مروری بر سریالهای پرمخاطب تلویزیون در سالهای دور و بررسی دلایلِ کمرنگ شدنشان
تعداد بازدید : 290
چرا تلویزیون، سریال خیابان خلوت کن ندارد؟
سالهاست برنامهسازان و کارشناسان رسانه از تاثیر عمیق سریالها در ژانرهای گوناگون بر مخاطب آگاه هستند و این روزها در دنیا، هر شبکه تلویزیونی که به دنبال کسب اعتبار، وجـاهت، تاثیرگذاری و جذب مخاطب و درآمد است به سریالسازی و ساختِ سریالهای جذاب رو میآورد. این روزها سریال، به عنوانِ مدیومی حتی شاید پرطرفدارتر از سینما، جای خود را بین علاقه مندان خاص و مخاطبان عام باز کرده و تولید سریالهای دیدنی از مهمترین فعالیتهای شبکههای معتبر جهانی است. در کشور ما هم سالهاست پخش و تماشای سریالهای تلویزیونی، طرفدارانِ بیشماری داشته و دارد و اصطلاح «خلوت شدن خیابانها هنگام پخش یک سریال جذاب» از همین استقبال بینظیر مخاطبان تلویزیون ایران، در دورههای مختلف و زمان پخش سریالهای پرطرفدار میآید. سریالهایی که مدتهاست دیگر شیرینیِ دیدنشان از شبکههای مختلف سیما را نچشیدهایم و انگار برنامهسازانِ ما برعکسِ همه دنیا، عطای ساخت سریالهای شیرین و دیدنی و جذاب را به لقایش بخشیدهاند و ترجیح میدهند به فعالیتهای کم دردسرتری مثل ساخت جُنگها و دورهمیهای بیبو و خاصیت با حضور یک مجری و چند مهمان بپردازند. نتیجه هم این میشود که پاییز و زمستانهای زیادی با شبهای طولانیشان از پی هم میگذرند، بی آن که هیچ سریالی که الگو و الهامبخش خانوادهها باشد، در ذهنها ثبت شود. بیرونقی این شبهای تلویزیون مان و پخش دوباره و چندباره سریالهای بیروحِ کرهای را بهانهای قرار دادیم تا یادی کنیم از سالها و سریالهایی که پای تلویزیون میخکوبمان میکردند و طی یادداشتهایی، سعی کردیم تحلیل کنیم چرا ساخت این سریالها در کشورمان کمرنگ شده است؟
علاوه بر سریالهایی که مرور می شود، مجموعههای آینه عبرت، شب دهم، امامعلی(ع)، نرگس، مسافری از هند، مختارنامه، خط قرمز، روزگار جوانی، آرایشگاه زیبا، آژانس دوستی، کوچک جنگلی، خواب و بیدار، کارآگاه علوی، باغ گیلاس، کیمیا، هزاردستان، گرگها، او یک فرشته بود و مسافر، از دیگر سریالهایی بودند که در زمان پخش، حسابی پرطرفدار بودند و مردم برای شروعشان، لحظه شماری می کردند.
مروری بر خاطرهانگیزترین سریالهای پرمخاطب دهههای اخیر تلویزیون ایران
یک روایت تاریخی پر تب و تاب
چه سریالی؟ چه سالی؟ سربداران . 1362
با چه موضوعی؟ سریالی تاریخی بر اساس قیام سربداران خراسان به رهبری «شیخ حسن جوری» علیه قوم مغول که به ایران حمله کرده بود.
کارگردان: محمدعلی نجفی
فرمول موفقیت: حضور عوامل درجه یک مثل امین تارخ، سوسن تسلیمی، علی نصیریان و معرفی یک چهره جوان؛ افسانه بایگان + قصه پر کشش + استفاده از جلوه های بصری جذاب مثل لباس و گریم و دکور فاخر
نمره خیابان خلوت کنی از ۱۰: 8.5
یک کابوس و ماجراهای بعدش
چه سریالی؟ چه سالی؟ افسانه سلطان و شبان . 1363
با چه موضوعی؟ سلطان، خواب عجیبی میبیند که تعبیرش، تیر بلایی است که در تاریخ معینی به او اصابت خواهد کرد. پس خواب گزار و وزیراعظم و سلطانبانو، راهحل این مشکل را جایگزین کردن شخص دیگری به جای سلطان میدانند تا خطر بگذرد...
کارگردان: داریوش فرهنگ
فرمول موفقیت: به تصویر کشیدن یک افسانه کهن و شیرین که در عین سادگی، جزئیات و پیامهای عبرتآموزی داشت.
نمره خیابان خلوت کنی از ۱۰: 8.5
زندگی شیرین میشود
چه سریالی؟ چه سالی؟ آینه. 1365 - 1364
با چـه موضوعی؟ سریالی که در هر قسمت، به یکی از چالشهای متعارفِ زندگی مشترک مثل بهانهجویی، توقع بیجا، بیمسئولیتی و... میپرداخت و در پایان هر بخش، روشهای ساده بهتر زیستن، در سکانسی با عنوان «زندگی شیرین میشود»، ارائه میشد.
کارگردان: غلامحسین لطفی
فرمول موفقیت: مثل اسمش، آینه اجتماع بود + طرح دغدغههای شایع خانوادهها به همراه راهحل + برانگیختن همذاتپنداری مخاطب با ماجراها و آدمهایی که شبیه خودش بودند.
نمره خیابانخلوتکُنی از ۱۰: 8.5
التماس نکن!
چه سریالی؟ چه سالی؟ روزی روزگاری . 1371-1370
با چه موضوعی؟ داستان راهزن معروف و کاریزماتیکی به نام «مرادبیگ» که رفته رفته در طول داستان متحول و به فردی صالح تبدیل میشود.
کارگردان: امرا... احمدجو
فرمول موفقیت: به تصویر کشیدن سبک زندگی جذاب عشایر + حضور قوی و خاطرهانگیز بازیگران درجه یکی مثل: خسرو شکیبایی، محمود پاکنیت و ژاله علو + خلق تکیه کلام های ماندنی مثل «التماس نکن»
نمره خیابان خلوت کنی از ۱۰: 9
قتل و تعقیب و گریز
چه سریالی؟ چه سالی؟ مزد ترس . 1371
با چه موضوعی؟ سروان محمدی که مسئول پیگیری یک پرونده قتل فجیع شده و به تازگی به سرنخ هایی هم برای پیدا کردن ردپای قاتل رسیده، ناگهان با جسد دخترش در صندوق عقب خودرواش مواجه می شود و در می یابد با آدم های مخوف و خطرناکی درافتاده و از پیگیری پرونده، منصرف می شود.
کارگردان: حمید تمجیدی
فرمول موفقیت: از نخستین سریالهایی که در آن تابوی شکستناپذیری پلیس در مقابله با خلافکاران شکسته شد + جذابیت عبدالرضا اکبری در نقش سروان محمدی + قصه هیجان انگیز و پرکشش
نمره خیابان خلوت کنی از ۱۰: 8.5
قهـر کن ولی حرف بزن!
چه سریالی؟ چه سالی؟ همسران . 1373 / خانهسبز . 1375
با چه موضوعی؟ همسران، ماجراهای دو زوج در آپارتمانی در همسایگیِ هم بود و خانه سبز هم، درباره ساختمانی سبزرنگ که همه ساکنانش با هم فامیل بودند و ماجراهای خواستگاری و ازدواج و قهر و آشتی و مهمانی و مسافرتشان، دست مایه خلق قسمتی از مجموعه میشد.
کارگردان: بیژنبیرنگ و مسعودرسام
فرمول موفقیت: همکاری موفقیتآمیز زوج خوشفکر بیرنگ و رسام + تِم کمدیرمانتیک سریال که خوشقلبی و همدلی کاراکترهایش، الگوی خوبی برای سبزی و گرمی و آرامش خانه و خانوادهها بود.
نمره خیابان خلوت کنی از ۱۰: 9
چادری در باد
چه سریالی؟ چه سالی؟ در پناه تو . 1374
با چه موضوعی؟ قصه زندگیِ چند دانشجوی جذاب هنر: مریم، محمد، رامین و پارسـا که هر کدام دغدغهها و ماجراهای هیجانانگیزی داشتند.
کارگردان: حمید لبخنده
فرمول موفقیت: برای اولین بار در تلویزیون، تصویری شیک و جذاب از جوانان آن روزهای جامعه میدیدیم + پیرنگ سریال، یک مثلث عشقی بود + روایتگـر دغدغههای نسل جوان و مهارتهای حل مسئله برای جوانان و خانوادههایشان بود.
نمره خیابان خلوت کنی از ۱۰: 9
آذر، ناصر، اسدا... خان و دیگران...!
چه سریالی؟ چه سالی؟ پدر سالار. 1374
با چه موضوعی؟ قصه اسدا... خان، پدر سختگیر یک خانواده پرجمعیت که معتقد است همه پسرانش بعد از ازدواج هم، باید در خانه بزرگ او زندگی کنند و وقتی آذر، کوچک ترین عروسش تن به این قانون نمی دهد، اختلافات بالا می گیرد.
کارگردان: اکبر خواجویی
فرمول موفقیت: برای نخستین بار، تعارض بین عقاید سنتی بزرگ ترهای جامعه ایران با عقاید مدرن و به روز جوانان، به تصویر کشیده و برای قضاوت، پیش روی مخاطب قرار داده می شد.
نمره خیابان خلوت کنی از ۱۰: 8.5
مظلومیت خانمبزرگ و خانمکوچیک
چه سریالی: چه سالی؟ پس از باران . 1379
با چه موضوعی؟ زنِ اول ارباب یک ده در زمان رضاخان، که باردار نمی شود، خودش آستین بالا می زند و برای ارباب، دختری از رعیت را به عنوان همسر دوم می گیرد. تصمیمی که با ماجراهای تلخ و شیرینی همراه می شود.
کارگردان: سعید سلطانی
فرمول موفقیت: پس از باران، مخاطب را تشنه رمزگشایی از مرگ مرموز زوجی می کرد که به گذشته دور ربط دارد. فضای روستایی و لوکیشن متفاوت هم در این موفقیت بی تاثیر نبود.
نمره خیابان خلوت کنی از ۱۰: 8