استوری کنید و بنویسید «یک شب عالی با خانواده عزیزم!» اگر همان لحظه درباره ترکیب شب عالی از خودتان بپرسید متوجه می‌شوید با موصوف و صفت سروکار دارید و باید از کسره استفاده کنید نه «ه»، پس نادرست است اگر بنویسید :«یک شبه عالی با خانواده عزیزم»

 

سروده: بابک نیک طلب

تصویرگر: بهنام زنگی

نشر: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

 

این کتاب شامل ۱۹ قطعه شعر نو برای گروه سنی نوجوانان است.

به اسم کتاب فکر کنید. حتما شما هم مثل من معتقدید که اسم کتاب لطیف، شاعرانه و استادانه انتخاب شده است.

در این اشعار، شاعر با دیدی ریزبینانه و شاعرانه به پدیده‌های اطرافش پرداخته و درباره آن‌ها سخن گفته است. برای نمونه شعر «دیدار» را که از این مجموعه انتخاب شده، با هم می‌خوانیم؛

 

چقدر گل، پرنده، رود، پل

چقدر راه سخت، آفتاب، سایه‌ی درخت

چقدر زنجره، سکوت، منظره

چقدر پنجره، سلام، خاطره

چقدر طعم و رنگ و بو

امید و آرزو

چقدر هر چه هست

در انتظار دیدن من است.

 

کتاب «بهار از کوچ برگشت» امسال برگزیده بیست و دومین جشنواره قلم زرین شد.